Direct naar artikelinhoud
Onderwijs

Leerkrachten getuigen over werkdruk: "49 uur werken? Dat is een rustige week"

Gerrit De Neef.Beeld Damon De Backer

Tussen de 41 en de 49 uur per week. Zo veel werken voltijdse leerkrachten in het Vlaamse onderwijs. Enkelen onder hen getuigen over de werkdruk.

Gerrit De Neef (57): "Te veel administratie"

"Voor mij schommelt dat tussen de 35 en de 45 uur per lesweek", zegt Gerrit De Neef (57), die aan zijn 35ste schooljaar als leerkracht bezig is. "Er zit ook geen vast patroon in de schoolweken, en soms werk je wel meer. Op onze school organiseren we bijvoorbeeld al jaren vaardigheidsstages. Zelf ga ik dan met de zesdejaars naar Duitsland, waar we onder meer een concentratiekamp bezoeken en de stad Dresden. Op zo'n moment ben je zeker 19 uur per dag in de weer met de leerlingen. Tijdens het jaar ben ik ook bezig met de voorbereiding van die reis en werk ik ook het draaiboek uit."

De Neef geeft geschiedenis in de tweede en derde graad van het aso in Gent. Een vak waarbij veel afhangt van het initiatief van de leerkracht. "Neem nu die polemiek rond Schild & Vrienden", zegt hij. "Die heb ik nu al in mijn cursus voor dit jaar verwerkt voor mijn lessen rond de Eerste en Tweede Wereldoorlog." Wat het verschil met vroeger is, zegt De Neef, is dat er nu veel meer aanvullende taken door leerkrachten zelf moeten worden gedaan, in plaats van door het ondersteunend personeel, dat zelf al overbelast is. Toezichten zijn steeds meer voor rekening van de leerkracht. "Omdat we ook meer administratie moeten doen, komt het lesgeven stilaan op de helling te staan. Veel jonge leerkrachten haken daardoor af."

'Omdat we ook meer administratie moeten doen, komt het lesgeven stilaan op de helling te staan'
Gerrit De Neef, leerkracht geschiedenis

Elien Raskin (31): "Zelfs vastbenoemden kloppen veel uren"

"49 uur? Als je alles optelt kom je daar makkelijk aan", zegt Elien Raskin (31), die voltijds lesgeeft in het bso en tso en heeft meegedaan aan de bevraging. "In die week dat ik alles heb bijgehouden, kwam ik ook aan dat gemiddelde, maar dat was dan nog een rustige week, zonder veel extraatjes. Met de vergaderingen erbij kan dat in andere weken hoger oplopen."

Voor de buitenwereld ligt de focus altijd op de lesuren, zegt Raskin. Dat zijn er voor een voltijdse leerkracht ongeveer twintig, maar alles wat erbij komt, wordt nooit in rekening genomen. "Voor ons is de enquête dan ook een bevestiging. Voor de leerkrachten zelf is het belangrijk om eens uit te tellen hoeveel we werken. Want zelfs als je vastbenoemd bent en al enkele jaren hetzelfde vak geeft, klop je veel uren."

Raskin geeft al negen jaar Frans aan de leerlingen kantoor, maar om het vak interessant te houden, geeft ze het elk jaar een update. "Die leerlingen worden geacht om na hun afstuderen direct in het werkveld te stappen, dus moeten wij ook mee zijn met wat daar gebeurt. Ik vraag daarom bijvoorbeeld reclame of herinneringsbrieven op bij bedrijven, zodat de leerlingen in aanraking zouden komen met dat taalgebruik. In de korte vakanties doe ik dan ook nog wat verbeterwerk. In de twee eerste en de twee laatste weken van de grote vakantie werk je sowieso ook, al neem ik in die vakantie ook wel enkele weken verlof."

Elien Raskin.Beeld ID/ Herman Van den Boom

Wouter Willems (44): "Digitale vervuiling"

"Even rekenen", zegt Wouter Willems (44), die lesgeeft in het basisonderwijs. "Je moet al 33 uur per week op school aanwezig zijn voor de lessen. Ik kom elke dag een uur vroeger en ga een uur later naar huis en dan ben ik thuis nog een uur bezig. Zo kom ik al aan 48. Dan heb je soms nog een vergadering of een andere activiteit. Het aantal vergaderingen valt in de basisschool wel nog mee. Maar als er een activiteit genre mosselsouper doorgaat voor de school, betekent dat voor ons ook dat we op zaterdag moeten werken."

Als je het met vroeger vergelijkt, moeten leerkrachten nu meer werk steken in voorbereidingen door de digitalisering, zegt Willems. Zo moet je op voorhand je bordschema's opmaken op de computer, zodat je ze op het smartboard kan zetten tijdens de les. Natuurlijk heb je zo meer ondersteuning tijdens het lesgeven, maar je steekt meer tijd in de voorbereiding. In het onderwijs wordt dan ook soms gesproken over 'digitale vervuiling'. "En op het digitale platform Smartschool communiceer je met je collega's, maar ook met de ouders", zegt Willems. "Je moet hen dus meer op de hoogte houden dan vroeger. Als leerkracht ben je nu ook op elk moment bereikbaar."

Wouter Willems.Beeld ID/ Gil Plaquet

Door het M-decreet zitten er ook leerlingen met speciale noden in de klas, vertelt Willems nog, die twee leerlingen heeft met ADHD, twee met dyslexie en twee met dysfasie, een taalontwikkelingsstoornis. "Voor hen moet ik dan ook nog een speciale rapportering opmaken", zegt hij. "Daar kruipt ook tijd in."