Over de nucleaire dreiging van Iran: ‘Mocht ik Israël zijn, ik zou toch erg ongerust zijn’

Hoe realistisch is een nucleaire aanval? Volgens Iran zelf zijn ze erg dicht bij een eigen kernwapen.

“Iran heeft al heel wat verrijkt uranium en is bijna op het niveau dat vereist is om een kernwapen te maken. Maar dan ben je er nog niet: je moet zo’n wapen ook gevechtsklaar krijgen. Ik denk niet dat er al een kernmacht geweest is die een operationeel kernwapenarsenaal heeft ontwikkeld zonder een test uit te voeren. Zover zijn we dus nog niet. Iran beheerst vooral het spel van de bluf zeer goed.

“Op het ogenblik dat ze echt een kernwapen zouden hebben, wordt dat een internationaal probleem. Een land als Noord-Korea dat een kernwapen heeft, is al een probleem. Maar het buitenlandbeleid van Noord-Korea is vrij braaf vergeleken met Iran. Iran heeft grote ambities in het Midden-Oosten, en is heel duidelijk anti-Israël. Dat is toch allemaal erg verontrustend.

“Er zijn veel landen met kernwapens in de wereld maar tot nog toe werd daar vrij verantwoordelijk mee omgegaan. Dat werd defensief gebruikt. De retoriek errond was vrij beperkt.

“Sinds de oorlog in Oekraïne zijn we nucleaire dreigementen, vanuit Rusland, gewoon geraakt. Het zal niet meteen zo’n vaart lopen. Maar mocht ik Israël zijn, zou ik toch zeer ongerust zijn.”

Moet er internationaal worden opgetreden tegen de opbouw van dat nucleaire arsenaal?

“Daar kan je niet veel aan doen. Ik denk dat als Iran – al dan niet met steun van andere landen – een kernwapen wil maken, dat ze dat ook gewoon zullen doen.”

De VS en Europa bereiden sancties voor tegen Iran. Zullen die veel uithalen?

“Goh... Er zijn al sancties tegen Iran, maar dat belet het land niet om zijn kernprogramma verder uit te werken. Sancties zijn een klein beetje zand in de motor, maar onvoldoende. Er blijven altijd mazen in het net. Er zijn ook altijd landen die met plezier die mazen openhouden om het Westen een lesje te leren. Ik ben daar heel sceptisch over.”

Iran werpt zich steeds meer op als de wapenleverancier van het Midden-Oosten. Hoe kan je dat indijken?

“Ook dat is heel moeilijk. Je kan de aanvoerroutes door Syrië aanvallen, wat nu al gebeurt. Alleen: je kan nooit alles tegenhouden. Je zou harder kunnen optreden, maar dan moet je bereid zijn om de militaire confrontatie aan te gaan, en er zit niemand te wachten op escalatie.

“Ideaal zou zijn als je tot een onderhandelde oplossing komt, maar ik denk niet dat Iran zich zal laten stoppen. Zij voelen zich gesterkt, onder andere door Rusland. Iran is een land dat zich steeds meer bewust is van de eigen machtspositie.

“Op diplomatiek vlak kan je proberen om landen in de regio, zoals de Verenigde Arabische Emiraten en Jordanië, in jouw kamp te houden. Dan begrijpt Iran dat ze het Midden-Oosten niet zomaar kunnen domineren.”

Iran speelt hoog spel door Israël aan te vallen: veel steun lijkt het land in de regio niet te hebben.

“Dat klopt. Het moet voor Iran een koude douche geweest zijn om vast te stellen dat andere landen in het Midden-Oosten hun aanval niet toejuichten.

“Ze hadden wellicht verwacht dat Jordanië de andere kant zou opkijken, maar in de plaats daarvan heeft dat land de Iraanse raketten mee onderschept. Ik las ook dat Saudi-Arabië op voorhand door Iran op de hoogte gebracht was van de aanval van afgelopen zaterdag en dat de Saudi’s de VS hebben ingelicht.

“Dat toont nog maar eens aan hoe complex de situatie in het Midden-Oosten is. De vroegere opdeling tussen sjiieten en soennieten is achterhaald. Verschillende landen houden er nog een andere agenda op na. Steeds meer landen hebben de ambitie om een regionale grootmacht te worden. Ook daarmee moet Iran rekening houden.”