Nieuwjaarsbrief Nationale Bank voorspelt meer koopkracht
De Nationale Bank heeft haar verwachting voor de economische groei in België lichtjes naar beneden bijgesteld. In de komende jaren zal de groei geleidelijk aan afnemen. Het goede nieuws is dat de koopkracht van de Belg er gemiddeld wel op vooruitgaat.
Rond deze tijd van het jaar komen tal van prognoses uit die de economische vooruitzichten voorspellen. De Nationale Bank gooit wat extra gewicht in de schaal, maar haar nieuwe prognoses liggen in lijn van wat economen de voorbije weken al op ons los lieten.
Dé trend van een lagere economische groei is ook iets wat de Nationale Bank in haar glazen bol ziet. De NBB ging tot nu toe uit van een economische groei van 1,5 procent dit en volgend jaar. Nu is dat 1,5 voor dit jaar en 1,4 procent voor volgend jaar geworden. In 2020 en 2021 zou dat verder dalen naar 1,3 en 1,2 procent. Door de internationale onzekerheid zullen de bedrijven trager investeren, denkt de NBB. En de uitvoer vertraagt ook wat.
Wat hier meespeelt, is dat werkgevers in België het steeds moeilijker hebben om hun vacatures in te vullen. In Europa staan alleen in Tsjechië nog meer vacatures open ten opzichte van het aantal beschikbare werkzoekenden, klinkt het. “Daarom is het belangrijk dat de hervorming van de arbeidsmarkt doorgaat”, zei vicegouverneur Pierre Wunsch. Het zou volgens de NBB geen goed nieuws zijn mocht de ‘jobdeal’ in de prullenbak verdwijnen. De politieke actualiteit is bijgevolg een redelijke onbekende factor in dergelijke prognoses.
‘Het is belangrijk dat de hervorming van de arbeidsmarkt doorgaat’
Geert Langenus, onderzoeker van de NBB-studiedienst, zette nog eens de ‘blakende gezondheid van de arbeidsmarkt’ in de verf. “De werkloosheidsgraad staat op een historisch laag niveau. Er zijn nog periodes geweest met een cijfer op ongeveer dat niveau, maar een lange periode zoals nu is zelden vertoond”, zei Langenus. “En dat kan niet los gezien worden van het gevoerde beleid.” De Nationale Bank verwacht dat er tussen 2018 en 2021 nog 150.000 jobs zullen bijkomen. De jobmotor blijft dus draaien, maar niet meer op het volle toerental van weleer.
Krapte op arbeidsmarkt
Voor de consument bracht de Nationale Bank nog meer goed nieuws: de gemiddelde koopkracht zal in de komende jaren “duidelijk meer” toenemen dan in de voorbije jaren van loonmatiging. Dat zal niet zonder gevolgen blijven voor de consumptie. Die zal geleidelijk aan toenemen, maar met een zekere vertraging. Volgens de NBB zou de koopkracht van de gezinnen verspreid over drie jaar met meer dan 5 procent toenemen. Rekening houdend met de verwachte bevolkingsgroei moet dat overeenstemmen met zowat 3,6 procent per persoon. De stijging zal vooral een gevolg zijn van de nog altijd krachtige werkgelegenheidsgroei. Ook de belastingverlaging van 2019 ten gevolge van de taxshift speelt een rol, net als de aantrekkende reële lonen.
Daarin schuilt wel een gevaar voor de concurrentiekracht van onze ondernemingen. De krapte op de arbeidsmarkt maakt immers dat de druk op de lonen zal toenemen. Afhankelijk van wat onze naaste buurlanden op hun conto hebben staan, dreigt die loonkostenstijging de concurrentiekracht van de Belgische ondernemingen te verzwakken.
Dé trend van een lagere economische groei is ook iets wat de Nationale Bank in haar glazen bol ziet
De Nationale Bank heeft ook nog een waarschuwende vinger klaar voor de huidige regering. Bij ongewijzigd beleid zal de begrotingstoestand in de komende jaren verslechteren. “De volgende regering zal nog inspanningen moeten doen om het tekort naar nul te brengen”, klinkt het. Dit jaar zou het tekort dalen naar 0,8 procent. De daling is vooral het gevolg van tijdelijke effecten. Er waren een pak meer voorafbetalingen van vennootschapsbelastingen als gevolg van een verhoging van het tarief in het geval bedrijven onvoldoende voorafbetalingen doen. Volgend jaar dreigt het begrotingstekort toe te nemen tot 1,6 procent van het bbp en tegen 2021 zou het kunnen oplopen tot 2 procent van het bbp.
De komende jaren zouden de overheidsuitgaven opnieuw sneller stijgen dan het bbp. Dat heeft vooral te maken met de stijging van de sociale uitkeringen: van 25 procent van het bbp in 2017 naar 25,8 procent in 2021. De reden voor die toename zijn de extra uitgaven voor pensioenen en gezondheidszorg.