Priester Rik Devillé werd donderdag met een eredoctoraat van de Universiteit Antwerpen gelauwerd voor zijn jarenlange inzet voor slachtoffers van seksueel misbruik binnen de katholieke Kerk. Het werk van Devillé gaat terug tot begin jaren 90, toen hij in zijn boek De laatste dictatuur de machtsstructuren binnen de Kerk aan de kaak stelde. In zijn boek De katholieke ziekte hekelde hij het onrecht dat mensen door de Kerk werd aangedaan.

Zijn kritische stem bereikte velen die als kind het slachtoffer werden van seksueel misbruik binnen de Kerk. Devillé bood hen in de eerste plaats een luisterend oor, maar tekende ook nauwgezet getuigenissen van de slachtoffers op en bundelde deze in honderden dossiers. Hoewel Devillé al jaren vecht voor de erkenning van de slachtoffers, raakte hij vooral bekend bij het grote publiek na het uitzenden de documentaire Godvergeten uit 2023. Daarin traden de slachtoffers voor het eerst herkenbaar naar buiten en legden ze schokkende getuigenissen af.

“Ik had nooit gedacht dat de documentaire ‘Godvergeten’ zou lukken. Maar wonder boven wonder waren de slachtoffers bereid herkenbaar in beeld hun verhaal te doen”

Rik Devillé

“Ik had nooit gedacht dat dit zou lukken”, vertelt Devillé die door griep niet aanwezig was op de plechtigheid. “Maar wonder boven wonder waren de slachtoffers bereid herkenbaar in beeld hun verhaal te doen.” Godvergeten veroorzaakte een schokgolf en na jarenlange inzet stond seksueel kindermisbruik binnen de Kerk meer dan ooit op de kaart. “Vooraf dacht ik dat niemand naar zulke gruwelijke getuigenissen zou willen kijken, maar tegen mijn verwachting in kwam er medeleven en erkenning vanuit de samenleving voor de slachtoffers.”

Priester en activist

Rector Herman Van Goethem prees Devillé voor zijn jarenlange werk. “Onze universiteit geeft Rik Devillé een eredoctoraat uit erkentelijkheid voor zijn inspanningen als klokkenluider om kindermisbruik in de Kerk te benoemen en aan te klagen, en uit dankbaarheid voor zijn steun aan de slachtoffers”, sprak de rector tijdens de uitreiking van het eredoctoraat. “We kunnen Rik best omschrijven als priester en activist, waarbij hij pleit voor een Kerk van onderuit, die niet beheerst wordt door hiërarchische machtsstructuren”, zei Van Goethem.

“Ik kon het eerst niet helemaal plaatsen en dacht zelfs heel even dat het een mopje was. Intussen is het doorgedrongen. Ik ben heel blij met de erkenning”

Rik Devillé

Devillé is blij en verrast met het eredoctoraat. “Ik kon het eerst niet helemaal plaatsen en dacht zelfs heel even dat het een mopje was. Intussen is het doorgedrongen. Ik ben heel blij met de erkenning. Godvergeten is echt een keerpunt geweest, want we probeerden al veel eerder aandacht voor de problematiek te vragen, maar het was nog nooit op deze manier gelukt”, aldus de priester. Maar Devillé’s werk is nog niet af. “Er komen nog elke dag nieuwe getuigenissen bij. Ik zal blijven strijden voor hun erkenning”, besluit hij.

Otobong Nkanga

Naast Rik Devillé viel ook de Nigeriaanse kunstenares Otobong Nkanga een eredoctoraat te beurt. Nkanga stelde in 2016 haar werk tentoon in het Antwerpse Museum voor Hedendaagse Kunst in Antwerpen (M HKA). Eerder verwierf ze al internationale bekendheid door haar exposities op de Biënnale in Berlijn, Portikus in Frankfurt en de Kadist Foundation in Parijs. Met haar werk wil ze verbinden en helen, wat de toekenning van het eredoctoraat volgens de Universiteit Antwerpen naadloos doet aansluiten bij dat van Rik Devillé. “Ook hij wil helen wat verbroken werd”, besluit rector Van Goethem.

Tot slot kregen vier onderzoekers een eredoctoraat voor wetenschappelijke verdiensten.

Christopher Butler (University of Oxford): voor zijn onderzoek naar infectieziektebestrijding in de context van antimicrobiële resistentie en andere pandemieën.

Paul Cotter (University College Cork): voor zijn onderzoek naar de microbiologie van gefermenteerd voedsel.

Marc Koper (Universiteit Leiden): kreeg erkenning voor zijn expertise in elektrochemie en in het bijzonder voor zijn bijdrage aan de elektrokatalyse.

Katharina Pistor (Columbia Law School): voor haar baanbrekende werk op het gebied van recht, vermogensvorming en ongelijkheid.