'Russija' weerklinkt na kunststukje van vijftienjarige
De nummer drie van de olympische titelstrijd, Kaetlyn Osmond, schaatste een ereronde met de Canadese vlag royaal om de schouders gedrapeerd. Tien meter verder stonden twee Russinnen, kampioen Alina Zagitova en nummer twee Jevgenia Medvedeva. Geen vlag te bekennen.
De arm van het Internationaal Olympisch Comité (IOC) was lang en krachtig in Gangneung. In december schorste het IOC het Russische comité. Zagitova en Medvedeva waren op naam, faam, jeugd en brandschoon verleden uitgenodigd door het IOC. Ze wisten dat zij na de wedstrijd, noch bij de huldiging hun afkomst mochten tonen. Die restrictie vormde met zestien andere beperkende regels de voorwaarden waarop Russen tot de Winterspelen werden toegelaten.
Het ijsstadion van Gangneung, met 12.000 bezoekers volledig uitverkocht, hing gisterenmiddag vol Russische banieren. Het publiek scandeerde 'Russija'
De sporters werden aangekondigd als Olympisch Atleet van Rusland, afgekort tot OAR. Het was minder neutraal dan velen in de olympische wereld hadden gewenst. In de eerste dagen van de Spelen was toch enkele keren de landenafkorting RUS te zien. Het werd steevast in razende vaart weggegumd. De IOC-straf was vooral een papieren maatregel. Het ijsstadion van Gangneung, met 12.000 bezoekers volledig uitverkocht, hing gisterenmiddag vol Russische banieren. Het publiek scandeerde 'Russija'.
Ze hadden ook eindelijk wat te vieren, na veertien competitiedagen zonder Russische triomf. Daarvoor viel de OAR op vanwege curlingspeler Aleksandr Kroesjelnitski, die betrapt werd op doping en de bronzen medaille moest inleveren. Ook Nadesjda Sergeeva, twaalfde in de tweemansbob, zou positief hebben getest op een verboden hartmedicijn. De ijshockeyers, door de afwezigheid van de NHL-sterren de favorieten voor olympisch goud, komen pas op de slotdag in aanmerking voor de huldiging.
Op een na jongste kampioene
Zo werd het gisteren een gouden dag voor Alina Zagitova (15). Wie haar zag schaatsen in een rode tutu, lichtvoetig en expressief, dacht niet aan OAR of Rusland. Hier acteerde een sporter met dezelfde artisticiteit waarmee Russinnen in sporten als turnen en synchroonzwemmen opereren: het Bolsjoj-ballet op twee ijzers.
Zagitova werd de op een na jongste kampioen uit de olympische geschiedenis van deze sport. Kunstrijden voor vrouwen is met de afdaling voor mannen en de ijshockeyfinale traditioneel het grote nummer van de Spelen.
Zagitova's ster straalde al de voorbije maanden. Vorig jaar was ze als de nummer twee van Rusland nog te jong om aan internationale seniorencompetities deel te nemen. Ze werd Europees jeugdkampioen en -wereldkampioen.
Wie Zagitova zag schaatsen in een rode tutu, dacht niet aan OAR of Rusland. Dit was het Bolsjoj-ballet op twee ijzers
Deze olympische winter werd ze opeens de Russische nummer één. Medvedeva, die de voorbije twee jaar geen enkele wedstrijd verloor, moest in de herfst twee maanden aan de kant blijven wegens een stressfractuur in de voet. Zagitova, tot dan in haar schaduw, won wedstrijd na wedstrijd. In Gangneung besliste zij de tweestrijd door in de korte kür een wereldrecord te rijden en daarna in de vrije kür van vier minuten hetzelfde puntenaantal te scoren als Medvedeva.
De tweevoudige wereldkampioen huilde hete tranen. Zagitova, die al drie jaar bij de trainingen alles kopieert van haar drie jaar oudere voorbeeld, gedroeg zich waardig. Ze gaf toe dat ze met trillende handen was begonnen aan de vrije kür, op de muziek van Don Quichote van componist Leon Minkus. Ze trommelde op haar benen om die in actie te krijgen. Toen de muziek begon, nam haar lichaam het over. Ze was haast perfect in het uitvoeren van haar programma met zeven drievoudige sprongen.
Toen haar na afloop werd gevraagd of ze geraakt was dat zij de eerste gouden medaille voor de OAR had gewonnen en hoe het was om voor die neutrale vlag te schaatsen, zweeg zij.
Elk antwoord kan er een te veel zijn in de Russische poging om van onbesproken gedrag te zijn en aan het eind van de Spelen weer onder de eigen vlag het stadion te mogen betreden. De vlagdrager zal een klein poppetje uit de Oeral zijn dat op 7-jarige leeftijd naar Moskou verhuisde voor haar opleiding. Oma paste op haar. Zij werd de trots van een vernederd land.