Vijftien jaar lang heeft niemand de afgezaagde bronzen hand van de Congolese slaaf van de beeldengroep Dank der Congolezen gezien. Ook al hebben speurders er alles aan gedaan om de geheime locatie van de hand op het spoor te komen. Tot en met doorgedreven ondervragingen van verdachten en al wie iets meer kon weten over het verdwenen stuk van het monument. Zonder resultaat. Pas gisteren raakte het mysterie een beetje opgehelderd.

De hand werd afgezaagd in een aprilnacht in 2004. Toen konden twee leden van De Stoeten Ostendenoare ongezien toeslaan met een ijzerzaag. Later begroeven ze de hand op een geheime locatie in Oostendse grond.

Ze handelden uit woede en verontwaardiging, omdat het monument koning Leopold II ten onrechte verheerlijkt als de vorst die de Congolezen van de slavernij bevrijdde. “Tot dan vertelde niemand de waarheid over onze koloniale geschiedenis”, zegt Piet Wittevrongel (71). Hij noemt zichzelf de woordvoerder van de Stoeten Ostendenoare, én de geestelijke vader van de actie die de waarheid over de koloniale gruwel naar boven moest brengen.

Want in ruil voor de teruggave van de hand eiste De Stoeten Ostendenoare dat het Oostendse bestuur een bord zou aanbrengen met de correcte weergave van de geschiedenis. Dat bord hebben ze er uiteindelijk zelf moeten hangen. Want behalve het gerecht dat hen kostte wat het kost wilde klissen om hen voor vandalisme te vervolgen en voor de kosten te laten opdraaien, lag in die jaren niemand echt wakker van de kwestie.

Een laatste poging

De tijden lijken veranderd. Nu is er door de opening van het vernieuwde AfricaMuseum en een VN-rapport waarin ons land de raad kreeg excuses aan te bieden voor het koloniale verleden, eindelijk weer aandacht voor het thema. Dus wil De Stoeten Ostendenoare nog een laatste keer proberen de actie van vijftien jaar geleden te verzilveren.

Midden in een debatavond van het NTGent over dekolonisatie stapte Piet Wittevrongel gisteren met de verdwenen bronzen hand het podium op. “De echte die al vijftien jaar spoorloos was. Geen kopie zoals werd verkondigd om geen politie te lokken.”

“Maar dit is geen cadeau”, richtte Wittevrongel zich tot Vlaams cultuurminister Sven Gatz (Open VLD). “We zijn bereid de hand terug te geven, maar dan willen we de garantie dat er excuses komen van het koningshuis voor de wandaden in de voormalige kolonie. Dat toegegeven wordt dat ons koloniale verleden een puinhoop was. En dat we de drie tanden van de vermoorde premier Patrice Lumumba, die bewaard liggen in het Brusselse justitiepaleis, aan zijn nabestaanden overhandigen. Het is het enige wat rest van de man. Dan kan zijn familie hem eindelijk officieel begraven. Komen die excuses er niet, dan neemt De Stoeten Ostendenoare de hand mee in het graf. Misschien plakken we er wel een opgestoken middenvinger aan vast.”