Op bezoek bij de echte Tytgat Chocolat: hier werd topreeks opgenomen

“Wat een prachtig decor voor jullie foto!” Marc Bryssinck wandelt tussen het onkruid en de brokstukken van een reclamepaneel. De voormalige ­Vosselaarse bedrijfsgebouwen van aluminium­fabrikant Alucotec en voedingslaboratorium ­Lavetan, vandaag beide gevestigd in Turnhout, zijn overwoekerd door klimop, enkele ramen zijn gesneuveld. De majestueuze villa er vlak naast is in nog ergere staat. In de woonkamer zijn de zwarte resten van een gezellig kampvuur nog zichtbaar, de marmeren trap is vakkundig ontmanteld, de slaapkamerspiegel ligt aan gruzelementen op de vloer. Binnenkort moeten de gebouwen allicht plaats ­ruimen voor een modern woonproject.

Het is moeilijk voor te stellen dat dit het huis is waar Roman Tytgat (gespeeld door Wim Opbrouck) en zijn vrouw Rachel (Els Dottermans) de afgelopen zondagen gezellig samen onder een dekentje ­televisie keken. “Aan de kantoren hebben we wel wat werk gehad, maar toen we hier twee jaar geleden draaiden, was het huis nog bewoonbaar. Voor ons was dit ideaal: we wilden zo’n typisch Vlaams ­bedrijf met de villa van de zaakvoerder er vlak naast. De trailers van de productie konden we achteraan kwijt.” Marc gaat ons voor door de tuin, waar de panda’s van Pairi Daiza zich een indigestie zouden kunnen eten aan het welig tierende bamboe. In een hoekje staat een art-decotuinhuisje met een prachtig gebogen trapleuning. “Daar kwam Roman op het idee voor de gouden truffel.”

Roman Tytgat is in de serie de bedrijfsleider van truffelfabrikant Tytgat Chocolat. Huis Indra, de ­inpakafdeling van het bedrijf, is genoemd naar ­Romans overleden zusje, die het syndroom van Down had. Er werken alleen personen met een ­arbeidsbeperking. Meer dan een miljoen kijkers volgden de voorbije weken de belevenissen van vijf van hen. Na een indrukwekkende roadtrip door half ­Europa ­weten we dit weekend eindelijk of Jasper zijn Tina opnieuw in zijn armen kan sluiten. Maar beginnen deed het hele verhaal in de Kempen.

Theater, dans, televisie

Marc Bryssinck belandde dertig jaar geleden als freelancemuzikant bij het pas opgerichte Theater Stap, dat werkt met acteurs met een beperking. “Na tien jaar zijn we wat uit de beslotenheid getreden. Dankzij gastregisseurs kreeg elke voorstelling een eigen kleur. De gasten verbaasden ons elke keer opnieuw. Tsjechov opvoeren? Dat gaat nooit lukken - wel dus. De rol van een seriemoordenaar? Allez komaan - ook gedaan. Ze laten dansen? Veel succes - is ook gelukt. Bovendien werden onze acteurs op sleeptouw genomen door de regisseurs. Ze speelden mee bij andere gezelschappen, reisden met dans­opvoeringen de wereld rond. Televisie is een logisch verlengstuk van dat werkveld.”

Vandaag is Marc artistiek directeur van Theater Stap. Samen met Filip Lenaerts, nog een Kempenaar, schreef en regisseerde hij de televisiereeks ­Tytgat Chocolat. “Een paar jaar geleden kreeg ik de vraag waar ik nog van droomde. Dat was een televisieserie waarin de Stapacteurs de hoofdrol vertolkten. Met Tytgat Chocolat bereiken we een groter ­publiek dan met dertig theaterstukken. Filip heb ik tien jaar geleden ontmoet, toen hij een documen­taire draaide over Stap in Parijs. We hebben elkaar niet meer losgelaten.”

Het resultaat van hun samenwerking wordt lovend onthaald door de critici. In de gebouwen van ­Theater Stap aan de Nieuwe Kaai in Turnhout laten ze het zich welgevallen. We worden er opgewacht door Gert Wellens. Zonder ringbaard is hij moeilijk te herkennen als Cedric, de ploegbaas die van ­Spijker de enigszins denigrerende bijnaam Drek kreeg. “Ik speel al 22 jaar bij Stap. Ik vind het leuk dat mensen me nu soms aanspreken omdat ze me van ergens kennen.” En wat als blijkt dat ze de reeks niet goed vinden? “Dan laat ik wel zien met mijn blik dat het me raakt, maar ik trek me er verder niks van aan.”

Vrouwen en erwtensoep

Elke dinsdag worden de recensies van Tytgat Chocolat doorgenomen door de Stappers. “Ik vind het erg als mensen zouden zeggen dat ze het flauwe truut vinden”, geeft Jelle Palmaerts toe. “Ik neem het wel persoonlijk op. Iedereen maakt fouten, maar daar kun je dan uit ­leren.”

Jelle veroverde de harten van het Vlaamse ­publiek als de nieuwe inpakker die verliefd wordt op de Kosovaarse Tina. “Ik weet dat ik anders ben dan de anderen”, horen we hem zeggen tijdens de bespreking. “We geloven in hun acteerkwaliteiten, maar het is hun authenticiteit waarmee onze gasten zich onderscheiden van andere acteurs”, zegt Marc later. “Ze etaleren hun emoties open en bloot, in ­alle eerlijkheid. Andere acteurs zouden hun spel ­opsmukken, maar de Stappers zijn net heel zuiver ­in hun vertolking. Op een filmset of een toneelpodium plooien zij hun hemd precies hetzelfde op als hoe ze dat thuis zouden doen, als er niemand aan het kijken is.”

Die ongeremdheid levert ook in de reeks hilarische passages op. “Iedereen met wie ik naar de eerste ­aflevering keek, moest heel hard lachen met mijn vergelijking van vrouwen met erwtensoep (voor de geïnteresseerden: vrouwen zijn als erwtensoep, als het pruttelt, moet je er worst in steken, red.)”, vertelt Jan Goris, die in de reeks de voortvarende Spijker speelt, de beste vriend van Jasper. “Nadien zeiden ze allemaal dat ze niet konden wachten tot de volgende aflevering. Toen heb ik geantwoord: ‘Awel, de volgende aflevering, dat is volgende zondag, hè.’ Ze waren wel geschrokken toen Spijker de Jappe in de eerste aflevering hard tegen een locker duwde.” “Maar in het echte leven heb jij een peperkoeken hartje, hè”, lacht Jelle.

Ook Marc bekijkt de recensies. “Sommigen vinden het jammer dat het zo voorspelbaar is. Maar we hebben ervoor gekozen om een liefdesverhaal te brengen dat de kijkers een warm en hoopvol gevoel geeft. Ik heb niet meer zo de drang om tegen schenen te stampen, zeker niet nu ik de kans kreeg om van binnenuit iets in ­beweging te zetten of te veranderen. In de reeks ­raken we voor een publiek van een miljoen kijkers ook zwaardere thema’s aan. Denk maar aan de vluchtelingenproblematiek of ­bedrijfsreorganisaties. Het was fijn om er hier en daar een extraatje in te steken.”

Bierglazen en pleisters

Nog een onderwerp dat wordt aangepakt is de plaats van mensen met een beperking in de maatschappij. Hebben zij bijvoorbeeld nog nut op de arbeidsmarkt? De scènes in de inpakhal werden niet in Vosselaar opgenomen, maar in maatwerkbedrijf Amival in Turnhout. “Dat zou door de ­grote drukte op dit moment niet meer lukken”, zegt Tim Tilsley, manager communicatie en ­verkoop. “We hebben ­recent nog een nieuw ­gebouw geopend vlakbij om wat ademruimte te creëren.” Tim heeft de reeks ook gevolgd. “Het was voor mij verrassend om te zien hoe ver de ­fictie van de realiteit stond. Wij moeten hier ­rekening houden met procedures, met deadlines…”

“Uiteraard hebben we het geromantiseerd”, reageert Marc. “We hebben het verhaal op maat van onze acteurs geschreven. Alle elementen staan in functie van het vertellen van dat verhaal.”

Bij Amival werken dan ook mensen die een zekere afstand hebben tot de arbeidsmarkt, geen mensen met het syndroom van Down. “Niet omdat we dat niet toelaten, maar omdat de VDAB zegt dat zij dat eenvoudigweg niet kunnen”, zegt Tim.

“Eigenlijk wilden we ook met Stap een beschermde werkplaats oprichten”, vertelt Marc. “Maar de beperkingen van onze gasten zijn zo ernstig dat ze daar niet voor in aanmerking kwamen. Na de voorver­toning van Tytgat Chocolat aan de ouders van de Stappers merkten we dat zij gesterkt waren in de manier waarop zij met de beperking van hun kind omgaan. De maatschappij beschouwt hen als ongeschikt voor arbeid, maar ondertussen staan ze wel op een podium in Iran of op een filmset met Wim Opbrouck.”

De productiehal van Amival wordt telkens opnieuw ingericht naargelang de aard van de opdrachten. Achteraan steekt Steven Stappers bierglazen in een nieuwe verpakking. “Ik werk hier al meer dan twintig jaar en heb hier al van alles gedaan. Ik doe deze job heel graag, dat komt natuurlijk ook door de plezante collega’s.” Thomas Jacobs is net aan zijn tweede week ad interim begonnen. Hij vouwt kartonnen doosjes voor pleisters. “Hoeveel ik er in een dag doe? Veel (lacht). In Tytgat Chocolat krijgen de verpakkers met de meeste dozen pluspunten, dat is hier niet het geval. Of hier ook karaokeavonden worden georganiseerd?” Thomas kijkt naar Tim. “Karaoke niet, maar Thomas was net te laat voor ons jaarlijks personeelsfeest. Sam Gooris kwam optreden en er was ook een vrij podium.”

In de kleedkamers van Amival gaan we op zoek naar de rode lockers waar Jasper tegen geduwd werd en waar Max de gouden truffel van Tina vond. Ze blijken vervangen te zijn door blauwe exemplaren. De filmopnames dateren dan ook al van twee jaar geleden. “We hebben de mensen van de VRT ingepakt door het verhaal te vertellen. Van productiehuis De Mensen kregen we de unieke kans om een volledig jaar te nemen voor het uitschrijven van het scenario”, weet Marc. “Daarna repetities, de opnames in de Kempen en in het buitenland, het monteren… Toen de reeks klaar was, heeft de VRT in functie van de beschikbare tijdsloten beslist om nog anderhalf jaar te wachten met uitzenden.”

Niet onder de kerktoren

“In het voorjaar van 2015 stonden hier zeven vrachtwagens en was de straat een dag lang afgesloten. Nu Tytgat Chocolat eindelijk wordt uitgezonden, komen er ook opnieuw reacties van klanten”, vertelt Tony Van Meer. Samen met zijn vrouw Greet Seghers is hij zaakvoerder van bakkerij Gretie in het centrum van Retie. Zijn opvallend bakkersatelier werd door de filmcrew getransformeerd tot het proeflokaal waar de moeder van ­Tina op zoek gaat naar nieuwe chocoladecombinaties voor Tytgat.

“Iemand uit de filmploeg was jarenlang bij ons klant geweest voor hij verhuisde. Toen ze op zoek waren naar een atelier met inox en marmer, ­herinnerde hij zich onze bakkerij. Vanuit de ­winkel kun je binnenkijken in mijn werkplaats. De opnames gebeurden op een dag dat we gesloten waren. Dat verliep heel professioneel. De mensen van de productie namen foto’s van al het materiaal en hebben het nadien tot op de centimeter correct teruggezet.” Tony pronkt op zijn website met een badge van Tytgat Chocolat. “Natuurlijk zijn wij blij en trots dat we hier deel van mochten uitmaken.”

Tytgat Chocolat is een roadmovie geworden, maar het vertrekpunt waren duidelijk de Kempen. ­Wanneer Cedric in München de code van Romans bankkaart wil kraken, probeert hij eerst 2350: de post­code van Vosselaar. “Ik ben nu locaties aan het zoeken voor een nieuwe kortfilm en ik merk dat ik toch weer in de buurt aan het rondkijken ben”, zegt Marc. “Stap is een prachtige uitvalsbasis, al ben ik toch blij dat we met de reeks niet onder de kerk­toren zijn gebleven. We passeren door verschillende Europese landen en er wordt onder meer Albanees, Frans en Arabisch gesproken.”