Canadese stadsplanner: “Je moet mensen verplaatsen, geen auto’s”

De Canadese stadsplanner en mobiliteitsdeskundige heeft wereldwijd een stevige reputatie en adviseert niet alleen zijn thuisstad Vancouver, maar onder meer ook het Noorse Oslo. Steden die er jaren geleden al resoluut voor kozen om de auto een ondergeschikte plaats te geven in de stad. “Zeg niet dat ik de auto volledig de stad uit wil, want dat is niet wat ik bedoel. Het zou bovendien heel complex zijn. Zij het niet onmogelijk”, zegt Brent Toderian.

De man was dinsdag te gast in Antwerpen op uitnodiging van de Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning (VRP) en de Universiteit Antwerpen. “Ik ken zeer veel van steden, maar weinig tot niets van Antwerpen. Het is de eerste keer dat ik deze stad bezoek. Dus ik ga geen kritiek op het lokale beleid geven”, zegt Brent Toderian. Toch heeft de Canadees een aantal vuistregels die, wat hem betreft, in elke stad kunnen en moeten toegepast worden.

Technologie niet zaligmakend

“Er wordt enorm veel verwacht van nieuwe technologie om mobiliteitsproblemen aan te pakken. Veel mensen, niet in het minst politici, zeggen dat met de introductie van allerlei apps en de elektrische en zelfrijdende auto’s het mobiliteitsprobleem fel zal verminderen. Dat is onzin en een makkelijk excuus om weinig of niets te moeten ondernemen. Natuurlijk kan technologie ons helpen om de mobiliteit beter te sturen. Maar het is een mythe dat het de problemen oplost. Ook elektrische auto’s staan in de file. De oplossing ligt in het aanpakken van de infrastructuur”, zegt Brent Toderian.

Fietsers waar auto’s rijden

“In veel steden, en daar valt ook Antwerpen onder, wordt flink geïnvesteerd in nieuwe en betere fietspaden. Dat is een mooi begin, maar je ziet vaak dat steden fietspaden aanleggen op plekken waar nu al geen auto’s rijden. Langs de waterkant of brede lanen. Daarmee denken die stadsbesturen dat ze een bijdrage leveren aan het ‘verfietsen’ van de mobiliteit. Dat klopt maar ten dele”, zegt de Canadees.

“Er is pas sprake van een kentering wanneer sommige straten en lanen waar de auto nu koning is, aan fietsers en voetgangers worden gegeven. De auto moet op die plekken niet geweerd worden, maar is wel ondergeschikt aan het overige verkeer. Steden die ervoor kiezen om hun infrastructuur te bouwen op maat van de auto en niet van de mensen, zullen het pleit verliezen en minder aantrekkelijk worden om in te leven. Het wordt tijd dat iedereen beseft dat je mensen moet verplaatsen en geen auto’s.”

Haal snelweg uit de stad

“Wat mij in België opvalt, is dat er enorm veel snelwegen zijn. Meer dan in de meeste andere landen ter wereld. Dat is een treurige erfenis uit de jaren zestig. Veel van die snelwegen lopen tot vlakbij en zelfs tot in de stad. Zolang je dat als stad tolereert, zal de toevloed van auto’s naar je centrum blijven komen. Daarom moet je die snelweg van de stad weghalen. In Vancouver, waar ik vandaan kom, houdt de snelweg kilometers buiten de stad al op. Vanaf daar moeten automobilisten een gewone weg gebruiken om de stad te bereiken, of beter nog voor alternatief vervoer kiezen. Het zal sommigen misschien verbazen, maar daardoor raken mensen vlotter op hun bestemming en zijn er veel minder files”, legt Brent Toderian uit.

Versnelling hoger

Toderian wuift de kritiek dat dergelijke maatregelen te ingrijpend zijn weg. “We moeten in ons mobiliteitsbeleid dringend enkele versnellingen hoger schakelen. En politici moeten beseffen dat een goed mobiliteitsbeleid geen ideologische discussie is, waarbij links tegenover rechts staat. Het is pure wiskunde. Geef meer ruimte aan fietsers, voetgangers en openbaar vervoer en beperk die ruimte voor de auto. En dan zie je vanzelf dat je een andere vorm van mobiliteit krijgt in je stad en dat niet alleen de leefbaarheid, maar ook de doorstroming verbetert.”