Direct naar artikelinhoud
Hugo Camps

De Rode Duivels zijn niet meer de enigen die voor een nationaal bewustzijn zorgen

Hugo CampsBeeld Bob Van Mol

Dissidentie mag ook, onder die vlag vaart Hugo Camps elke donderdag.

Het chauvinisme is terug. Je kan het ook patriottisme noemen, maar dan als gematigde vorm van vaderlandsliefde. Het ontaardt niet in Oranje-gekte waarbij het volk met bloemkolen op het hoofd gaat lopen. Je kan wel spreken van Nation, Volksgeist en Kultur. Van een sui generis in eenwording.

De laatste tijd wordt veel gejeremieerd over falend beleid van de N-VA-ministers. Ze zouden te weinig signatuur hebben gegeven aan deze regering. Ach, in een verbrokkeld land verzuipen signaturen altijd in een inktvlek. Wel is het de N-VA niet gelukt de opleving van het Belgische sentiment te smoren. We zijn meer dan ooit Belg.

Dat leidt niet tot standbeelden en bedevaartsoorden en ook niet tot eng nationalisme, maar het is een identiteit die uit de coma is gehaald. De Sportzomer heeft het Belg zijn geactiveerd. Het succes bij de Europese kampioenschappen is buiten rekenkunde getreden. Medailles hebben een verhevigd emotioneel leven gekregen.

Je zag het bij Nafi Thiam die haar tranen niet kon bedwingen tijdens het spelen van de Brabançonne. Zij als Nieuwe Belg was emotioneler dan Justine Henin ooit is geweest. Haar tranen waren witter dan wit. Het was een indrukwekkende getuigenis in een tijd dat de predikers van raciale en culturele opdeling van het land de hetze niet schuwen. Nafi is definitief 'onze' kampioen, kleur en religie doen niet meer mee. Ook niet op het platteland waar de multiculturele avance nooit erg succesvol is geweest. Er zijn vandaag Belgische dwepers die hun leven willen geven voor Nafi zoals dat destijds ook voor Kim Clijsters het geval was. Het Belgische sentiment is nog meer geïconiseerd.

Zolang chauvinisme goedaardig blijft en niet doorslaat in eng nationalisme is het een zegen voor dit bijeengeharkte land

Je zag het ook bij de Europese titel voor de Belgian Tornados. De (Franstalige) broers Borlée hebben met hun stunt op de 4x400 meter in Vlaanderen hoge golven van sympathie losgewoeld. Ze worden in het hele land op handen gedragen. Dat ze een reukje hadden van een francofone elite is helemaal weg. Er is alleen nog onversneden adoratie in de verschillende landsdelen. Vooral omdat ze na tien jaar topatletiek nog even hongerig zijn als in hun begintijd. Het is een vorm van arbeiderisme die de Vlamingen zelfs ontroert. Noeste vlijt is in dit landsgedeelte altijd meer deugd geweest dan pure klasse.

Voor een keer was het niet voetbal of wielrennen dat het volk verbond als nationalistische zenuw. De vlaggen gingen uit voor zeilers, turnsters en een marathonloper. We waren zowaar een atletieknatie, terwijl we dat nooit geweest zijn. Koen Naert werd als winnaar van de marathon bejubeld van Houffalize tot Poelkapelle. Eén galm van bewondering en vertedering steeg op.

De Rode Duivels hebben op het recente WK een belangrijke rol gespeeld in de vorming van een nationaal bewustzijn, maar ze zijn niet meer de enigen. En ook Greg Van Avermaet is niet de monopoliehouder van een Belgisch sentiment. De iconen van het chauvinisme bestrijken de hele breedte van sportdisciplines, tot in exotische uithoeken. Sport is de uitlaatklep van een gevoel dat er altijd is geweest, zij het gedempt: wij zijn Belgen.

Zolang chauvinisme goedaardig blijft en niet doorslaat in eng nationalisme is het een zegen voor dit bijeengeharkte land. Het activeert de burger met trots en bezieling. Nog belangrijker: het installeert een thuisgevoel. En wat zou er nog meer te koop zijn in deze barre wereld van escalerende oorlogsretoriek?