Stemmen vanaf 16 jaar? In Gent proberen ze het al

Het pleidooi om de stemgerechtigde leeftijd te verlagen naar 16 jaar en zo de Belgische jongeren ook een stem te geven in de politieke besluitvorming is niet nieuw. Vorig jaar kwam het zelfs tot een stemming in het Vlaams Parlement, maar het voorstel haalde het niet. Daarom komt de stad Gent zelf met een initiatief: ‘Stemrecht 16+’. Daarmee wil het Gentse stadsbestuur jongeren van 16 en 17 jaar de kans geven om deel te nemen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Ook scholen worden hierbij betrokken. De vraag kwam er onder andere van My Utopia, een jongerenbeweging die meer inspraak wil in het politieke debat.

“De vijfduizend jongeren van 16 en 17 jaar krijgen een oproepingsbrief met een unieke QR-code. Daarmee kunnen ze anoniem één stem uitbrengen op een specifieke website”, zegt Sofie Bracke (Open Vld), schepen van Burgerzaken. “De stemmen tellen niet mee, maar we willen het experiment wel zo veel mogelijk laten lijken op echte verkiezingen. De uitslag van de stembusgang voor jongeren wordt pas na de echte verkiezingen gecommuniceerd. Er is ook een bevraging aan gekoppeld om te weten te komen wat zij belangrijk vinden.”

“Geen schijnparticipatie”

De Vlaamse Jeugdraad is wel te vinden voor het Gentse initiatief. “Zolang het geen schijnparticipatie wordt”, zegt Dries De Smet, coördinator van de Vlaamse Jeugdraad. Dit initiatief balanceert wat op het randje, maar we blijven voorstander van stemrecht vanaf 16 jaar. Het kan een hefboom zijn om jongeren meer te betrekken. Jongeren waar wij mee spreken, geven ook aan dat ze meer betrokken willen worden.”

Dat vindt ook Geerte Marreel (23), voorzitter van de jeugdraad in het district Antwerpen. “Bij ons zijn er veel jongeren die gewoon niet weten wat politiek voor hen kan betekenen, omdat ze niet betrokken worden”, zegt Marreel. “Daarom dat het politieke debat ook meer geprikkeld mag worden in de secundaire scholen. Wat de stad Gent doet, is positief. Op die manier kan je de interesse van de jongeren ook aanwakkeren. Zolang iedereen blijft zeggen dat 16-jarigen er niets van afweten en te jong zijn, gaat het erg moeilijk blijven om hen te motiveren. Daarom doen we met de jeugdraad ook mee met Debattle (initiatief van de Vereniging Vlaamse Jeugdraden, red.). Daarbij nodigen we jongeren uit om op een avond in gesprek te gaan met de politieke partijen.”

De jeugdraad van Herentals organiseert ook een Debattle. “Eerst wilden we specifieke stemhokjes voor jongeren plaatsen naast de ‘echte’, zoals in Gent”, zegt voorzitter Lina Cambré. “Maar met onze beperkte ploeg was dat praktisch moeilijk haalbaar. We hebben daarom vorig jaar een grote jongerenenquête gedaan. Op onze nieuwjaarsreceptie hebben we de partijen uitgenodigd om hierover in gesprek te gaan. Ik ben voorstander van stemrecht vanaf 16 jaar. Het argument dat te weinig jongeren op de hoogte zijn, gaat ook op voor 18-jarigen. En die hebben zelfs stemplicht.”