Direct naar artikelinhoud
InterviewLuc Tuymans

Luc Tuymans maakt een fresco in het Louvre: ‘Hier passeren iedere dag 30.000 mensen. Dit zal een grote impact hebben’

Luc Tuymans maakt een fresco in het Louvre: ‘Hier passeren iedere dag 30.000 mensen. Dit zal een grote impact hebben’
Beeld Eva Beeusaert

Nog nooit eerder mocht iemand een fresco schilderen op de muren van het Louvre. Luc Tuymans krijgt als allereerste die eer: hij schildert momenteel in het Parijse museum L’orphelin, een monumentaal vierluik dat vanaf eind deze maand te zien is en binnen een jaar weer overschilderd wordt. ‘Ik vind het mooi dat dit werk als een herinnering in de muur zal verdwijnen.’

U bent momenteel aan het werk in het Louvre en brengt de schilderijen op de muren aan. Wat voor werk is L’orphelin (‘de wees’)?

L’orphelin bestaat uit vier werken van 4,70 meter hoog, waarvan de eerste drie met elkaar verbonden zijn. Daarvoor liet ik me inspireren door een video die ik op YouTube zag van een Nieuw-Zeelandse kunstenaar. Zijn schilderijen waren op zich niet zo boeiend, maar op een bepaald moment maakt hij zijn schilderspalet schoon. Daarbij draagt hij handschoenen van Adidas en een stoffen jas, met wat rode vlekken erop. Dat doet bijna denken aan een plaats delict. Het eerste van die drie werken wordt het meest abstract.

“Het vierde werk is een beeld van een schilderij dat ik ben verloren in 1990, een schilderijtje van 34 op 40 centimeter. Het heette The Orphan, vandaar ook de titel van het nieuwe werk. Het toont een poppenhoofd van achteren, waarbij je ook een open nek ziet. Het wekt zo ook wat de indruk van een onthoofd lichaam. Dit verwijst naar de onthoofdingen met de guillotine die tijdens de Franse Revolutie plaatsvonden op het plein voor het Louvre.”

Hoe is het Louvre bij u terechtgekomen?

“Via de directrice, Laurence des Cars, en Donatien Grau. Die laatste is verantwoordelijk voor alle speciale projecten en residenties en haalde onder andere ook al Anne Teresa De Keersmaeker en Rosas naar het Louvre (voor de voorstelling Forêt die eind 2022 in het museum werd opgevoerd, JDB). Zij wensten dat ik dit zou doen.”

U bent al ruim een jaar bezig met de voorbereidingen voor dit werk. Kreeg u van het Louvre carte blanche?

“Als dat niet zo zou zijn, zou ik er nooit aan begonnen zijn. Er was natuurlijk wat over en weer gepraat tijdens de totstandkoming, maar de mensen van het Louvre hebben geen enkele eis gesteld. Alles is heel open verlopen. Toen ze mijn voorstel met de vier werken zagen, ook met de verwijzing naar de Franse Revolutie en de guillotine, waren ze heel content. Ze hebben heel enthousiast gereageerd.”

U bent de eerste kunstenaar die in het Louvre rechtstreeks op de muur mag werken. Hoe anders is dit in vergelijking met schilderen op doek?

“Hier zijn al enkele werken op het plafond aangebracht, onder meer van Cy Twombly, maar die zijn eerst op de grond gemaakt en daarna naar boven gebracht. Er is dus inderdaad nog nooit rechtstreeks op de muur geschilderd.

“Ik heb in het verleden al zo’n tachtig muurschilderijen gemaakt, maar deze keer is het toch wat anders werken. Gewoonlijk gebruik ik acrylverf, maar dat was nu geen optie: anders zou er geschuurd moeten worden, maar dat is uit den boze omdat je dan stof maakt. Dat kan niet met al die andere werken die hier hangen. Het was even experimenteren met de verf, maar ik gebruik nu een soort theaterverf. Die verf gedraagt zich anders dan acryl of olieverf: ze droogt veel sneller. Je moet dus meer in lagen werken, en kan minder mengen dan bijvoorbeeld met olieverf. Het maakt dat je om die reden wat trager werkt. Ook vermindert het pigment van deze verf na verloop van tijd.”

Wat misschien niet erg is: L’orphelin verdwijnt na een jaar. De rotonde Valentin, waar u dit werk maakt, wordt dan overschilderd en ‘teruggegeven om de collecties van het Louvre op te hangen’. Vindt u dat niet zonde?

“Allesbehalve. Ik vind het juist mooi dat het zo efemeer is en als een herinnering in de muur zal verdwijnen. Anders zou het ook maar egotripperij zijn. Dit concept maakt het ook een stuk boeiender en veel interessanter dan wanneer men een schilderij van mij zou aankopen en hier ergens in een zaal zou hangen. ”

Hoe belangrijk is het voor u om dit in het Louvre te kunnen doen?

“Er passeren hier iedere dag opnieuw 30.000 mensen. Dit zal dus ongetwijfeld een grote impact hebben. Dat merk je nu al. Ik ben net begonnen met het schilderij en om die reden is de helft van de ruimte afgesloten voor het publiek. Toch zijn de mensen al nieuwsgierig en kunnen ze delen zien van wat al geschilderd is.

“Er zijn verschillende ankerpunten die dit project zo interessant maken. Het is de eerste keer dat er een fresco in het Louvre wordt gemaakt, in plaats van dat een werk zomaar wordt aangekocht. Er wordt een ruimte leeggemaakt om dit te kunnen realiseren. En er is natuurlijk het verhaal van le petit Belge die dit in Parijs mag komen doen.”

Luc Tuymans, L’orphelin, is vanaf 22 mei te bezichtigen in het Louvre, Parijs.