Direct naar artikelinhoud
reportagemetro amsterdam

Met zijn 10 kilometer is de Noord-Zuidlijn veel te kort om ooit een succes te worden

Het ondergrondse feestje bij de opening van de Noord-Zuidlijn in Amsterdam kreeg zaterdag aan het eind van de ochtend een passend vervolg bovengronds: terwijl in de metrotunnel de feestmuziek schalde, het confetti regende en genodigden glunderend instapten voor de eerste feestrit, liep bovengronds bij het Centraal Station een deel van het tramverkeer compleet vast.

Acht Amsterdammers checken symbolische in tijdens de opening van de Noord-Zuidlijn.Beeld ANP

Eén kapotte tram maakte dat een slinger aan trams hun eind- en beginhalte CS niet konden bereiken. De perrons van die halte stroomden vol met steeds bozer wordende passagiers. Het duurde een minuut of twintig alvorens de alles blokkerende defecte tram kon worden weggesleept.

Waardoor bijvoorbeeld tram 16, een van de ‘slachtoffers’ van de komst van de Noord-Zuidlijn, op de laatste volle dag van zijn bestaan alsnog de normale route kon vervolgen.

Cabaretier Martijn Koning, feestredenaar bij de opening van de Noord-Zuidlijn en befaamd om zijn altijd op de actualiteit van de dag toegesneden grappen, had met dit tafereel wel raad geweten. Maar zijn ondergrondse optreden was toen al afgelopen. Een optreden dat overigens een soort ‘publieke roast’ was van alles en iedereen met enige betrokkenheid bij de totstandkoming van de omstreden metrolijn.

Koning mopperde wat af – ‘Want ik ben een rasechte Amsterdammer… uit Zwolle’- en behandelde tijdens zijn hilarische praatje zo ongeveer alle pijnpunten uit het Noord-Zuidlijn-dossier.

‘Ik weet nog goed, toen ik hiervoor gevraagd werd… tien jaar geleden…’ (verwijzing naar het volkomen uit de hand gelopen bouwschema).

‘Bewoners van de Vijzelgracht zijn hier niet aanwezig. Sommigen wilden wel maar ze konden niet naar buiten. Hun voordeur klemde.’ (verwijzing naar de verzakking van woningen als gevolg van de metroaanleg).

‘Hoe heeft het zo uit de hand kunnen lopen? Ik ben geen expert. Net als de mensen die erbij betrokken waren.’

Koning gaf ook nog een geheel eigen uitleg aan het begrip ‘onverwachte omstandigheden’ waardoor de bouw van de metrolijn enorm uit de hand liep en de kosten ook: ‘Onkunde bijvoorbeeld. Gebrek aan visie..’

Te kort

Aan één, door velen gedeelde, visie werd zaterdag rondom de feestelijkheden op serieuze en vrolijke wijze aandacht besteed: de Noord-Zuidlijn is met zijn 10 kilometer veel te kort om ooit een succes te worden. Al jarenlang klinken pleidooien om de lijn zowel in zuidelijke als in noordelijke richting te verlengen, bijvoorbeeld tot aan Schiphol en Purmerend.

De Westfriese Bedrijvengroep voerde zaterdag onder de noemer ‘Amsterdam First, West-Friesland second’ actie om het doortrekken van de metrolijn te bepleiten. Tot aan Hoorn of Medemblik. Woordvoerder Bashar al Badri: ‘Onze regio kan Amsterdam op een hoop gebieden helpen zodat de stad niet verandert in een soort Disneyland.’

In West-Friesland is ruimte zat om woningen te bouwen, zijn buitenlandse toeristen te lokken, en de regio wil ook een bijdrage leveren aan de (on-) bereikbaarheid van de hoofdstad per snelweg. ‘Het beste is dat ding door te trekken’, zegt Al Badri. ‘Wij hebben een kaartje van het Amsterdamse metronet gelegd over de plannen die Parijs heeft. Daar zit 200 kilometer extra metro in de planning. Wij komen nu met 10 kilometer aanzetten.’

Die 10 kilometer worden zondag écht in bedrijf genomen als de dienstregeling van de Noord-Zuidlijn in werking treedt. Als aankondiging van dat heuglijke moment speelde het Nederlands Kamerorkest zaterdagochtend ondergronds een deel van Die Unvollendete (Symfonie in b-klein, D 759) van Schubert. Met een eigen toevoeging waardoor het stuk plots toch vollendet was.

De Noord-Zuidlijn van binnen en van buiten

Bekijk hier alle stations van de Noord-Zuidlijn, onder én boven de grond. Na 16 jaar bouwen is hij er eindelijk en de metrolijn zal Amsterdam veranderen. Luister naar de verhalen van betrokkenen in deze 360-special.