Het debat over de aankoop van de F-35 is in een vreemde fase terechtgekomen

Het debat over de aankoop van de F-35 is in een vreemde fase terechtgekomen.

De nuchtere afweging over het nut van deze investering en de prijs-kwaliteitsverhouding van het toestel is op de achtergrond verdwenen en heeft plaatsgemaakt voor een politiek debat over wie nu de echte leider van dit land is: Charles Michel (MR) of Bart De Wever (N-VA)?

De eerste wil wachten met een definitieve keuze voor de F-35 en bladert nog even met grote interesse door de brochures van de Brits-Duitse Eurofighter en de Franse Rafale. De Wever omschrijft de Rafale dan weer als vliegend schroot en zou de Joint Fight Striker het liefst vandaag nog geleverd zien.

Premier en schaduwpremier fluiten elkaar met grote regelmaat terug in dit dossier. Zondag nog kreeg Michel een verongelijkte De Wever over zich heen die liet weten dat de Rafale “een toestel is dat niets kan”.

Gekronkel

Op zich is het niet zo erg dat de premier en de burgemeester van Antwerpen strijd leveren voor de positie van machtigste man van het land. Maar het is ongezond dat de uitkomst van dit hanengevecht zo’n grote impact heeft gekregen op een dossier van maar liefst 3,6 miljard euro.

Als belastingbetaler is dit een situatie waarvan je instant onwel wordt, zeker als je ook al het gekronkel rond deze aankoop ziet: een Franse president Emmanuel Macron van wie gezegd wordt dat hij zijn Rafale opdringt door de Belgische regering met Dexia en Engie te chanteren, Donald Trump die in staat is om eender welk dossier aan de F-35 te koppelen en de Duitse regering die nu plotseling over de Eurofighter begint te tweeten: "Eurofigher: een getest, combat proven vliegtuig met de nieuwste toptechnologie. Door voor de Eurofighter te kiezen wordt België geen gewone klant maar een partner." (sic)

Transparantie

Het opvolgingsdossier van de F-16 voltrekt zich in een ongezonde sfeer en misschien moet toch maar eens de vraag gesteld worden of deze regering nog wel in staat is om de aankoop op een objectieve en verantwoorde manier af te ronden.

Een uitstel heeft het voordeel dat de F-35 een van de verkiezingsthema’s kan worden. Niet enkel N-VA en MR zullen hun kiezers moeten uitleggen waarom ze 3,6 miljard aan een bepaald type vliegtuig willen spenderen, ook oppositiepartijen als s.pa en Groen zullen duidelijkheid moeten verschaffen over hun defensiepolitiek en het prijskaartje dat daaraan vasthangt. 

Misschien is het alvast een idee dat alle partijen in hun verkiezingsprogramma beloven dat regeringsleden en hun medewerkers tijdens de aankoopprocedure met een openbaar bezoekersregister werken: zo weten we tenminste wie door wie belobbyd wordt en krijgen we toch een tikje meer transparantie over deze peperdure aankoop.