"Als de KU Leuven niet reageert op de beslissing van de UGent om alle samenwerkingsverbanden met Israëlische universiteiten stop te zetten, mag ze zich niet meer tot de leidende universiteiten van België rekenen op ethisch en moreel vlak." Dat zegt Samier Khaled, geneeskundestudent en een van de pro-Palestijnse actievoerders die het College De Valk sinds bijna drie weken bezet houden.

Voor Khaled is de beslissing van de UGent "fantastisch". "Rector Rik Van de Walle zegt duidelijk dat het een ethische beslissing is, geen politieke", vertelt de student. "Dat is wat wij al maanden zeggen: het is onze ethische verantwoordelijkheid om niet langer te collaboreren met instellingen in Israël die de apartheid, etnische zuivering en genocide steunen."

Khaled hoopt dat de KU Leuven het voorbeeld van de UGent volgt. "De KU Leuven moet haar handen uit de mouwen steken, en de voortrekker zijn van ethisch en moreel onderzoek, zoals ze van zichzelf zeggen", stelt hij. 

Tegelijk vraagt hij zich af waarom er "zoveel verschil" zit in de standpunten van de Gentse en de Leuvense universiteit. "Als de mensenrechtentoets die de Vlaamse universiteiten via de VLIR (Vlaamse Interuniversitaire Raad, red.) hanteren, dezelfde is, hoe komt het dan dat de uitkomst van de UGent en de KU Leuven zo verschillend is? Er moet consistentie zijn tussen alle universiteiten." 

Donderdag is rector Luc Sels, samen met enkele vice-rectoren en leden van de Ethische Commissie Dual Use, Military Use and Misuse of Research, naar De Valk afgezakt om in gesprek te gaan met de studenten. "We hoorden van de commissie dat er inderdaad bewezen mensenrechtenschendingen gebeuren in Israël, maar dat de drempel nog niet overschreden is", vertelt Khaled. "Als de KU Leuven zegt dat een genocide niet genoeg is om samenwerkingen te doorbreken, wat is dan wel genoeg? Waar ligt de rode lijn?" 

De KU Leuven blijft bij haar standpunt, laat de persdienst vrijdag nogmaals weten.

De studenten juichen de beslissing van de UGent toe, maar vinden ze niet voldoende. Studenten zullen doorgaan met het bezetten van het UGent-gebouw, "totdat alle Israëlische banden zijn verbroken", klinkt het in een verklaring. 
"De UGent verbreekt de banden met alle Israëlische universiteiten waaronder Tel Aviv University, Ben Gurion University, Haifa University en Weizmann Institute, en met nog twee andere Israëlische instellingen. Dit is opnieuw een stap in de goede richting naar een volledige academische boycot. Dit is mogelijk door de aanhoudende druk van protesterende studenten en personeel."
Toch zijn ze teleurgesteld dat de banden met zes Israëlische bedrijven worden behouden. "Ze kregen een positief advies kregen, wat betekent dat de UGent voorlopig met hen zal blijven samenwerken. Zolang de Universiteit Gent banden onderhoudt met Israëlische instellingen, faalt zij erin voldoende druk uit te oefenen op de oorlogsmachine die Palestina bezet en tienduizenden Palestijnen vermoordt om zichzelf in stand te houden."

De mensenrechtencommissie van de UGent heeft na een lange vergadering in de nacht van donderdag op vrijdag laten weten dat de ze adviseert om alle samenwerkingen met Israëlische instellingen stop te zetten. Rector Rik Van de Walle volgt het advies. De commissie zegt dat bij lopende projecten de nodige stappen worden gezet binnen het consortium om na te gaan of de samenwerking met de betrokken Israëlische partner kan worden stopgezet. Indien dit niet het geval is, “dient UGent de nodige stappen te zetten om zelf uit het project te stappen”. De beslissing is een overwinning voor de studenten die nu al 25 dagen een gebouw van de UGent bezetten. De vraag is nu of dit volstaat om de bezetting stop te zetten.

Donderdag is aan de UGent de mensenrechtencommissie samengekomen. Dat is een orgaan dat de rector adviseert over wereldwijde academische samenwerkingen, ook met onderzoeksinstellingen in regio's waar regimes de mensenrechten met voeten treden. UGent verbrak eerder de banden met Rusland toen die Oekraïne binnenviel.
Ten aanzien van Israël zijn drie academische samenwerkingen stopgezet en in de toekomst wil rector Rik Van de Walle dat samenwerkingen met instellingen die in een welbepaalde vakgroep laakbaar onderzoek verrichten in hun geheel worden geweerd. De universiteit voert principieel geen onderzoek met militaire doeleinden. Maar soms kan wetenschap met civiel nut ook militaire toepassingen mogelijk maken, zogenaamd 'Dual Use Onderzoek'.
De commissie die daarover oordeelt bestaat uit 14 leden en wordt voorgezeten door vicerector Mieke Van Herreweghe. De groep kwam donderdag samen en werd bij de start opgewacht door een groep van de pro-Palestijnse bezetters. Ondertussen gaat de bezetting van het UFO-gebouw door. De activisten lieten kort na het gesprek met de rector weten dat ze in de toenadering een "goed begin" zien. Maar ook dat ze pas tevreden zullen zijn wanneer de univerisiteit alle banden met Israëlische universiteiten verbreekt. 

De rector gaat ervan uit dat de mensenrechtencommissie tegen donderdagavond met een nieuw oordeel zal komen. Hij belooft de activisten transparantie over het verdere verloop van de procedure.

"De aanpassing is een begin", reageren de actievoerders. "Dit komt er puur na onze maandenlange protesten en toont dat actie loont."
Hun eis blijft nog steeds om een academische boycot uit te vaardigen. "Als de mensenrechtencommissie het werk goed zal doen, zal blijken dat de Israëlisch  instellingen allemaal medeplichtig zijn."

Op vraag van de studenten wordt het gesprek even stilgelegd na het voorstel van de rector. Ze willen overleggen over of en hoe ze erop zullen reageren.
Daarna gaat het gesprek verder. Verschillende studenten nemen een voor een het woord. Op hun agenda staan verder opnieuw de eis tot een volledige academische boycot en het gebruik van de term genocide, maar ook de duurzaamheidseisen. Verder willen de studenten het ook over de gebeurtenissen van afgelopen vrijdag en de communicatie van de rector hebben.

Van de Walle start met het toelichten van het huidige mensenrechtenbeleid van de UGent. Daarbij doet de mensenrechtencommissie een gedetailleerde screening, met een onderscheid tussen bilaterale en multilaterale samenwerkingen. De rector doet een voorstel voor een aanpassing aan het beleid. "Donderdag zal de commissie alle Israëlische samenwerkingen opnieuw screenen", zegt Van de Walle. 

Dit gaat volgens Van de Walle verder dan wat er momenteel gebeurt vanuit de UGent. De omvang van de mensenrechtenschendingen verantwoorden volgens hem die keuze.
"Als het zo is dat de Israëlische instellingen zich bijna allemaal schuldig maken aan mensenrechtenschendingen, zullen die allemaal stopgezet worden."
Dit geldt bijvoorbeeld ook wanneer rectoren hun steun uitspreken voor de bombardementen.
"Ik ben geen dictator, en besluitvormingsprocedures doen ertoe. Ik zal dit voorstel dan ook voorleggen aan de mensenrechtencommissie."

Meer dan honderd studenten, personeelsleden en geïnteresseerden is aanwezig in het UFO. Het gesprek begint met een minuut stilte voor de slachtoffers in Gaza. Daarna start Van de Walle met een statement.

In de inkomhal van het bezette UFO is een cirkel opgesteld waar het gesprek met de rector zal doorgaan. Ook bemiddelaar Khalid Benhaddou is aanwezig. De studieplekken lopen ondertussen leeg, terwijl de studenten stilaan verzamelen.

Om 16 uur staat een gesprek gepland tussen rector Rik Van de Walle en de bezettende studenten. Dat komt er na een eerdere weigering van de studenten voor een gesprek op zondag. Toen vroegen ze meer tijd van de rector, na de incidenten tijdens een bezettingsactie van het rectoraat op vrijdag.
Bijna twee weken geleden ging er al een eerste gesprek door, met meer dan honderd studenten en personeelsleden die verzameld waren aan het UFO. Toen bleken de grote verschillen tussen beide partijen, al verliep de dialoog rustig en respectvol.
Kwamen onder andere aan bod: het gebruik van de term genocide, de vraag naar een algemene academische boycot, welke actie de universiteit al dan niet heeft ondernomen, de transparantie daarbij, de rol van de mensenrechtencommissie, en het duurzaamheidsbeleid van de universiteit.

In een persbericht hekelen de bezetters wat ze de "angstzaaierij van de UGent" noemen, en verklaren ze dat examens in het UFO wel degelijk veilig kunnen doorgaan. Na de incidenten aan het rectoraat op vrijdag, besliste de universiteit tot nader order alle examens in het UFO te verplaatsen. Maandag maakten meer dan tweehonderd rechtenstudenten hun examen politicologie daardoor in studentenrestaurant De Brug.
"We nodigen alle studenten en personeelsleden uit om zelf te zien dat de demonstranten alle nodige maatregelen nemen om de examens in het gebouw te laten doorgaan, en dat er ook stille ruimtes worden voorzien waar studenten en personeel samen in stilte kunnen werken en studeren." Volgens hen zorgt het verplaatsen van examenlocaties voor meer stress onder studenten en meer werkdruk voor het personeel. Ze hebben het over "een tactiek om angst aan te jagen", en stellen dat er tijdens de bezetting vorige week drie examens plaatsvonden zonder problemen. "We verwerpen deze poging om de studenten zwart te maken en de aandacht af te leiden van het genocidale geweld in Rafah en hoe de academische banden tussen de UGent en Israëlische instellingen dit geweld in stand houden", klinkt het.

Tegelijk beschrijft een personeelslid van de UGent op X, het vroegere Twitter, hoe hij de 'bezetting' van het rectoraat vrijdag ervaarde. "Ik pik de minimaliserende toon over wat er gebeurd is niet", klinkt het. "Een activist stond te dansen op een vensterbank van de derde verdieping van het rectoraat, onder gejoel van tientallen actievoerders. Dezelfde activist trachtte de beveiligde deur waarachter mijn werkplek zich bevindt te forceren. Meerdere collega's werden fysiek belaagd. Nog andere collega's hebben gemaskerde activisten door het gebouw waar ze werken zien lopen. Sommigen hebben zich moeten verschansen of zijn onverrichterzake naar huis gegaan. Ikzelf heb urenlang moeten toezien hoe met verf voor tientallen duizenden euro's aan schade werd aangebracht - zonder dat ik kon ingrijpen. Er is helemaal geen framing van onveiligheid nodig: er wás onveiligheid, en ik moet de eerste onvoorwaardelijke veroordeling ervan door de vreedzame fractie van de bezetters nog vernemen."

Rector Rik Van de Walle gaat vandaag om 16 uur opnieuw in gesprek met de actievoerders. Dat laat de UGent weten. Onder andere de gebeurtenissen van vrijdag en de reactie van de rector nadien zullen onderwerp uitmaken van de discussie. Het Ufo wordt nu al langer dan drie weken bezet door studenten, maar of het tot een compromis komt, wordt afwachten.

Onder de stadshal vond maandagavond een 'emergency protest' plaats tegen de oorlog in Gaza. Onder andere Vrede vzw, Palestina Solidariteit en Een hart voor vluchtelingen verzamelden er met vlaggen en slogans. "Het Israëlische leger heeft vannacht een bloedbad aangericht in een tentenkamp in Rafah, dat als 'veilige zone' werd bestempeld. Minstens 40 Palestijnen, waaronder vrouwen en kinderen, zijn om het leven gekomen. Het bloedvergieten moet nu stoppen! Eis van onze beleidsmakers dat België meer moet doen om een einde te maken aan de genocide!"