De zotste brievenbus van het land staat in Averbode: “René wilde iets waar ze jaren later nog over zouden praten”

René Huybrechts was de vader van de kapster. Zijn weduwe Irma Dieltjens (68), afkomstig uit Herenthout, woont nog in het huis. Ze vindt het hoegenaamd niet lastig dat we onaangekondigd aan de deur kloppen, ook al heeft ze net last van een zomergriepje.

“Toen René deze brievenbus rond het jaar 2000 maakte, voorspelde hij al dat er nog jaren over gesproken zou worden. Ik wil iets hebben waar ze over tien jaar nog van klappen, zei hij. En hij kreeg gelijk. Wist je dat deze brievenbus zelfs vermeld staat op Amerikaanse websites in lijstjes van de speciaalste brievenbussen ter wereld? En regisseur Rob Van Eyck draaide ooit een surrealistische kortfilm rond deze brievenbus, waarbij iemand met zijn arm vast kwam te zitten in die gleuf. Je zag dan de seizoenen veranderen: de herfstbladeren vielen en sneeuw bedekte dat bloot gat, en die mens bleef in die film heel de tijd met zijn arm tot zijn oksel in die bilnaad steken, alsof hij erdoor opgeslokt was.”

René Huybrechts was metaalarbeider en kunstsmid. “Hij was een bewonderaar van de Lierse kunstsmid Lode Van Boeckel”, vertelt Irma. “En zonder hovaardig te willen klinken: mijn man kon eigenlijk even mooie kunstwerken maken. Zo smeedde hij een fantastisch jachttafereel à la Van Boeckel. René was autodidact. Hoewel hij nooit naar de kunstacademie was geweest, kon hij prachtige metaalsculpturen maken. Hij is gewoon naar de vakschool in Tessenderlo geweest. Maar gaf je hem een potlood, dan begon hij te tekenen.”

“Het is allemaal begonnen toen René in de jaren 90 een Sint-Elooi maakte voor de fabriek Fabricom in Grimbergen, waar hij werkte. Op vraag van de heemkring heeft hij voor de gemeente Averbode Ernest Claes als tamboer uitgebeeld. Dat beeld staat hier nog op het plein. Hij werkte ook vaak op aanvraag. Zo maakte hij bustes van koning Boudewijn, koningin Fabiola en Stijn Streuvels. Maar ook Felix Timmermans, de vredesvlam, een paard in Loenhout en een leeuw in Aarschot. Overal in Vlaanderen staan beelden van hem. En brievenbussen.”

Geppetto van Averbode

Op vraag van Bakkerij Fierens in Averbode ontwierp René een pronte vrouw met een bakkersmuts op het hoofd die ongegeneerd haar blote borsten toont. “Met als slogan Van korstjes krijg je borstjes”, legt Irma uit. “Hij maakte ook een redder en een scheidsrechter als brievenbus. Op de Wolfsdonksesteenweg in Herselt staat zelfs een Schumacher-Formule 1-brievenbus. Va wou zijn kunsten tonen. Geen uitdaging ging hem te ver. Een wc-pot met een skelet erin als brievenbus: zolang de mensen het hem vroegen, maakte hij het. Als vakman kon hij fotolassen, metalliseren en smeden.”

De waardering bleef niet uit. René Huybrechts stelde tentoon in Gembloux, Charleroi en zelfs in Parijs. In 2005 kreeg hij de cultuurprijs van Averbode. “Onze Geppetto van Averbode, omschreven ze hem toen. Maar ineens kon hij zijn hand niet meer zo goed stilhouden. En het stappen ging moeilijker. René bleek de ziekte van Parkinson te hebben, in een agressieve vorm. In anderhalf jaar tijd is hij vertrokken. Het was voor hem moeilijk om te aanvaarden dat hij geen kunstwerken meer kon maken.”

Irma is nog altijd fier als iemand een opmerking maakt over ‘haar’ bloot gat. “René was echt als artiest geboren. Hij kon gedichten schrijven, zomaar uit de losse pols. Zo één-twee-drie stond het op papier. Op zijn bidprentje heb ik een gedicht van hem laten zetten, dat René als mens typeerde. Ik ben als een bloem, vol schoonheid en pracht, met geuren en kleuren door de natuur mij gebracht. Maar men zal mij niet vinden, wat had je gedacht. Ik ben maar een bloem die groeit in de gracht.”