Zware dwangsommen als Polen oerbos blijft kappen

© SZYMON ROGINSKI

Europa heeft welgeteld één bos dat je een oerwoud kunt noemen: het bos van Bialowieza, in het oosten van Polen. Het staat bekend om zijn bizons, zijn wolven en zijn status van werelderfgoed. Maar daar neemt Polen het tegenwoordig niet erg nauw mee. Het Europees Hof van Justitie legt Polen een dwangsom van minstens 100.000 euro per dag op als het niet stopt met het kappen.

km

De strijd om het woud van Bialowieza woedt al jaren, maar nooit eerder zo heftig als nu. Tot voor twee jaar werd het gebied in toenemende mate beschermd: sommige stukken werden als natuurreservaat beheerd en andere als exploitatiebos met strikte beperkingen voor de houtkap. Maar sinds 2015 is de rechtsconservatieve Pis-partij aan de macht in Polen, en haar milieuminister Jan Szyszko heeft de houtkap verdrievoudigd. De officiële reden is een kevertje genaamd letterzetter, dat oude fijnsparren aanvreet en doet sterven. Om dat te bestrijden moeten alle aangetaste bomen verwijderd worden, verklaarde Szysko – dat hun hout nog perfect verkoopbaar is, is meegenomen. Het staatsbosbedrijf maakt er vlijtig werk van en plant nieuwe boompjes in de plaats.

Polen blijft beweren dat het bomen kapt om het bos te beschermen tegen houtwormen, het verkeer veiliger te maken en het risico op bosbranden te verminderen. De Commissie vindt dan weer dat de kap van soms eeuwenoude bomen een bedreiging vormt voor de integriteit van het beschermde natuurgebied. De operaties gaan volgens haar veel verder dan wat noodzakelijk is voor het duurzame beheer van het woud.

De Commissie, die onlangs ruggensteun kreeg van Unesco, stapte nu naar het Europese Hof van Justitie. Niet enkel om het geschil ten gronde te beslechten, maar ‘rekening houdend met de omvang van de bosoperaties’ vroeg de Commissie het Hof ook om ‘voorlopige maatregelen’ te nemen ‘die Polen verplichten om het kappen van bomen onmiddellijk op te schorten’.

‘Polen moet onmiddellijk ophouden met de kap, behalve in uitzonderlijke gevallen waar anders de openbare veiligheid in het gedrang komt’, zo klinkt het bij het Europees Hof.