Direct naar artikelinhoud
Uitbuiting

Textielarbeiders H&M leven onder armoedegrens

Textielarbeiders in Cambodja.Beeld Eric de Mildt

Kledingmakers in India en Turkije krijgen slechts een derde van het loon dat nodig is om goed te kunnen leven. In Bulgarije is dat slechts 10 procent. Dat zegt de Clean Clothes Campaign in een rapport dat vandaag wordt gelanceerd. Werkgever H&M beloofde eerder om tegen 2018 correcte levenslonen uit te betalen aan zijn arbeiders.

Het rapport H&M: fair living wages were promised, poverty wages are the reality omvat onderzoeksgegevens uit verschillende fabrieken in India, Cambodja, Turkije en Bulgarije. Die tonen aan dat een van de grootste kledingfabrikanten, met een gerapporteerd winstcijfer van 2,6 miljard dollar, arbeiders in de toeleveringsketen heeft die excessief veel moeten werken om te kunnen overleven.

Overuren

"De lonen zijn zo laag dat we overuren moeten maken om aan het minimumloon te komen", getuigt een arbeider uit een fabriek in India. In drie van de zes onderzochte fabrieken is er regelmatig sprake van overuren. Zondagswerk komt voor in alle vier de onderzochte landen.

"Je komt de fabriek binnen om 8 uur 's morgens maar je weet nooit tot hoe laat je moet blijven", zegt een medewerker van Koush Moda, een van de leveranciers in Bulgarije die H&M heeft opgelijst op de lijst van gold suppliers of voorkeursleveranciers.

'Je komt de fabriek binnen om 8 uur 's morgens maar je weet nooit tot hoe laat je moet blijven'
Een arbeider

Slechte lonen, overuren en daarnaast nog huishoudelijk werk resulteren bij veel textielarbeiders in vermoeidheid, ondervoeding en verzwakking.

Flauwvallen

Een op de drie ondervraagden in India en twee op de drie in Cambodja – allen werken ze in fabrieken op de lijst van platinum suppliers – zijn ooit al eens flauwgevallen op het werk.

Ook in Bulgarije zien arbeiders flauwvallen als iets dat er regelmatig bijhoort. Bovendien getuigde een Bulgaarse arbeider dat "een collega werd ontslagen nadat ze was flauwgevallen".

Flauwvallen
Beeld Eric de Mildt

Beloftes H&M

Het onderzoek en de interviews met medewerkers werden uitgevoerd tussen maart en juni 2018 door medewerkers van de Clean Clothes Campaign en met steun van het International Labor Rights Forum (ILRF) en WeMove.EU.

H&M toonde eerder betrokkenheid en beloofde dat voor alle strategische toeleveranciers in de H&M-keten betalingsstructuren zouden worden opgezet die "de arbeiders voorzien in een eerlijk loon tegen 2018. Tegen die tijd moet dat ongeveer 850.000 textielarbeiders bereiken", beloofde H&M in 2013.

Het ging toen over 60 procent van het totale aantal arbeiders dat voor H&M produceert, allemaal bij de "strategische" of "voorkeursleveranciers" die H&M indeelt als "gold" of "platinum". Het onderzoek beperkte zich tot de fabrieken met dit label.

'H&M moet meteen ingrijpen en stoppen met de rechten van arbeiders te schenden'
Bettina Musiolek, Clean Clothes Campaign

Rechten niet langer schenden

"We wisten al van bij het begin van dit jaar dat H&M zijn belofte niet zou kunnen waarmaken, en toch kwamen sommige getuigenissen over lonen en concrete werkomstandigheden nog steeds aan als een shock", zegt onderzoekscoördinator Bettina Musiolek van de Clean Clothes Campaign. "H&M moet meteen ingrijpen en de schandalige lonen onder de armoedegrens optrekken en de rechten van arbeiders niet langer schenden."

De onderzoeksresultaten werden aan H&M bezorgd, waarop het bedrijf vorige week een verklaring uitbracht. Volgens Musiolek was dit duidelijk een preventieve aanval op de bevindingen die ze vandaag publiceren. "De vorderingen die zij zogezegd hebben gemaakt, zijn gebaseerd op misleiding over de doelen die ze in 2013 hebben gesteld. In wezen proberen ze de 850.000 werknemers die in 2018 een leefbaar loon beloofd werd, uit het collectieve geheugen te wissen. Dat laten we niet gebeuren", zegt Neva Nahtigal van het International Office van de Clean Clothes Campaign.

"In plaats van loze public relations-beloftes willen we transparante veranderingen zien in de reële lonen van werknemers. Zoals we eerder aan de top van het bedrijf hebben gevraagd, willen we een stappenplan met tijdgebonden, meetbare doelstellingen, details over hoe H&M zijn aankoopbeleid aanpakt, en garanties op een leefbaar loon voor de arbeiders", zegt Judy Gearhart, uitvoerend directeur bij ILRF.

"H&M kan niet blijven doen alsof het goed bezig is terwijl werknemers nog steeds overuren doen en toch in armoede leven", zegt Virginia Lopez van WeMove.EU. "Deze onderzoeksresultaten zullen ongetwijfeld duizenden consumenten mobiliseren die zich mensenrechten aantrekken en die geven om duurzame productie en consumptie."

'H&M kan niet blijven doen alsof het goed bezig is terwijl werknemers nog steeds overuren doen en toch in armoede leven'
Virginia Lopez, WeMove.EU