De 58-jarige Erna Desiron uit Halen is al meer dan 35 jaar vroedvrouw. Ze volgt op dit ­moment een opleiding om moeders met psychologische problemen beter te begeleiden. De kennis die ze tijdens de cursus ­opdoet, wil ze echter ook gebruiken om grootmoeders op te vangen die kort na de geboorte van hun kleinkind moeilijk hun draai vinden. Een vroedvrouw voor oma dus. “Iemand die alles vanuit hun perspectief bekijkt, naar oplossingen zoekt of bemiddelt.”

“Sommige vrouwen zijn er nog niet klaar voor om oma te worden. Hun kleinkind komt vroeger dan ze zelf hadden gewild”, zegt Erna. Tegelijk wordt er meer dan vroeger een beroep gedaan op hen. “Later, voor naschoolse opvang, maar ook kort na de geboorte al.”

Mama’s zijn tegenwoordig al na drie nachten in het ziekenhuis opnieuw thuis. Al in die eerste dagen rekenen veel nieuwe mama’s op de steun en raad van hún moeder. Zij heeft het tenslotte al minstens één keer voorgedaan, zo’n kind verzorgen en grootbrengen. “Maar veel adviezen van vroeger zijn intussen verouderd. En dat wringt.”

Deden wij dan alles verkeerd?

Kind&Gezin bevestigt dat oma’s vaak fronsen als ze de huidige ­adviezen horen of lezen. “Nochtans is elke wijziging wetenschappelijk onderbouwd”, klink het daar. Maar dan nog is het soms moeilijk te plaatsen dat er zoveel zo snel is veranderd.

Sommige vrouwen zijn er nog niet klaar voor om oma te worden Erna DESIRON

“Voor sommige grootmoeders voelt het aan alsof zij het destijds helemaal verkeerd deden”, zegt Joke Muyldermans, voorzitter van de Vlaamse beroepsvereniging voor vroedvrouwen. “Ook al is dat natuurlijk niet zo. Naarmate de tijd vordert, komen er nieuwe inzichten. Dat geldt voor de risico’s van rijden zonder gordel, maar ook voor het verzorgen van baby’s.”

Oma’s hoeven zich dus niet schuldig te voelen, maar mogen zich ook niet opdringen. “Het is belangrijk dat ouders hun eigen keuzes maken en daarin op een positieve manier ondersteund worden.” Een moeilijke spreidstand.

Muyldermans nuanceert de mate waarin grootmoeders in de knoei raken. “Ik zie er zelf weinig die een depressie nabij zijn.” Maar bij de Gezinsbond, die zich ook over grootouders ontfermt, zijn ze wel blij met het nieuwe initiatief in Limburg. Uit een onderzoek bij Vlamingen die onlangs hun eerste kleinkind kregen, blijkt dat er inderdaad een probleem is. “Een kwart heeft het gevoel dat ze niet voldoen aan de verwachtingen van hun kinderen”, zegt woordvoerder Dieter Stynen.

Dat heeft niet per se met veranderde adviezen te maken. “Wat vooral moeilijk ligt, is dat ouders – die werk en privé moeilijk gecombineerd krijgen – automatisch verwachten dat oma en opa de gaatjes dichtrijden.” Iets wat zij niet altijd willen of kunnen. “Ze werken vaak zelf ook nog én ze hebben een druk sociaal leven.”

Oma en opa nemen hun kinderen niets kwalijk en zien hun kleinkinderen heel graag, zegt de Gezinsbond. Toch wringt er iets. “Liefst acht op de tien voelt zich soms overbevraagd. Zoiets ter sprake brengen, blijft heel ­moeilijk.”