LEES OOK. Nieuwe explosie in Sri Lanka: voertuig van special forces ontploft tijdens ontmanteling bom, nationale noodtoestand afgekondigd

NTJ, of voluit National Thowheeth Jama’ath, is een relatief onbekende groepering uit Sri Lanka die de jihadistische ideologie promoot. In het verleden kwam de groep al een paar keer in opspraak: wegens het beschadigen van boeddhistische standbeelden en in 2016 werd hun secretaris, Abdul Razik, opgepakt wegens het aanzetten tot racisme. Maar daar bleef het bij.

Tot tien dagen geleden. Dan waarschuwde de geheime dienst de Sri Lankaanse regering over een mogelijke dreiging: de NTJ zou een aanslag plannen en daarbij enkele kerken viseren. Een plan dat ze zondag op een gruwelijke manier uitvoerden: op acht locaties, waaronder drie kerken en enkele luxehotels, gingen bommen af. Met minstens 290 doden en 500 gewonden tot gevolg.

Premier Ranil Wickremesinghe heeft intussen al toegegeven dat de waarschuwing inderdaad naar de veiligheidsdiensten verstuurd was, maar dat hij en andere topfunctionarissen daar niet van op de hoogte waren gebracht. “We moeten onderzoeken waarom we niet voldoende maatregelen hebben getroffen”, verklaarde hij.

LEES OOK. Slachtoffers van aanslagen in Sri Lanka krijgen een gezicht: bekende tv-kok overleden, miljardair verliest drie kinderen

Land verscheurd door burgeroorlog

Sri Lanka, een eilandstaat in de Indische Oceaan, werd tot tien jaar geleden verscheurd door een etnische burgeroorlog. Sinds de jaren zeventig probeerde de militante organisatie Tamiltijgers, die voornamelijk bestond uit hindoes, maar ook christenen en moslims bevatte, door een resem bom- en zelfmoordaanslagen een onafhankelijk ‘Tamilthuisland’ te verkrijgen. In 2009 slaagde de voornamelijk boeddhistische regering erin de rebellie de kop in te drukken. Mede door die burgeroorlog heeft Sri Lanka geen voorgeschiedenis van islamistisch geweld.

“In tegenstelling tot bij de Tamiltijgers ligt het doel van NTJ ook niet in de opstand”, zegt Anne Speckhard, directrice van het Internationaal Centrum voor de Studie van Extreem Geweld. “Neen, het NTJ wil de globale jihadistische beweging ook in Sri Lanka verspreiden en haat, angst en verdeling zaaien in de gemeenschap. Het is geen separatistische beweging, het gaat hen over religie en straffen.”

Uit het handboek van ISIS

De gecoördineerde zelfmoordaanslagen van zondag, waarbij katholieke kerken en luxehotels vol buitenlandse toeristen werden geviseerd, vertonen dan ook veel gelijkenissen met de terreur die grotere islamistische groeperingen in de rest van de wereld hebben gepleegd. “Deze aanvallen lijken zo uit een handboek van ISIS of Al-Qaeda gehaald”, aldus Speckhard. “Religieuze haat creëren door meerdere christelijke symbolen aan te vallen op een belangrijke feestdag.”

Volgens regeringswoordvoerder Rajitha Senaratne onderzoeken de autoriteiten ook mogelijke banden van de NTJ met buitenlandse groepen. “We denken niet dat deze aanslagen enkel zijn uitgevoerd door een groep mensen uit dit land. Zonder een internationaal netwerk waren deze aanslagen nooit gelukt.”

De politie arresteerde intussen 24 mensen in het kader van het onderzoek naar de aanslagen. Onderzoekers bevestigden reeds dat zes van de acht aanslagen werden uitgevoerd door zelfmoordterroristen. De twee andere explosies, één in een hotel en één in een wijk in een voorstad van Colombo, worden nog onderzocht. Zondagavond werden ook nog explosieven gevonden in de buurt van de luchthaven.