Ruimtetripje met Lynx blijkt dure droom
Amsterdam
Tientallen Nederlandse ruimtetoeristen zien hun buitenaardse droomreis in rook opgaan. De astronauten in spe betaalden ruim 70.000 euro voor een kort verblijf buiten de dampkring. Door het faillissement van het Amerikaanse ruimtereisbedrijf XCOR zijn de amateurastronauten naast hun droom ook dat geld kwijt.
‘Vandaag is het mijn droevige plicht u te informeren dat XCOR heeft gefaald’, schreef topman Michael Blum vorige week aan zijn ‘mede-astronauten’. De eerste ruimtevlucht voor toeristen had twee jaar geleden al moeten plaatsvinden, maar het Lynx-raketvliegtuig dat de XCOR-klanten moest vervoeren was nog steeds niet af. XCOR verkeerde al enige tijd in financiële problemen en zocht naar nieuwe investeerders. Tevergeefs, blijkt uit de brief van Blum.
Door het bankroet van XCOR is het voor ruimtetoeristen een stuk moeilijker geworden de aarde te verlaten. Tot voor kort waren er drie bedrijven die toeristen door de dampkring heen wilden loodsen. XCOR gooit het bijltje er nu bij neer en sinds de mislukte testvlucht van het ruimtebedrijf Virgin Galactic in 2014 bestaan er twijfels over de capaciteiten van dit bedrijf van miljardair Richard Branson.
Blue Origin van Amazon-oprichter Jeff Bezos en SpaceX van Tesla-baas Elon Musk lijken sindsdien de beste papieren te hebben voor de eerste ruimtereis voor particulieren. Musk denkt eind volgend jaar al twee toeristen rondom de maan te kunnen vliegen. De ruimtedienstregeling van Bezos moet in april 2019 beginnen. De buitenaardse vakanties van XCOR zijn bedacht door de Nederlandse ondernemer Michiel Mol. In april 2011 zette hij het bedrijf Space Expedition Corporation (SXC) op. Het bedrijfsplan was om binnen een uur vanaf Curaçao naar een hoogte van 103 kilometer boven het aardoppervlak te vliegen, net over de grens tussen de dampkring en de kosmos. De ruimtereizigers zouden daarboven dan enkele minuten gewichtloosheid ervaren. Drie jaar na de oprichting nam raketvliegtuigbouwer XCOR het bedrijf uit Blaricum over. Dat leek de kans op een Nederlands succes in de burgerruimtevaart flink te verhogen.
In totaal wisten ongeveer 260 mensen tickets voor het tweepersoons Lynx-raketvliegtuig te bemachtigen. Het Nederlandse fotomodel Doutzen Kroes, Martinair-oprichter Martin Schröder, dj Armin van Buuren en presentatrice Erika Terpstra kregen een gratis kaartje. Zij werden uitverkoren vanwege ‘hun Nederlandse identiteit’, vertelde Mol in 2012 aan RTL Z.
De helft van de resterende zitplaatsen waren al betaald door particulieren en bedrijven toen XCOR failliet ging. KLM en Philips kochten er een paar om te verloten onder hun klanten. Unilever zette een wereldwijde loterij op bij wijze van promotie voor het mannenmerk Axe (dat in sommige landen Lynx heet). De 23 winnaars kregen een training in onder andere een gevechtsvliegtuig en een G-krachtsimulator. ‘Tot onze spijt zal de ruimtereis niet doorgaan’, zegt een woordvoerder van Unilever in reactie op het faillissement van XCOR. In plaats daarvan krijgen de winnaars nu een ‘aanzienlijke geldsom’. De financiële schade voor het bedrijf valt mee. ‘Unilever had een voorwaardelijke overeenkomst. Daardoor zijn we alleen een klein voorschot kwijt.’ De veertien Nederlandse ruimtetoeristen die zelf hun vliegticket betaalden, hebben minder geluk. Door het faillissement zijn zij het volledige aankoopbedrag van 70.000 euro kwijt. <
naam:Rowin Hellings (23)
functie:restauranthouder
doel:betaalde zijn kaartje zelf
‘Van jongs af aan keek ik al naar de sterren. Dus toen Media Markt vijf jaar geleden tijdens een reclameactie tickets voor de Lynx verkocht, heb ik er gelijk een gekocht. De reis kostte ruim 70.000 euro. Of ik dat geld kwijt ben, weet ik nog niet. Ik was me ervan bewust dat ik dat risico liep. Toch is het heel jammer dat de reis niet doorgaat. Mijn droom is nog niet vervlogen. Ik ben afhankelijk van de markt. Maar als het een bedrijf lukt om de ruimte in te gaan, ga ik ook. Ik wacht wel eerst af tot de raketten met ruimtetoeristen eenmaal echt vliegen. Dan is een kaartje vast ook goedkoper.’
naam:Martin Schröder (86)
functie:oprichter Martinair
doel:had een gratis kaartje
‘Dit is een heel grote teleurstelling. Met mijn 86 jaar had ik misschien wel de oudste astronaut ooit kunnen zijn. Als het tegenzit, moet je niet zeuren, maar ik had me er wel erg op verheugd. Ik ga het niet bij Blue Origin of een andere aanbieder proberen. Dit boek sluit voor mij nu. Het ticket voor de reis in de ruimte had ik gekregen vanwege de overname van de Nederlandse club SXC door de Amerikanen. Ik heb nog een oorkonde waarop staat dat ze me op 12 april 2011 uitgenodigd hebben mee te gaan op ruimtereis. Waarschijnlijk vanwege mijn achtergrond in de luchtvaart.’