"Ik snap ook best dat de nabestaanden van Jan een grote hekel aan ons hebben en haat voelen. Ik zou waarschijnlijk hetzelfde hebben gedacht na al die verhalen. Maar geloof mij alsjeblieft, wij hebben hier niks mee te maken."
Het zijn de woorden van Marcel H., een van de hoofdverdachten in deze zaak. Hij wordt samen met zijn zus Monique gezien als het brein achter de moord op Elzinga, de partner van Monique. Hun moeder Coby van der L. zou eveneens een rol bij de moord hebben gespeeld.
Marcel H. vat met zijn woorden goed samen hoe lastig deze zaak moet zijn voor het gerechtshof. Want dat de kroongetuige in deze zaak heeft gelogen, is bekend. Maar heeft hij ook gelogen over de betrokkenheid van Elzinga's schoonfamilie bij de moord? Of zijn de getuigenissen wel degelijk voldoende voor een veroordeling?
Eerst even terug naar 2012. Op 10 juli van dat jaar wordt de veertigjarige Elzinga doodgeschoten voor het zwembad in het Groningse Marum. Kort daarna wordt al een verdachte aangehouden: Pascal E. Deze man bekent binnen de kortste keren dat hij de schutter is geweest en dat hij dit in opdracht van Willem P. heeft gedaan, de latere kroongetuige.
E. verklaart tegenover de politie dat hij Elzinga heeft doodgeschoten omdat hij te horen kreeg dat Elzinga zijn vrouw zou mishandelen. Voor in totaal 15.000 euro haalt E. daarom in de vroege ochtend de trekker over. Elzinga overlijdt ter plaatse.
Schoonfamilie al langer in beeld als verdachte
De schoonfamilie is dan al in beeld als verdachte, maar omdat P. er het zwijgen toe doet, heeft het Openbaar Ministerie te weinig om het drietal te vervolgen. Dat verandert vijf jaar later. Zowel E. als P. is definitief veroordeeld voor betrokkenheid bij de moord als laatstgenoemde besluit te gaan praten. Hij wil een deal als kroongetuige en wijst de schoonfamilie aan als de opdrachtgevers voor de moord.
Om zijn verhaal kracht bij te zetten laat P. justitie zien dat hij in contact staat met Marcel H. Dit verhaal blijkt later slechts voor een deel waar. Er is inderdaad contact tussen de twee, maar de berichten waarin H. zijn rol bij de moord op Elzinga toegeeft, zijn vervalst. P. heeft die de berichten zelf in elkaar gezet, maar justitie heeft dit niet door.
Pas in 2021 wordt duidelijk dat de kroongetuige heeft gelogen. Hoe moet hier nu mee worden omgegaan?
Rechtbank: Nalatigheid politie moet niet vooropstaan
Volgens de rechters weegt het maatschappelijke belang en dat van de nabestaanden zwaarder dan de fouten die er zijn gemaakt. "In een zaak als deze moet de waarheidsvinding vooropstaan en niet de nalatigheid van politie en justitie", luidt de conclusie.
Dat er meer getuigen zijn die verklaren over de rol van de schoonfamilie bij de moord, speelt bij deze overweging een belangrijke rol. Coby van der L. en haar twee kinderen worden daarom alle drie tot twintig jaar cel veroordeeld. Ze gaan vrijwel direct in hoger beroep.
Betrouwbaarheid kroongetuige verder in het geding
De prangende kwestie rond de kroongetuige staat ook in het hoger beroep centraal. Een verschil met de rechtszaak in Groningen is dat er twee nieuwe getuigen zijn opgestaan die beiden verklaren dat Willem P. onbetrouwbaar is. Het zijn mannen die met P. gevangen hebben gezeten. In detentie zou P. een ander verhaal hebben verteld over de moord op Elzinga en zijn eigen rol daarbij.
Ook is inmiddels duidelijk dat het verhaal van de kroongetuige op meer punten niet volledig was. Zo had P. een dossier over de moord op Elzinga langer op zijn cel dan hij beweerde. Gebruikte de kroongetuige het dossier als bron voor zijn verklaringen? De advocaten van de schoonfamilie denken van wel.
Hoe hier nu mee om te gaan? Het is een interessante vraag waar het gerechtshof donderdag antwoord op zal geven. De uitspraak vindt om 13.30 uur plaats.
Benieuwd geworden naar de achtergronden van dit verhaal? Beluister dan de eerste aflevering van de nieuwe NU.nl-podcast over deze zaak. Je kunt je ook abonneren via je favoriete podcastapp, zoals Spotify of Apple Podcasts.