Leraars vinden acteur met handicap “te confronterend”

Een groep leerkrachten van het Sint-Jozefcollege had onlangs een voorstelling van Don Quichot in theaterwerkplaats Het Gevolg in Turnhout bijgewoond. Hoewel ze het stuk goed vonden, schreven ze achteraf naar theaterdirecteur Stefan Perceval: “Voor vele veertienjarige leerlingen kan dit stuk niet enkel bewondering opwekken voor de hoofdacteur, maar ook heel wat vervreemding. We zien het als onze opdracht om leerlingen te begeleiden in het proces waarin ze stilaan stapjes leren zetten inzake inlevingsvermogen en appreciatie voor ook abstractere, minder laagdrempelige ervaringen. Na uitgebreid overleg zijn we tot de conclusie gekomen dat de stap voor vele van onze nog jonge leerlingen te groot zal zijn. Onvoldoende begrip of inleving kan een zekere afkeer opwekken.”

Teleurstelling en onbegrip

Hoofdrolspeler Brent Vandecraen (19) bewerkte het originele verhaal van Miguel de Cervantes en schreef zijn eigen Don Quichot, een verhaal van een jongen met een beperking die vecht tegen deze wereld, waarin hij straks onbestaanbaar is. “De oproep om iemand met een beperking te behandelen als een mens, is de rode draad door het stuk”, benadrukt Stefan Perceval, die erg teleurgesteld is. “Mensen kijken wel eens op wanneer ze vaststellen dat Brent echt een beperking heeft en een rolstoel moet gebruiken. Maar nooit eerder kreeg ik als reactie dat dit een omgekeerd effect op de toeschouwers, zelfs al zijn die maar veertien, zou hebben.”

Van Don Quichot zijn de volgende maanden schoolvoorstellingen gepland. “We geven workshops, inleidingen en lesmappen. We houden de leerlingen als het ware bij de hand vast, voor, tijdens en na de voorstelling. Ik heb de mail van die leerkrachten eerst aan diverse mensen laten lezen voor ik heb gereageerd. Heb ik het echt juist gelezen? Vinden die leerkrachten nu echt dat kijken naar iemand met een beperking voor hun leerlingen te hoog gegrepen is?”

Stefan Perceval vraagt zich luidop af welke afkeer dit kan opwekken. “Van het mensdom? Of van de kortzichtige wereld waarin ook deze scholen een kunstmatige perfectie willen nastreven? Dat een school een voorstelling niet wil tonen omdat ze misschien te abstract is, daar kan ik begrip voor opbrengen. Dat ze dat niet wil doen omdat ze ervan uitgaat dat het inlevingsvermogen van haar leerlingen niet klaar is om naar een mens met een beperking en met een boodschap te kijken, maakt me misselijk.”

Het Gevolg kreeg vorige week een uitnodiging om met Don Quichot in Valetta, dat in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa is, te gaan spelen. “Wat Brent doet, wordt internationaal gewaardeerd. Maar die leerkrachten zeggen: dat zal wel, maar laten we toch maar niet gaan zien.”

Reactie school

“Ik heb het besproken met de betrokken leerkracht die de e-mail heeft gestuurd. Die heeft de keuze niet genomen omwille van de inhoud, maar omwille van didactisch-pedagogische redenen”, zegt Miriam Van den Heyning, studieprefect in het Sint-Jozefcollege. “Het is niet zo dat onze leerkrachten hun leerlingen willen afschermen voor mensen met een beperking. Integendeel. Onze school stuurt haar derdejaarsleerlingen op verplichte sociale acties. Zo gingen ze al op bezoek bij zorgcentrum Gielsbos en voorziening Muylenberg voor volwassenen met een verstandelijke beperking.’’