Afgelopen woensdag hesen Russische militairen de Russische vlag in Soedzja, de grootste stad die de Oekraïners in de Koersk-regio wisten te veroveren. Het Oekraïense verrassingsoffensief startte in augustus en leidde tot speculatie dat de Russische regio als pasmunt moest dienen bij toekomstige onderhandelingen.

Terugtrekkende Oekraïense militairen hebben op Telegram uitgebreid bericht over wat ze allemaal hebben meegemaakt. De Britse openbare omroep BBC verzamelde vijf getuigenissen en heeft de betrokken militairen schuilnamen gegeven om hun identiteit te beschermen.

LEES OOK. “Een strategisch fiasco”: nieuwe Russische verovering is serieuze streep door de rekening van Oekraïne

Het eerste bericht dat de BBC onder ogen kreeg dateert van zondag 9 maart. Afzender was de Oekraïense militair met schuilnaam ‘Volodymyr’. Hij bevond zich op dat moment nog steeds in Soedzja, waar toen “paniek” heerste. De stad leek verloren en Oekraïense troepen probeerden zich georganiseerd terug te trekken. Ze werden van drie kanten onder vuur genomen.

Non-stop drones

Terwijl Russische troepen naderden, kregen colonnes van troepen en materieel de kans niet om richting de Oekraïense regio Soemy te rijden. Dat moest ’s nachts, want aanvalsdrones vlogen non-stop af en aan. “In één minuut kon je twee tot drie drones zien, dat is veel.” Ettelijke drones wisten een onbekend aantal Oekraïense voertuigen (en manschappen) te vernietigen.

De snelweg waar de Russische drones toesloegen, was het logistieke hart waarvan de Oekraïners wisten dat de Russen alle middelen zouden inzetten om het te veroveren. “Iedereen wist dat de Russen zouden proberen die door te snijden. En toch kwam dit opnieuw als een verrassing voor ons commando.”

“Grote aantallen Noord-Koreaans soldaten”

Twee dagen later, op dinsdag 11 maart, schreef ‘Maksym’ op Telegram dat Oekraïense troepen vochten om te voorkomen dat de snelweg werd afgesneden. “Een paar dagen geleden kregen we het bevel om de verdedigingslinies te verlaten in een georganiseerde terugtrekking,” schreef hij, eraan toevoegend dat Rusland een aanzienlijke troepenmacht had klaarstaan om de stad te heroveren, “inclusief grote aantallen Noord-Koreaanse soldaten”.

LEES OOK.LIVE OORLOG IN OEKRAÏNE. Canada nodigt Zelensky uit voor G7-top in juni - Meer dan 30 landen willen in “coalitie van bereidwilligen” om Oekraïne te helpen

Militaire experts schatten dat Rusland een troepenmacht van 70.000 soldaten had verzameld om Koersk te heroveren, onder wie 12.000 Noord-Koreanen. Ook de beste Russische drone-eenheden waren verzameld rond Soedzja. Zij gebruikten kamikaze- en First person view-drones (FPV), drones waarbij de piloot de situatie in realtime kan zien via een camera aan boord van het tuig, om “vuurcontrole over de belangrijkste logistieke routes te krijgen.”

Veel van de onbemande vliegtuigen hebben een spoel met een kilometerslange dunne glasvezelkabel achter zich aanlopen, waardoor de Oekraïense tegenmaatregelen om de aanvliegroutes van de drones te verstoren niet werkten en ze bijgevolg uiterst doeltreffend waren.

Opstopping van voertuigwrakken

Het leidde ertoe dat vernietigde Oekraïense voertuigwrakken opstoppingen op de snelweg veroorzaakten waardoor voor het achterliggende konvooien aanzienlijk moeilijker werd om te passeren.

Dezelfde dag beschreef militair ‘Anton’ de situatie als “catastrofaal.” Hij diende in het hoofdkwartier van het Koersk-front. ‘Anton’ en zijn makkers moesten Soedzja ’s nachts te voet verlaten. Ze zagen zich hiertoe genoodzaakt nadat de Russen erin waren geslaagd om alle aanvoerroutes af te snijden. Ook hij wijst naar de massale schade die Russische drones veroorzaakten. “We hadden vroeger een voordeel met drones, nu niet meer.” Ook wijst hij naar de nauwkeurigere droneaanvallen en de grotere troepensterkte. Over de nachtelijke tocht te voet schreef hij: “We zijn meerdere keren bijna gestorven. Drones zijn de hele tijd in de lucht.”

LEES OOK.Expert over Poetins reactie: “Hij dwingt Amerika hun kaarten meer en meer op tafel te leggen”

De soldaat voorspelde dat Oekraïne zijn gehele bruggenhoofd in Koersk zou verliezen, maar dat “vanuit militair oogpunt, het Koersk-offensief zichzelf heeft uitgeput. Het heeft geen zin meer om het te behouden”.

Westerse functionarissen schatten dat Oekraïne voor het onverwachte zomerse offensief 12.000 manschappen heeft ingezet, onder wie enkele van hun best getrainde soldaten, uitgerust met door het Westen geleverde wapens, waaronder tanks en gepantserde voertuigen. Een dag later, op woensdag 12 maart, schreef het Russische ministerie van Defensie dat de situatie in Koersk volledig onder controle was en dat Oekraïne een groot deel van zijn materieel had “achtergelaten”.

“Scènes uit een horrorfilm”

Uit berichten op sociale media daterend van dezelfde dinsdag en woensdag beschreef soldaat “Dmytro” de terugtrekking als “scènes uit een horrorfilm”. “De wegen liggen bezaaid met honderden vernietigde auto’s, gepantserde voertuigen en terreinwagens. Er zijn veel doden en gewonden.” Zelf maakte hij een droneaanval vanop de eerste rij mee. De auto waarin Dmytro zat, was vast te komen zitten. Hij en zijn kameraden probeerden het voertuig los te duwen toen een FPV-drone hen aanviel. Deze miste het voertuig, maar verwondde een van zijn kameraden. Ze moesten twee uur schuilen in een bos voordat ze werden gered. De terugtrekking te voet duurde voor vele Oekraïners “vijftien tot twintig kilometer”. De situatie was volgens hem veranderd van “moeilijk en kritiek” naar “catastrofaal.” “Alles is afgelopen in de regio Koersk. De operatie was geen succes.” Volgens hem hebben duizenden Oekraïense soldaten hierbij het leven gelaten sinds augustus.

Een laatste Telegram-bericht dat de aandacht wekte van de BBC is van “Artem.” Op donderdag 13 maart stuurde hij een bericht vanuit een militair ziekenhuis waar hij werd behandeld voor schrapnelwonden na een drone-aanval.

LEES OOK. Hét telefoontje van het jaar komt eraan: “Trump heeft hem sowieso al een cadeau gegeven”

Hij streed nabij het dorp Loknya waar Oekraïense troepen hevig weerstand boden en “vochten als leeuwen”. De militair meent dat de Koersk-operatie toch enig succes heeft geboekt. “Het is belangrijk dat de Oekraïense strijdkrachten tot nu toe deze bufferzone hebben gecreëerd”, want zo raken “de Russen niet in Soemy”.

Oleksander Syrskyi, Oekraïnes hoogste generaal, houdt vol dat zijn troepen zich hebben teruggetrokken naar “gunstigere posities” en nog steeds in Koersk zijn. En daar blijven ze, “zo lang als het doelmatig en noodzakelijk is.”

Hij zei dat de Russische vijand meer dan 50.000 verliezen had geleden tijdens de start van de operatie, inclusief doden, gewonden of gevangenen. Waar de Oekraïners in augustus 1.000 vierkante kilometer wisten te veroveren is sindsdien twee derde hiervan verloren gegaan. Alle hoop dat de Koersk-regio tijdens onderhandelingen kon worden geruild met een deel van Oekraïnes eigen grondgebied is aanzienlijk verminderd.

President Volodymyr Zelensky verklaarde vorig week dat “de Koersk-operatie zijn taak had volbracht.” Het heeft Rusland ertoe gedwongen om troepen uit het oosten weg te halen waardoor de druk op (het strategische) Pokrovsk verlicht is, stelt hij.

BEKIJK OOK. Strijd om Koersk lijkt beslecht: Russische soldaten hijsen vlag in belangrijkste stad