Het stembureau komt naar u toe deze verkiezingsdag: met drie busjes dwars door Utrecht

Welkom in het mobiele stembureau Kanaleneiland. Het is een van de drie mobiele stembussen die vandaag tijdens de gemeenteraadsverkiezingen door drie wijken rijden waar traditioneel de opkomst laag ligt, behalve Kanaleneiland ook Ondiep en Overvecht. Utrecht is een van de gemeenten die met dit soort maatregelen proberen meer inwoners te bewegen hun stem uit te brengen.

Stembureauvoorzitter Conchita Blokhuizen is al sinds 2004 actief tijdens verkiezingen. Daarom durft ze het experiment aan, zegt ze, van deze Utrechtse primeur met mobiele stembussen. Met haar twee compagnons staat ze om half acht 's ochtends in een dikke trui buiten de bus te blauwbekken in de ochtendkou op de eerste locatie, tegenover het winkelcentrum Vasco da Gama, klaar om de stemlustigen te ontvangen.

Al gauw melden die zich, zij het mondjesmaat: het eerste uur zijn het er elf. Vooral hoogopgeleide bewoners die anders ook zouden zijn gaan stemmen. Onder wie onderzoeker Barry Benaissa, van het UMC. 'Ik vind het fantastisch dat ik zo dicht bij mijn huis voor mijn werk mijn stem kan uitbrengen', zegt zij. Twee mannen van Indiase afkomst kijken enigszins verbaasd als ze de witte bus zien, die op de stoep staat. 'Is dit het stembureau?', vragen deze ICT-ers voor de zekerheid nog even na. Dan stemmen ze, voordat ze voor hun werk naar Amsterdam vertrekken.

Om acht uur komt ook de Utrechtse burgemeester Jan van Zanen. 'Ik hoop niet dat jullie te zware stemmers binnen krijgen', zegt hij, als het groentekratje doorbuigt onder zijn gewicht. Na het uitbrengen van zijn stem gaat de burgemeester langs bij de Turkse groenteboer van Akses Center, om hem te bedanken voor het lenen van het kratje. Die gaat niet stemmen, ook al is het stembureau voor hem zo dichtbij. Hij haalt zijn schouders op. 'Ik weet niet zo goed', zegt hij in gebrekkig Nederlands. 'Van mij hoeft niet veel te veranderen in Utrecht.'

Ook de groep moeders met hoofddoeken die langs het stembureau lopen met hun kinderen op weg naar school, zegt niet te weten of zij door deze maatregel, een stembureau vlakbij hun voordeur, nu wellicht wel hun stem gaan uitbrengen. 'Het is wel dichtbij, ik denk er over na', zegt een van hen.

Een aantal kinderen op weg naar school wordt wel enthousiast gemaakt door de stembus. 'Ik ben jammer genoeg nog te jong, anders had ik hier D66 gestemd', zegt Maraoh (9). Met haar 11-jarige broer maakt ze nog een selfie met de burgemeester voordat ze naar de islamitische school Al Hambra loopt.   

Een paar kilometer verderop op het Boerhaaveplein in de Utrechtse volkswijk Ondiep, staat een tweede Mobiele Stembus. De vrolijk beschilderde bus is geleend van een organisatie die activiteiten organiseert voor tieners.

Met veel moeite is het stembusvoorzitter Arda van Woudenberg gelukt een tafel achterin de bus te plaatsen, waar zij en een collega achter kunnen zitten om de stemlustigen te ontvangen, ruim twintig na een kleine twee uur. De derde vrijwilliger van het stembureau helpt bij de ingang de oudere stemgerechtigden het opstapje van de bus in te trotseren. Collega's van een nabijgelegen stembureau hebben hen koffie gebracht. 'Het heeft een beetje een campinggevoel, het is improviseren', zegt Van Woudenberg.

'Geert' gestemd

Een echtpaar uit de Rietstraat kijkt blij verrast naar de Stembus. 'We waren op weg naar een verder gelegen stembureau, maar dit is dichterbij', zegt de 61-jarige man. Hij vertelt dat hij niet met zijn naam in de krant wil, omdat hij PVV gaat stemmen en dat 'niet bij iedereen lekker ligt'. 'Ik ben het helemaal zat met die gasten hier', vertelt hij, als zijn vrouw in de bus haar stem aan het uitbrengen is. 'Ik stem altijd op Geert, en nu doet zijn partij gelukkig ook voor het eerst in Utrecht mee. Ik hoop dat hij veel stemmen krijgt.'

Ook zijn vrouw Bep (54) heeft 'Geert' gestemd. Het echtpaar maakt zich zorgen over de veranderingen in hun volksbuurt. 'Ik ben net de voedselbank', vertelt Bep. 'Ik doe boodschappen voor mijn buurvrouw van 86, als ik stamppot maak, eet iedereen mee. Maar dat sociale verdwijnt door al die nieuwe mensen die ze nu bij ons in de buurt plaatsen. Laatst was er nog een wietplantage opgerold. Die was trouwens van een Nederlander.'

'En er komen ook steeds meer yuppen', zegt haar man. 'Een huis op de hoek van de Vijgeboomstraat doet nu 270 duizend euro, dat is toch niet normaal?'

Maar dat in hun ogen te linkse stadsbestuur nu mobiele stembureaus heeft geplaatst, vinden ze 'geweldig, voor alle ouderen in de buurt'. Zoals de 80-jarige mevrouw de Boer, die er om de hoek woont en er komt stemmen. 'Toen ik die bus hier zag, dacht ik eerst, dat klopt niet, maar het is echt een stembureau', zegt De Boer. 'Fijn dat het zo dichtbij is. Maar anders was ik ook gaan stemmen hoor.'