Wordt Canada het mekka van de wiet?
Canada is na Uruguay het tweede land ter wereld waar je legaal wiet kunt kopen. Om middernacht stonden mensen in Newfoundland, de meest oostelijke provincie van het land, in lange rijen bij een potshop om juichend hun eerste bestelling te doen. Maar wordt Canada hierdoor straks overspoeld door toeristen die ongestraft een joint willen roken?
1. Waarom legaliseert Canada cannabis?
Medicinaal gebruik van marihuana is in Canada sinds 2001 toegestaan. Met de legalisering van productie en verkoop voor recreatief gebruik lost premier Justin Trudeau een belangrijke verkiezingsbelofte in. Volgens de premier was de bijna honderd jaar oude wetgeving niet meer effectief, omdat Canadezen in de praktijk tot 's wereld zwaarste gebruikers behoren.
Trudeau heeft jaren geleden al erkend dat hij zelf wiet heeft gerookt, maar zijn regering waakt erover over te komen alsof ze het gebruik wil bevorderen. Doel is om de handel beter te reguleren en cannabis uit handen van jongeren te houden. Daarnaast verwacht de regering jaarlijks omgerekend zo'n 350 miljoen euro aan belasting te innen op de verkoop.
2. Mag iedereen in Canada nu overal een joint opsteken?
Nee, voor marihuana gelden dezelfde (strikte) regels als voor roken in het openbaar. De details zijn verder door de provincies uitgewerkt, zodat bijvoorbeeld de minimumleeftijd niet overal hetzelfde is. In de meeste plaatsen zullen mensen alleen thuis kunnen gebruiken, en in een huurhuis, al is zelfs dat niet zeker: veel provincies geven de huiseigenaar het recht om blowen in hun woning te verbieden.
Ook de beschikbaarheid verschilt. In Alberta is cannabis in 17 verkooppunten beschikbaar, in Ontario is het voorlopig alleen online verkrijgbaar. Verder mogen consumenten niet meer dan 30 gram cannabis bezitten en zelf niet meer dan 4 wietplanten kweken.
Consumenten mogen niet meer dan 30 gram cannabis bezitten en zelf niet meer dan 4 wietplanten kweken
3. Wat gebeurt er met eerdere overtreders?
Enkele uren voordat de legalisering in werking trad, werd bekend dat gratie zal worden verleend aan mensen die met minder dan 30 gram wiet in hun bezit eerder zijn veroordeeld.
4. Is Canada er klaar voor?
Op dit moment telt het land meer dan 120 gecertificeerde producenten en velen van hen hebben hun bedrijf in de aanloop naar de legalisering fors uitgebreid. Desondanks zou de vraag weleens groter kunnen zijn dan het aanbod. Producenten vrezen personeel tekort te komen en verwachten logistieke problemen, waardoor de potshops misschien al snel een briefje met de tekst 'uitverkocht' op hun deur moeten plakken en mensen die online hebben besteld, weken moeten wachten op hun pakketje.
5. Hoe zit het in de rest van de wereld?
Uruguay is, sinds 2017, het enige andere land dat alle stadia van de teelt, distributie en verkoop heeft gelegaliseerd. De cannabisketen is ook in negen staten van de Verenigde Staten volledig gereguleerd en in het grootste deel van de Amerikaanse staten is medicinaal gebruik toegestaan.
Mexico heeft medicinaal gebruik twee jaar geleden gelegaliseerd en ook in Colombia en Chili wordt er uitvoerig over gesproken. In andere landen (voornamelijk in Azië en noordelijk Afrika) is het strafbaar om zelfs maar een kleine hoeveelheid te bezitten.
In Nederland wordt verkoop aan de voordeur gedoogd, maar zijn de teelt en transport van hennep en hasjiesj nog steeds verboden - een situatie die al jaren tot discussie leidt. Consumenten worden in Nederland niet vervolgd als ze 5 gram in hun bezit hebben.
In Californië, een van de Amerikaanse staten waar cannabis legaal is, zijn de wijn- en wiettours razend populair
In België wordt aan cannabisgebruik een 'lage vervolgingsprioriteit' gegeven. Een meerderjarige mag in het bezit zijn van een beperkte hoeveelheid - maximaal 3 gram of één cannabisplant - voor persoonlijk gebruik. Het verkopen van cannabis is verboden.
6. Krijgt Canada nu te maken met drugstoeristen?
Die kans bestaat: de wijn- en wiettours zijn in Californië (een van de Amerikaanse staten waar cannabis legaal is) in elk geval razend populair. Waarschijnlijk zullen er vooral Amerikaanse toeristen voor een jointje naar Canada reizen - verder zijn er geen buurlanden, en voor Europeanen is Amsterdam een stuk dichterbij.
Bovendien zal de aantrekkingskracht per staat, of zelfs stad, verschillen. In Vancouver, British Colombia, bestaan er al langer coffeeshops, maar in Saskatchewan bijvoorbeeld, is men veel terughoudender.