Direct naar artikelinhoud
Gevechtsvliegtuigen

Minister Vandeput in zijn blootje gezet door eigen leger

Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) tijdens de commissie.Beeld BELGA

Het uitlekken van een belangrijk rapport over het mogelijks langer in de lucht houden van F16's, stelt minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) in een slecht daglicht. Hoe groot is de geloofwaardigheid nog van een minister die niet weet wat het leger doet achter zijn rug? De N-VA blijft voorlopig wel achter haar minister staan. Vandeput zelf vestigt de hoop op twee audits die meer duidelijkheid moeten brengen. 

Was minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) op de hoogte van het bewuste rapport of niet? Die vraag hield iedereen een hele dag bezig. Zelf verklaarde de minister in de Kamer niet op de hoogte te zijn geweest. "Ik heb het rapport deze ochtend voor de eerste keer gezien toen het binnenviel in mailbox. Ik heb – nooit  nooit – bewust enige info achtergehouden voor het parlement", klinkt het.

Ook geeft Vandeput aan dat noch hij, noch de legertop, op de hoogte waren van de rapporten. Dat laatste noemt Vandeput "een zware inschattingsfout". Een intern onderzoek moet nu aan het licht brengen wat er juist is fout gelopen. Maar zelfs al was de minister niet op de hoogte, blijft de vaststelling dat zijn reputatie zwaar geschaad wordt door het lekken van het rapport. Hoe betrouwbaar is een minister van Defensie immers nog als hij niet op de hoogte is wat zijn eigen legertop doet?

Dat benadrukte ook de oppositie. Kamerlid Dirk Van der Maelen (sp.a) zei niet te kunnen geloven dat de minister niet op de hoogte was. "Maar zelfs mocht ik de minister geloven, zitten we met een groot probleem. Het kan niet zijn dat de legertop zaken bedisselt achter de rug van de minister in zo'n belangrijk dossier –misschien wel hét aankoopdossier van de eerste helft van deze eeuw."

'U kunt dit departement niet blijven leiden als diegenen die u misleid hebben op hun stoel blijven zitten'
Dirk Van der Maelen, Kamerlid sp.a

Kamerlid Kristof Calvo (Groen) trad zijn collega bij. "Dit is geen fraaie dag voor onze democratie", zei hij. "Maar het kan wel een productieve dag zijn als er meer duidelijkheid komt." "U kunt niemand meer vertrouwen", stelde Van der Maelen. "U kunt dit departement niet blijven leiden als diegenen die u misleid hebben op hun stoel blijven zitten." Ondanks de vele kritiek lijkt Vandeputs positie voorlopig echter niet in vraag gesteld te worden. Zijn partij, N-VA, blijft pal achter de minister staan. De oppositie beloofde wel naar de premier te stappen met de zaak.

Onhoudbare positie

Nicolas Bouteca, politicoloog aan de UGent, stelt vast dat de geloofwaardigheid van Vandeput aan diggelen ligt. "Het is moeilijk in te schatten of Vandeput op de hoogte was over de berekeningen van Lockheed Martin. De legeradministratie staat bekend als een moeilijke partner om mee te werken. Je hebt de land-, lucht- en zeemacht. Elk met hun eigen verlangens. Ook partijpolitieke kleuren van de generaals spelen mee. Nu, zelfs ondanks die moeilijkheden zou een minister toch op de hoogte moeten zijn van zo'n belangrijk rapport."

De federale regering wil – in principe – tegen de zomer een beslissing nemen over de vervanger van de F-16. Vraag is of de centrumrechtse coalitie zich daar nog aan zal wagen met de gemeenteraadsverkiezingen enkele maanden later. Het dossier lag sowieso al bijzonder gevoelig: de publieke opinie kan miljarden spenderen aan 'militair speelgoed' moeilijk ruimen met de besparingen in de pensioenen en de zorg. "Zeker nu er een waas van gesjoemel rond het dossier hangt wordt het voor de coalitie bijzonder moeilijk om de knoop door te hakken", vervolgt Bouteca. "België heeft al geen goede voorgeschiedenis op het vlak van legeraankopen –denk maar aan het Agusta-schandaal."