Rutte is positief over koers kabinet en VVD
Arnhem
Dat zei VVD-leider Mark Rutte zaterdag op het voorjaarscongres van zijn partij. ‘We vergaderen op maandagochtend met de fractieleiders en de vicepremiers. Dan zitten we met acht mannen en vrouwen aan tafel. Soms is de minister van Financiën erbij en dan zijn we met negen. Heel anders dan in het vorige kabinet. Maar we hebben de grote onderwerpen tot een goed einde gebracht.’
Rutte kondigde nieuwe lastenverlichtingen aan per 1 januari. De partijen hebben overeenstemming over de Voorjaarsnota, de tussenstand in de begroting die op Prinsjesdag definitief wordt gepresenteerd. ‘Dat was een testcase voor het kabinet. Dat het is gelukt, geeft vertrouwen.’
De premier noemde ook dingen die fout zijn gegaan. ‘U heeft mij zien stuntelen in het debat over de dividendbelasting’, zei Rutte, maar ook dat hij nog steeds achter deze maatregel staat. Eind april steunde bijna de gehele oppositie een motie van afkeuring tegen Rutte, omdat er 1,4 miljard euro belastinggeld mee is gemoeid zonder dat dit voornemen in enig verkiezingsprogramma was vermeld.
Wat ook misging: het aftreden van Halbe Zijlstra, ‘een heel goede vent’. De minister van Buitenlandse Zaken bleek te hebben gelogen over een ontmoeting met de Russische president Putin.
Rutte zei dat hij in zijn denken op twee punten is ‘verschoven’: Europa en klimaat. Vroeger dacht Rutte over Brussel vooral als een instrument voor markt en munt. ‘Je haalt eruit wat je erin stopt.’ Nu ziet hij inbedding in de Europese Unie vooral als voorwaarde voor een veilig en stabiel Nederland. ‘De wereld verandert. Grote vraagstukken als de vluchtelingenstroom en de opstelling van de Amerikanen nu op handelsgebied kunnen we alleen oplossen als we deel uitmaken van internationale structuren als EU, de NAVO en de VN.’
Hij riep zijn partijgenoten op stevig campagne te voeren voor de Europese verkiezingen van volgend jaar. ‘We zijn tegen een Nexit en tegen de Verenigde Staten van Europa, maar wel voor een stabiele EU in het belang van een sterke economie.’
Rutte zei lang aangehikt te hebben tegen het probleem van de klimaatverandering, maar inmiddels de noodzakelijke energietransitie als een enorme kans voor Nederland te zien. ‘De milieubeweging is links georiënteerd, maar ze is stiekem heel blij dat wij nu het voortouw nemen.’ <
Verlaag de bijstand en laat mensen een hogere uitkering ‘verdienen’ door te solliciteren, Nederlands te leren of vrijwilligerswerk te doen. Dat plan lanceerde de VVD vrijdag op het partijcongres. Maar kán de uitkering wel omlaag zonder dat mensen in financiële problemen komen? Vier vragen aan Stella Hoff van het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Den Haag
Kunnen bijstandsgerechtigden nog wel rondkomen als hun uitkering omlaag gaat?
‘Er ligt geen uitgewerkt plan, maar voor gezinnen met meerdere kinderen is de bijstand nu al niet genoeg. Een lagere uitkering maakt hun situatie alleen maar erger. Andere groepen zitten per maand een kleine honderd euro boven de armoedegrens. Bij een verlaging komen ook zij snel in de knel.’
Bijstandsgerechtigden moeten nu verplicht solliciteren en een tegenprestatie leveren. Anders kan de gemeente hen korten op hun uitkering. Brengt een systeem waarbij iemand zijn uitkering moet verdienen mensen eerder in beweging?
‘Ik betwijfel het. Wij hebben een enquête gehouden onder twintig gemeenten. Zij geven aan niet te merken dat strenger beleid leidt tot minder bijstandsgerechtigden.’
Bij hoeveel bijstandsgerechtigden zal dit leiden tot een lagere uitkering, omdat zij niet aan de eisen voldoen?
‘Heel wat mensen zitten al lang in de bijstand. Zij hebben gezondheidsproblemen of missen bepaalde vaardigheden, zoals werken met een computer. Het is niet te verwachten dat die groep een grote verbetering zal doormaken. Ik kan me overigens niet voorstellen dat de politiek zo’n systeem invoert zonder groepen te compenseren. De overheid wil bijvoorbeeld ook de armoede onder kinderen terugdringen.’
Je bijstandsuitkering ‘verdienen’: past dat wel bij de grondwet die zegt dat de overheid moet zorgen voor bestaanszekerheid?
‘Die discussie had je ook bij de invoering van de tegenprestatie. Toen zei men: voor een uitkering moet je wat terugdoen. Hier zie je hetzelfde uitgangspunt. Dus ik denk dat ze daarmee wegkomen.’ <
