De positie van de 39-jarige Yousaf wankelde sinds donderdag, toen hij een coalitie met de Groene Partij opzegde. Hij sloot dat verbond toen zijn Schotse Nationale Partij bij de verkiezingen in 2021 net geen meerderheid haalde, maar beëindigde de samenwerking afgelopen week omdat deze “z’n doel had gediend”.

Yousaf maakte duidelijk verder te willen als minderheidsregering, maar de conservatieven dienden – gesteund door de andere oppositiepartijen en de Groene Partij – een motie van wantrouwen in. Daarover zou deze week gestemd worden, maar Yousaf besloot dus die stemming niet af te wachten.

“Relatie herstellen kan alleen met iemand anders aan het roer”

“Onze relatie herstellen over de politieke grenzen heen kan alleen met iemand anders aan het roer”, zei Yousaf, die in maart 2023 overnam van Nicola Sturgeon, na een schandaal rond haar echtgenoot. Yousaf zegt nu een leiderschapsverkiezing binnen zijn partij uit te schrijven.

Hoewel de beslissing als doel heeft om de SNP een kans te geven om zich te herpakken onder een nieuwe leider, zou ze toch kunnen leiden tot vervroegde verkiezingen. Dat zou de eerste keer zijn sinds de oprichting van het parlement in Edinburgh in 1999. De partij heeft nu 28 dagen om het eens te worden over een nieuwe leider, en te proberen een andere partij – waarschijnlijk de Groenen – zover te krijgen dat ze haar genoeg steun geeft om een parlementaire stemming te winnen.

Yousaf was de eerste moslim die aan het hoofd stond van een West-Europees land. Maar zijn partij heeft het zwaar, en hij was er het afgelopen jaar niet in geslaagd om de populariteit terug te winnen.