“Etty leefde een vrij leven”, vertelt de 57-jarige Dinette Kooiman, die de monoloog schreef als eindwerk in de opleiding theatermaken aan de Academie voor Woord, Muziek en Dans in Mortsel en ook zelf op het podium brengt. “Zij vertolkt niet het typische beeld dat wij van een Joodse jongedame hebben. Ze is heel vrij in haar opvattingen en blijft zich, ondanks maar ook dankzij de oorlogsjaren, verder ontwikkelen.”

Etty Hillesum krijgt de kans onder te duiken voor de Duitse bezetter, maar kiest ervoor dat niet te doen. “Dat is een bizarre wending in haar leven. Ze belandt in een doorgangskamp van de nazi’s”, vertelt Dinette Kooiman. “Daar zal ze veel gedeporteerden helpen. Het lukt haar langer dan normaal in het kamp te blijven, zodat ze meer mensen kan bijstaan. Uiteindelijk wordt ook Etty Hillesum naar vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau gevoerd. Ze overlijdt in 1943.”

Liefde

“Etty heeft een uitgebreid dagboek nagelaten”, weet Dinette Kooiman, die door de jaren heen trouwens al ettelijke opleidingen volgde aan de Mortselse academie. “Zo’n zevenhonderd pagina’s dik. Het zijn woorden die ook vandaag nog heel actueel klinken. Ze schrijft mooie dingen over de liefde, over het leven. Ik heb de, voor mij, meest essentiële passages proberen vatten in een monoloog die aangenaam is om naar te luisteren.”

Een verhaal over iemand die liefde tegenover haat stelt, noemt Dinette Kooiman haar voorstelling. “De dagboeken van Etty Hillesum zijn een antioorlogsverklaring. Zij probeert haar vijand niet te haten, maar net met liefde te bekampen.”

Griekse componist

Muzikaal wordt Dinette Kooiman begeleid door Mattie De Ryck, student compositie aan de Mortselse academie en dirigent. “Hij heeft een ensemble gevormd met studenten zang en instrumentalisten. Zij brengen het werk van de Griekse componist Michail Theodorakis. De regie is in handen van Myriam Mulder, een docente woord.”

De voorstelling speelde eerder ook al in Mortsel, en maakte nadien een uitstap naar het Nederlandse Den Haag. “Dit is voorlopig ook de laatste keer dat we de monoloog brengen”, zegt Dinette Kooiman. “Het is een uitgebreid gezelschap, met muzikanten en zangers. En daarom ook niet evident iedereen iedere keer weer samen te krijgen.”