Huawei-baas geeft zeldzaam interview om bedrijf te redden van rivaliteit VS en China
Ren Zhengfei (74), de Huawei-topman die normaal journalisten mijdt als de pest, trok dinsdag twee uur uit om een select groepje buitenlandse media te overtuigen van het feit dat zijn bedrijf niet spioneert voor China. Als de publiciteitsschuwe Ren pas het derde interview in zijn leven geeft, moet het wel echt crisis zijn.
Crisis is het inderdaad bij het Chinese Huawei. Het grootste telecombedrijf ter wereld, met een omzet van 105 miljard euro, dreigt te worden verpletterd in de oplopende spanningen tussen China en de Verenigde Staten. Het wantrouwen tegen Huawei neemt in een toenemend aantal landen toe. Steeds meer westerse regeringen overwegen Huawei-apparatuur te weren uit gevoelige telecomprojecten zoals 5G-dataverbindingen. De VS, Australië en Nieuw-Zeeland willen geen routers, zendmasten, telefoons en andere producten van Huawei, omdat ze het bedrijf ervan verdenken de Chinese geheime dienst te helpen door een ‘achterdeurtje’ in te bouwen.
‘Het principe van handel is: de klant gaat voor. Mijn politieke overtuiging en zakelijk handelen zijn niet noodzakelijk intiem met elkaar verstrengeld’
Topman Ren Zhengfei wast zijn handen in onschuld. Dan doet Huawei gewoon beter zijn best voor de landen die het bedrijf wel verwelkomen, zei hij dinsdag. Zijn lidmaatschap van de Communistische Partij betekent niet dat hij zijn klanten, waar dan ook ter wereld, zou schaden. “Het principe van handel is: de klant gaat voor. Mijn politieke overtuiging en zakelijk handelen zijn niet noodzakelijk intiem met elkaar verstrengeld.”
Het voor Huawei rampzalige jaar 2018 werd afgerond met de arrestatie van Rens dochter Meng Wanzhou, financieel hoofd van het bedrijf. Ze werd vorige maand in Canada opgepakt op verzoek van de Verenigde Staten, die haar beschuldigen van fraude en het schenden van sancties tegen Iran. In Vancouver wacht ze onder strenge bewaking af of het daadwerkelijk tot uitlevering komt.
Canadese clash
De verhoudingen tussen Canada en China zijn sindsdien ijzig. In China zijn bij wijze van vergeldingsmaatregel enkele Canadezen opgepakt, bijvoorbeeld met vage aantijgingen van spionage. Peking voerde maandag de druk een tandje op: een Canadese man die betrokken zou zijn bij de smokkel van ruim 200 kilo amfetamine kreeg de doodstraf. Eerder was hij in een proces dat tweeënhalf jaar duurde veroordeeld tot vijftien jaar cel, maar in hoger beroep kwam de rechtbank in Dalian binnen enkele uren tot de conclusie dat die straf te licht was. De Canadese regering heeft Peking dinsdag om genade gevraagd.
2019 begon voor Huawei slecht met de arrestatie van een werknemer in Polen. Wang Weijing was van een positie op het Chinese consulaat in Warschau overgestapt naar een positie als directeur verkoop bij Huawei. Hij zou hebben gespioneerd in samenwerking met een eveneens gearresteerde Pool, die bij telecombedrijf Orange was terechtgekomen na een lange carrière bij de Poolse veiligheidsdienst en andere gevoelige regeringsinstanties.
Polen probeert nu zowel de Europese Unie als de NAVO op één lijn te krijgen om de toegang van Huawei en andere Chinese telecombedrijven tot de Europese markt strenger te reguleren. Dat Poolse wantrouwen is een klap voor Huawei, dat net op het punt stond cruciale contracten voor 5G-netwerken te tekenen.
Huawei heeft het in opspraak geraakte personeelslid onmiddellijk ontslagen. Al is Ren een patriot en communist, spioneren doet hij niet, zo zei hij dinsdag tegen onder meer Bloomberg, The Financial Times en The Wall Street Journal. “Het Westen denkt dat de ideologie op Huawei-apparatuur staat gedrukt. Dat is net zo stom als het kapotslaan van weefmachines tijdens de industriële revolutie.”
Ontkoppeling
Het grootste telecombedrijf ter wereld uitsluiten lijkt onmogelijk. Huawei dankt zijn succes – een mondiaal marktaandeel van 28 procent – aan de globalisering waarbij economieën wereldwijd met elkaar verweven zijn geraakt. Toch is het niet ondenkbaar dat de steeds venijniger wordende economische en politieke rivaliteit tussen China en de VS (en hun bondgenoten) leidt tot een zogenaamde “ontkoppeling”. Steeds meer deskundigen voorspellen dit scenario, waarbij bijvoorbeeld hightech opgesplitst raakt in twee gescheiden werelden die elkaar fel bestrijden.
De eerste voortekenen zijn er: het wemelt van de negatieve reisadviezen. Eerder waarschuwde de VS Amerikanen voor “willekeurige toepassing van plaatselijke wetgeving” in China, nu wordt personeel van Chinese staatsbedrijven afgeraden naar de VS te gaan. Vandaag adviseerden zowel de Chinese als de Canadese regering reizen naar elkaars grondgebied zo veel mogelijk te beperken wegens verhoogd risico op ‘willekeurige arrestaties’.