Belastingen en fiscaliteit
De nettolonen moeten vanaf 2027 stijgen, onder meer door de verhoging van de belastingvrije som. Het doel is dat het verschil tussen werken en niet-werken in de toekomst minstens 500 euro per maand bedraagt. De focus ligt daarbij op de lagere lonen. Zo wordt voor de minimumlonen bruto gelijk aan netto. Wie als gepensioneerde wil bijverdienen, zal in de toekomst minder belastingen moeten betalen. Om werken te belonen, wordt de belastingvermindering voor werkloosheidsuitkeringen afgeschaft en die voor de hoogste pensioenen afgebouwd.
Werkgevers mogen maaltijdcheques twee keer met 2 euro verhogen. Die cheques zullen voor meer toepassingen gelden. Tegelijk verdwijnen andere cheques, zoals ecocheques.
Voor zelfstandigen worden “kleinere taksen” en “administratieve formaliteiten” afgeschaft, zoals de taks op bankgeschriften afschaffen. De toegelaten studentenarbeid wordt ook verhoogd van 475 naar 650 uur per jaar. De fiscale vrijstelling wordt verdubbeld.
Pensioenen
De regering-De Wever I is van plan om de pensioenen te hervormen om mensen langer aan het werk te houden. Daarom worden afwijkende stelsels en gunstregimes geleidelijk afgeschaft. Verworven rechten blijven weliswaar behouden en er komt voldoende overgangstijd om iedereen een kans te geven om aan de nieuwe situatie te wennen.
Concreet wordt de pensioenmalus – het systeem dat je minder pensioen krijgt wanneer je vroeger stopt met werken – vanaf 2026 ingevoerd.
Er komt ook een nieuwe pensioenbonus. Wie langer werkt dan de wettelijke pensioenleeftijd krijgt een bonus van 2 procent (2030), 4 procent (tot 2040) en 5 procent (vanaf 2040).
Voortaan zullen ook minder periodes als gelijkgestelde periodes gelden. Dat zal niet meer of minder het geval zijn voor periodes van bijvoorbeeld brugpensioen (SWT), langdurige werkloosheid en landingsbanen.
Ook is er goed nieuws voor wie vroeger begint met werken: wie vroeg begint en een carrière van 42 jaar heeft, mag al op zijn 60ste met pensioen.
Lees hier meer over het pensioenbeleid
Begroting
Om de begroting op orde te zetten, wil Bart De Wever zo’n 20 miljard besparen, en daarnaast ook nog eens 3 miljard euro voorzien voor extra uitgaven. Een budgettaire tabel met de concrete cijfers is nog niet beschikbaar, maar dit is wat er alvast in het regeerakkoord staat: er moet 23 miljard euro gezocht worden en dat zal met een verdeelsleutel gebeuren.
Twee derde wil de regering in spe ophalen: de hervormingen in de pensioenen en de arbeidsmarkt en de terugverdieneffecten die die hebben. Het resterende derde moet er komen via besparingen en extra inkomsten, de zogenaamde bijdrage van de sterkste schouders.
Het belangrijkste luik uit het hoofdstuk “sterkste schouders” is de invoering van de zogenaamde solidariteitsbijdrage, een eufemisme voor de meerwaardebelasting die de Vlaamse socialisten eisten. Een bijdrage op de winst van aandelen en andere financiële producten zoals ook cryptomunten. Die bijdrage bedraagt 10 procent op alle winst boven de 10.000 euro, een bedrag dat elk jaar zal worden geïndexeerd.
Economie
De nieuwe regering wil opnieuw investeren in de industrie. Onder de vlak Make2030 komt er een overleg met alle betrokken sectoren uit de maakindustrie. Dat moet tot een interfederaal plan leiden om de Belgische industrie te versterken. Op Europees vlak zal ons land pleiten voor een (Industrial) Competitiveness Deal naast de Green Deal, waarin de klimaatdoelstellingen staan.
De regering wil ook het ondernemersklimaat verbeteren. Dat doet ze onder meer via een kmo-plan dat gericht is op starters, maar bijvoorbeeld ook door de wurgcontracten van brouwerijen in de horeca aan te pakken.
Er komt een grootschalige aanpak van administratieve vereenvoudiging. Dat moet tegen het einde van het jaar uitmonden in een hele reeks vereenvoudigingsvoorstellen.
Landbouw is een belangrijke sector voor de nieuwe regering, met onder meer extra ondersteuning voor innovatie en toezicht op de prijsvorming.
Kleine, lokale bedrijven moeten ook toegang kunnen krijgen tot de aandelenbeurs.
Lees hier alles over economie en industrie
Koopkracht
Om het rendement van pensioensparen te verhogen, neemt de regering zich voor om de instap- en beheerskosten te beperken.
Om consumenten makkelijker van bank te laten veranderen, bekijkt de regering de mogelijkheid om rekeningnummers mee te nemen. Ook het overstappen naar een andere verzekeraar moet makkelijker worden.
Arizona wil dat energiefacturen eenvoudiger en makkelijker te vergelijken zijn.
Telecomoperatoren zullen worden verplicht om hun klanten automatisch over te zetten op het meest voordelige tariefplan.
Energie
De regering De Wever zet in op kernenergie. Tot er nieuwe reactoren gebouwd worden, zullen Doel 4 en Tihange 3 minstens tien jaar langer moeten openblijven. Na een veiligheidscontrole zou dat verlengd moeten worden met nog eens tien jaar.
Het sociaal energietarief en de tussenkomst van het sociaal verwarmingsfonds worden hervormd. Of je recht hebt op een tegemoetkoming zal voortaan ook afhangen van vermogen en niet alleen op je inkomen berekend worden.
Consumenten met een variabel energiecontract moeten een voorstel tot een lager voorschot krijgen als de energieprijs substantieel daalt.
De btw op het installeren van een warmtepomp daalt van 21 naar 6 procent, voor een periode van 5 jaar.
Klimaat
Het btw-tarief voor sloop en heropbouw wordt volgens het regeerakkoord voor iedereen verlaagd naar 6 procent. Dit moet het renovatiebeleid verder ondersteunen.
Voortaan zal je voor energetische ingrepen in appartementsgebouwen slechts een gewone meerderheid nodig hebben in het beslissingsproces binnen de vereniging van mede-eigenaars.
Er is ook aandacht voor zogenoemde klimaatadaptatie: het omgaan met het veranderende klimaat. De regering stelt daarom voor om tijdens langdurige hittegolven ook de administratieve federale gebouwen open te stellen als geconditioneerde koude ruimtes. Ook moet bij een grote klimaatramp sneller het leger ingeschakeld worden.
Asiel en migratie
De regering rekent erop om de asielinstroom sterk te verminderen en op die manier ook de asielopvang in ons land geleidelijk af te bouwen. Het doel is om uiteindelijk nog enkel opvang in collectieve centra te organiseren. De kleinschalige, individuele opvang zou verdwijnen. Het regeerakkoord benadrukt dat die opvang bovendien sober moet zijn en dat asielzoekers nooit een financiële tegemoetkoming mogen krijgen. Om de huidige achterstand in de procedures weg te werken, komt er een tijdelijke uitbreiding van de asieldiensten.
De nieuwe regering schaart zich ook helemaal achter het Europese Migratiepact, dat volgend jaar van kracht wordt. Dat betekent meer controles aan de buitengrenzen en een betere spreiding van asielzoekers binnen de Europese Unie. De strijd tegen fraude wordt opgedreven. Daarvoor komen er extra controleurs. Elke vorm van fraude geldt meteen als basis voor een weigering.
Nieuwkomers zullen pas na vijf jaar recht krijgen op sociale bijstand. Het idee is dat ze eerst moeten integreren en een job vinden. Dat geldt ook voor werkzoekenden uit de Europese Unie. Er is een uitzondering voor erkende vluchtelingen.
Niet-EU-burgers die een permanent verblijfsrecht willen, moeten slagen voor een taal- en inburgeringstest en moet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien.
Wie Belg wil worden, moet eerst een nationaliteitsexamen afleggen, met onder een burgerschapstest en een taaltest. De aanvraag wordt ook duurder: 1.000 euro + indexering.
Lees hier meer over asiel en migratie
Politie en justitie
Om de criminele geldstromen stil te leggen, wil de nieuwe regering een fiscale en financiële opsporingsdienst oprichten, zoals de Nederlandse FIOD - die afkorting wordt in het regeerakkoord ook gebruikt. De op te richten dienst zal onder gedeelde bevoegdheid van Justitie en Financiën vallen.
Het hoofdstuk Justitie in het regeerakkoord begint met een centrale rol voor slachtoffers en nabestaanden. Die moeten ten alle tijden correct, zorgvuldig en respectvol behandeld worden. Justitie moet ervoor zorgen dat het eerst naar slachtoffers communiceert, zodat die informatie niet eerst in de media vernemen.
Aan de kant van de daders wil de regering zwaardere strafmaten voorzien voor drugsbaronnen en georganiseerde bendes die minderjarigen inzetten voor het vuile werk zoals het plegen van aanslagen in het drugsmilieu of het uithalen van cocaïne in de haven.
Verkeersveiligheid
Ook op het vlak van verkeersveiligheid staan er maatregelen in het regeerakkoord. Zo zal gsm’en achter het stuur veel strenger worden aangepakt, via onbemande camera’s boven de weg.
Er komt echter géén zogenaamd ‘rijbewijs met punten’, waar nochtans heel wat experts op aandrongen, maar wél een ‘veelplegersdatabank’. Wie binnen een termijn van 3 jaar teveel overtredingen begaat, zal automatisch voor de politierechtbank worden gedagvaard waar je dan als veelpleger bijvoorbeeld de intrekking van je rijbewijs riskeert gedurende een langere termijn.
Er komen ook strengere controles op rijden zonder rijbewijs, door onder meer de invoering van een rijbewijsslot voor wie zijn rijbewijs ingetrokken zag. Deze mensen kunnen hun auto dan simpelweg niet langer starten, vermits de auto alleen start door het ‘rijbewijsslot’ te koppelen aan een geldig rijbewijs.
Dronken achter het stuur? De regering gaat onderzoeken of het – net als in Zweden – de verplichting kan invoeren dat er bij élke mogelijke verkeerscontrole van een chauffeur standaard ook een alcoholtest wordt afgenomen. En drugs achter het stuur? Meteen een maand je rijbewijs afgeven: “Personen onder invloed van drugs verliezen automatisch hun rijbewijs voor een maand, tenzij de rechter hier gemotiveerd van afwijkt.” Er wordt ook strenger opgetreden tegen straatraces, en een kader uitgewerkt voor geluidsflitspalen, kwestie van zogenaamde ‘knalpotterreur’ tegen te gaan.
Defensie
In het licht van de Russische inval in Oekraïne wordt het Belgische leger fors versterkt. Dat zal tegen 2030 uitgroeien tot een krijgsmacht van bijna 30.000 militairen. Extra militairen zullen aangetrokken worden via een beter salaris, maar ook via “aantrekkelijke trainingen en uitdagende operationele missies” in het buitenland.
Er zal ook fors meer in Defensie worden geïnvesteerd: “2 procent van het BBP tegen uiterlijk 2029 en 2,5 procent van het BBP tegen 2034.” De NAVO-norm was jarenlang minstens 2 procent. Recent zei de nieuwe NAVO-baas Mark Rutte dat, gelet op de vele dreigingen, NAVO-lidstaten hun investeringen in Defensie best tot boven de 3 procent optrokken.
Waar al dat extra geld naartoe gaat? Samen met de buurlanden wordt er geïnvesteerd in luchtverdediging. Onder meer de baas van de havens van Antwerpen en Zeebrugge drong daar recent nog eens op aan. Veel geld gaat ook naar het “aanvullen van munitie- en andere strategische voorraden.” Er komen bijkomende jachtvliegtuigen, kleinere transportvliegtuigen, extra bewapende drones, een operationele helikoptervloot, een derde fregat, en een betere mijnenbestrijding. Maar ook de landmacht, onze infanterie, wordt gevoelig versterkt.
Zorg
De hervorming van de ziekenhuisfinanciering wordt voortgezet. De ziekenhuizen krijgen een transparante basisfinanciering, meer op kwaliteit gericht dan op het aantal prestaties. Ook moet er meer samenwerking komen tussen de ziekenhuizen.
De vergoeding van de artsen wordt anders georganiseerd, zodat ze onder andere meer tijd hebben voor communicatie met patiënten.
De zorgberoepen moeten aantrekkelijker worden, zeker dat van verpleegkundige. Daarvoor moeten de arbeidsvoorwaarden verbeteren.
Om het tekort aan (huis)artsen aan te pakken, verhoogt de regering de artsenquota.
Er komt meer geld en ondersteuning voor palliatieve zorg, onder meer voor mensen met dementie.
Het zorgsysteem moet efficiënter. Zo moeten de terugbetalingen beter afgestemd zijn op de meest actuele behandelingen, en worden dubbele of overbodige onderzoeken sneller opgespoord.
De anonimiteit van sperma- en eiceldonoren wordt afgeschaft. Voor vroegere donoren wordt gekeken naar een evenwichtige benadering tussen de kinderen, wensouders en donoren.
De regering werkt aan een uitbreiding van euthanasie voor mensen met dementie, via de voorafgaande wilsverklaring. Dat zal op basis van wetenschappelijk onderzoek gebeuren.
Armoedebestrijding en gelijke kansen
De regering schuift een job hebben naar voren als oplossing tegen armoede. De sociale bijstand wordt daarom hervormd, zodat wie het nodig heeft een uitkering kan krijgen. Maar ook om de excessen en misbruiken tegen te gaan en werklozen sneller terug naar een job te leiden.
Het geheel aan sociale bijstand en voordelen wordt geplafonneerd. Er komt een geobjectiveerd kader dat toelaat de objectieve noden van een gezin – en zeker eenoudergezinnen – in rekening te nemen. Sociale voordelen worden degressief naarmate het inkomen stijgt. Er wordt ook rekening gehouden met inkomsten uit roerende én onroerende goederen.
OCWM’s worden geresponsabiliseerd. OCMW’s die inzetten op intensieve en aanklampende begeleiding en activering zullen kunnen rekenen op meer middelen.
Er is ook aandacht voor digitale inclusie. De dienstverlening moet ook telefonisch en fysiek toegankelijk blijven. Openbare diensten moeten permanenties organiseren en minstens eenmaal per week op afspraak bereikbaar zijn.
Bestuurszaken en overheidsdiensten
Elke overheidsdienst moet zorgen dat tegen 2030 alle transacties en interacties met de burgers en bedrijven ook digitaal kunnen verlopen. Een niet-digitale oplossing is steeds gegarandeerd zodat toegang tot de overheid voor digitaal zwakkere burgers verzekerd blijft.
Ook bij de federale overheid zal de statutaire aanwerving grotendeels verdwijnen. Wie in dienst komt, zal dat op contractuele basis doen. Enkel voor gezagsfuncties blijft de werving statutair.
De gehuurde kantoorruimte wordt de komende legislatuur met 15 procent afgebouwd.