Transgender en interseks mensen worden in Peru voortaan als ‘geestesziek’ gekwalificeerd. Dat werd vastgelegd in een nieuw decreet dat de regeling van de ziekteverzekering aanpast.

De Peruviaanse overheid wil op die manier de gezondheidszorg toegankelijker maken. Dat is nodig, want Peruviaanse trans en interseks personen moeten heel wat hindernissen overwinnen om toegang te krijgen tot gezondheidszorg. Zo zijn er hoge kosten om de identiteit als van trans persoon te laten erkennen. Door hen als geestesziek te kwalificeren, kunnen hun medische kosten worden gedekt binnen de ziekteverzekering.

Wel bevestigde het ministerie van Gezondheid sindsdien dat het de lgbti identiteit zelf niet als ziekte beschouwd. Toch zal de regel van kracht blijven.

Verouderd

Het decreet is controversieel. De kwalificatie van ‘geestesziek’ is namelijk gebaseerd op de verouderde ‘International Classification of Diseases’, de of ICD-handleidingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Die werden in 2018 vervangen door een nieuwe versie, de ICD-11. “Daarin staat niet langer ‘ziekte’, maar ‘conditie’.” zegt professor dokter Guy T’Sjoen van het Gentse Universitaire Ziekenhuis.

“Zo lijden sommige trans personen aan genderdysforie en botsen velen op diverse muren in hun sociale omgeving. Psychologische begeleiding kan helpen om met die stressfactoren om te gaan.” Maar die genderdysforie is dus niet altijd blijvend van aard.

“Als het de intentie is om gezondheidszorg mogelijk te maken, is dat een nobele stap. Toch is de terminologie volledig obsoleet en heel pathologiserend”, zegt T’Sjoen. “Peru zou beter de kwalificatie aanpassen naar wat nu internationaal gangbaar is.”

Ook wijst T’Sjoen naar het feit dat Peru niet meteen progressief is, als het aankomt op lgbti- rechten. “Er is geen homohuwelijk, er zijn geen procedures om officiële documenten aan te passen en er is geen wetgeving tegen lgbti -discriminatie.” Ook gerechtelijke onderzoeken naar geweld tegen transgender personen, verlopen traag.

Conversietherapie

Mensenrechtengroepen en lgbti-organisaties zijn niet te spreken over de kwalificatie. Volgens Human Rights Watch, een ngo die zich inzet voor mensenrechten, versterkt het de vooroordelen tegenover de gemeenschap. Die vooroordelen “hebben in Peru geleid tot geweld en discriminatie”, zegt aldus de organisatie.

Ze waarschuwen dat de kwalificatie van ‘geestesziek’ op termijn conversietherapie mogelijk maakt. Momenteel is dat nog verboden onder de Peruviaanse wet.