Mysterieuze ijsgaten op Noordpool verbazen wetenschappers
© John Sonntag, NASA
In de Noordelijke IJszee hebben wetenschappers van de Nasa een reeks gaten in het poolijs ontdekt, in een willekeurig patroon. Wat die gaten precies zijn, en hoe ze veroorzaakt worden, daar hebben ze echter geen flauw benul van.
Ruimtevaartorganisatie Nasa voerde de afgelopen tien jaar talloze verkenningsvluchten boven de Noordpool uit, in een poging om onder meer het effect van de klimaatverandering op de koudste plekken op aarde beter te begrijpen. Voor haar onderzoek - Operation IceBridge gedoopt - gebruikt ze de meest gesofisticeerde hulpmiddelen, zoals lasergeleide hoogtemeters en satellieten.
Toch heeft de organisatie tot op heden geen verklaring voor het willekeurige patroon van ijsgaten dat ze op 14 april ontdekte in het oosten van de Beaufortzee, ten noorden van Canada en Alaska. Een gebied dat al vijf jaar lang niet meer uitvoerig was bestudeerd.
‘Vandaag hebben we enkele minuten lang deze cirkelvormige gaten gezien’, schreef onderzoeker John Sonntag die dag in zijn logboek. ‘Ik kan me niet herinneren dat ik ooit al zoiets gezien heb. Drie onverklaarbare, amoebevormige gaten in een uitgestrekt, verder onafgebroken stuk ijs.’
Meteorieten
De Nasa maakte de foto van Sonntag publiek, misschien in de hoop dat iemand wel met een plausibele verklaring voor de ijsgaten op de proppen zou komen. Ze gebruikte hem zelfs als inzending voor de ‘Puzzler van april 2018’, een maandelijkse wedstrijd waarin het grote publiek wordt gevraagd een mysterieus object te beschrijven.
Deelnemers kwamen al snel met enkele mogelijkheden op de proppen. ‘De gaten kunnen overblijfselen zijn van meteorieten, of opgedroogde zoutmeren’, luidde het onder meer.
Zeehonden
‘We weten wel dat het ijs daar vrij dun, zacht en mogelijk zelfs flexibel is’, verklaarde geofysicus Don Perovich intussen aan de Nasa. ‘Die ijsgaten zouden dus op natuurlijke wijze kunnen zijn ontstaan, bijvoorbeeld door stromingen van warmer water’, denkt glacioloog Chris Shuman.
Andere wetenschappers zweren dan weer dat de gaten zijn gemaakt door zeehonden, meer bepaald zadelrobben,die hun weg door het ijs hebben gebeten om luchtgaten te maken. ‘Meteoorinslagen lijken me alvast uitgesloten’, oordeelt Walt Meier van het National Snow and Ice Data Center. ‘Daarvoor liggen de ijsgaten veel te dicht bij elkaar.’
