Een chilipeper als pijnstiller: “Ik schrijf zelfs een mondspoeling met tabasco voor”
© foto’s: ss, rr
“We gaan eerst verdoven en dan de chilipeper erop.” De uitspraak van pijnarts Bart Morlion tegen een patiënt, gisteravond in Topdokters, deed even de wenkbrauwen fronsen. Vurige rode pepers als middel tegen de pijn? “Patiënten schrikken soms als ik het voorstel. Maar net door de pijn zo uit te lokken, kan ze verminderen. Ik schrijf zelfs een mondspoeling met tabasco voor.”
Het brandt. Het pikt. En niet een beetje. Wie zich ooit al na het snijden van chili in de ogen heeft gewreven, weet dat het verre van deugd doet. Dat ligt aan de prikkelende stof capsaïcine die in chilipepers zit, de stof die ook pepperspray van zijn naam voorzag.
Maar net die stof kan pijn ook doen afnemen, zegt pijnarts Bart Morlion (UZ Leuven). Dat bleek gisteravond ook in Topdokters op Vier, waar hij een patiënt behandelde met chilipeper. “De stof past mooi op de hittereceptoren van het lichaam en activeert ze. Veel van die hittereceptoren zijn ook pijnreceptoren. Eerst krijg je het warm, daarna wordt het onaangenaam en krijg je pijn. Het klinkt raar dat we die pijnreceptoren willen prikkelen, maar als we dat blijven doen, als we ze bij wijze van spreken overactiveren, dan raken die vezeltjes uitgeput. Ze gaan zich terugtrekken en kalmeren. Door het uitlokken van pijn zal die dus uiteindelijk verminderen.”
Niet dat dokter Morlion daarom een voorraadje pepers in de pijnkliniek heeft liggen. De capsaïcine wordt in een hoge concentratie verwerkt in pleisters. Om die te kunnen verdragen, krijgt de patiënt eerst een lokale verdoving. “Een chilipeperbehandeling werkt vooral goed bij bepaalde vormen van zenuwpijn. Bij mensen die na een ongeval een pijnlijke huid hebben, bijvoorbeeld, bij wie de zenuwen beschadigd zijn. Het effect blijft zo’n drie maanden duren. Dan moet de patiënt terugkomen voor nog een pleister.”
Zelf cayennepeper mengen
In andere landen zijn crèmes met een lagere concentratie chilipeper vrij verkrijgbaar bij de drogist. In België heeft het Federaal Geneesmiddelagentschap daarvoor geen toelating gegeven. “Soms gaan patiënten zelf aan de slag, door cayennepeper te mengen met een neutrale crème. Dat klinkt misschien weinig wetenschappelijk, maar het is wel spotgoedkoop en kent weinig gevaren. Patiënten met bepaalde aandoeningen, zoals het brandende mond syndroom, kunnen ook gebaat zijn met een mondspoeling met tabasco. Het is geen wondermiddel, maar het is op geen enkele wijze verslavend. Voor chronische pijnpatiënten kan het een alternatief zijn voor verslavende pijnstillers.”
