Amerikaanse universiteiten kreunen onder protesten: ‘Professoren vragen om namen van wie pro-Hamas is te bezorgen’
Studentenprotesten tegen de oorlog in Gaza zorgen voor verdeeldheid aan Amerikaanse universiteiten. Wie zich uitspreekt voor de Palestijnse zaak dreigt meteen als pro-Hamas gezien te worden en dat kan vergaande gevolgen hebben. ‘Betogers spelen met hun toekomst.’
De grasvelden rond de campus van de prestigieuze Columbia Universiteit in New York zijn doorgaans de uitvalbasis voor wie even wil uitrusten na een hoorcollege, maar dezer dagen vormen ze het decor voor grimmigere taferelen.
Donderdag arresteerde de politie 108 studenten die er als protest tegen de oorlog in Gaza hun tenten opsloegen. Hoewel het optreden van de ordediensten de rust op de campus moest laten terugkeren, gebeurde het tegenovergestelde. Er zijn nog steeds studenten die aan een andere kant van het grasveld kamperen in de hoop dat hun alma mater de banden met Israël zal doorbreken.
Minouche Shafik, het hoofd van Columbia Universiteit, lijkt geen plannen in die richting te hebben. Zondagavond kondigde ze aan dat de lessen voor de rest van het semester online zullen doorgaan. Aan de toegang van de campus houden gewapende agenten een oogje in het zeil, enkel mensen met een badge mogen het domein nog op.
De keuzes van Shafik liggen ook bij veel universiteitsmedewerkers erg gevoelig. “Er wordt heel fel gereageerd, terwijl de protestactie niet zo uitbundig was. Heel wat mensen vinden dat er een grens overschreden werd toen politie op het domein toegelaten werd”, zegt Alexander Ranschaert, een Oost-Vlaming die aan de Amerikaanse instelling aan een doctoraat werkt.
Censuur
Maandag was er dan ook een walkout waarbij professoren en andere medewerkers tijdelijk het gebouw verlieten om studenten een hart onder de riem te steken. Belgisch postdoctoraal onderzoeker Nina Dolfen was een van hen.
Ze vindt eveneens dat het belangrijk is om de grote Joodse gemeenschap aan de universiteit te beschermen, maar de huidige lockdown lijkt volgens haar meer op censuur. “De campus moet een plek zijn waar je op een veilige manier je mening kan uiten. Onderdrukking is geen oplossing”, zegt ze.
De universiteit van Columbia is niet de enige instelling die worstelt met de vraag hoeveel ruimte ze aan protestacties rond de oorlog in Gaza moet bieden. Niemand wil ervoor gekend zijn om de vrijheid van meningsuiting in te perken, maar tegelijkertijd worden pro-Palestijnse betogers snel in het kamp van Hamas geduwd.
De rectoren van de universiteiten in Pennsylvania, Harvard en het Massachusetts Institute of Technology moesten zich eerder al voor het Congres verantwoorden over hoe ze met oprukkende antisemitisme op hun campussen omgingen. Zeker vanuit Republikeinse hoek werd het debat daar hard gevoerd.
Na een wat stuntelige passage werd de druk op Liz Magill, het hoofd van de universiteit van Pennsylvania, zo groot dat ze samen met de voorzitter van de raad van bestuur opstapte.
De zaak ligt op politiek vlak ontzettend gevoelig en ondertussen dreigen ook geldschieters ermee zich terug te trekken als pro-Palestijnse stemmen te veel aandacht krijgen op de campus. Het is een oplaaiend vuur waar niemand zijn vingers aan wil verbanden.
Rectoren kunnen hun mandaat verliezen door de omgang met de protesten, maar voor actievoerende studenten staat er meer op het spel. Dolfen vertelt hoe de Amerikaanse betogers vaak mondmaskers dragen om hun gezicht te verbergen. Wie herkend wordt, kan immers met vergaande repercussies te maken krijgen.
“Voor een deel van de mensen die hier geschorst werden, hangt hun verbondenheid aan de universiteit ook samen met de toegang tot gezondheidszorg. Die valt nu weg”, zegt ze. In een land waar een ziekenhuisfactuur vaak peperduur is, kan dat wel tellen.
Intimidatie
Aan de Harvard-universiteit ervaart Belgische student Thomas* hoe intimidatie ingezet wordt om kritische studenten het zwijgen op te leggen. “Professoren en ondernemers vragen om hun namen van wie pro-Hamas is te bezorgen om zo hun toekomst af te nemen. En wie zegt dat er een genocide aan de gang is of dat de bombardementen niet oké zijn, voldoet volgens hen aan de criteria om pro-Hamas te zijn”, zegt hij.
'Wie zegt dat de bombardementen niet oké zijn, wordt bestempeld als pro-Hamas'
Enkele maanden geleden nam hij zelf nog deel aan protestacties, maar dat durft hij nu niet meer. Hij vreest dat hij zijn visum zal verliezen en terug naar België gestuurd zal worden als hij zich uitspreekt. Het is meteen ook de reden waarom hij hier onder een schuilnaam getuigt.
“Ik maakte een keer de opmerking hoe sterk de zionistische lobby hier is en werd meteen op de vingers getikt omdat dat zogezegd een antisemitische uitspraak was”, vertelt hij. Eerder werden pro-Palestijnse betogers door tegenstanders gefilmd en op schermen in de buurt van de campus geprojecteerd met ‘pro-Hamas’ als bijschrift.
Het Palestijnse Solidariteitscomité mag voor de rest van het trimester ook geen activiteiten meer organiseren op de campus. Het doet Thomas denken aan een heksenjacht en hij denkt niet dat de kaarten na de zomer plots anders zullen liggen.
“Demonstranten die opkomen voor Palestina spelen met hun toekomst. Ik snap dat we er alles aan moeten doen om Joodse studenten te beschermen, maar dat zou de vrijheid van meningsuiting niet in de weg mogen staan. Want nu wordt het debat niet meer ten gronde gevoerd.”
* Thomas is een schuilnaam. Zijn echte naam is gekend bij de redactie.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
