Het beloven nog veertien lange maanden te worden voor Defensieminister Steven Vandeput (N-VA). Tussen zijn persoon en zijn eigen departement gaapt door het schandaal over de vervanging van de F-16 een onoverbrugbare kloof die je zelfs met de nieuwste straaljager niet kan dichten. Hoewel Vandeput stricto sensu geen fout maakte en dus ook geen ontslag moet nemen, is hij de facto een minister zonder portefeuille geworden. Want welk dossier kan hij de komende maanden nog afronden als de mensen die de voorbereidingen doen niet langer te vertrouwen zijn?

Dat vier hooggeplaatste luchtmachtofficieren woensdag tijdelijk een stap opzijzetten was onvermijdelijk, maar lost het probleem ten gronde niet op. De malaise zit veel dieper. Als de klokkenluider binnen de legerstaf gelijk heeft, werd er niet alleen informatie achtergehouden, maar ging het om een bewuste, breedgedragen doofpotoperatie met maar één doel: alle rapporten die de snelle vervanging van onze F-16’s in gevaar zouden kunnen brengen, onder de mat vegen. Alsof de generaals en kolonels niet langer op hun speelgoed konden wachten en daarom maar zelf beslisten om het democratische proces een handje te helpen.

Steven Vandeput is de facto een minister zonder portefeuille geworden

Het is ironisch dat net door die beïnvloeding vanuit de legertop nu de hele vervangingsprocedure voor de F-16 op de helling komt te staan. De kans dat de regering met al deze turbulentie nog kan landen, is erg klein. Want als deze rapporten al gemanipuleerd werden, wie garandeert dan dat de offertes voor de F-35 en de Eurofighter juist worden beoordeeld? Het droomscenario, waarbij premier Michel op de NAVO-top in Brussel begin juli de vervanger bekend zou maken, mag definitief de vuilnisbak in. Nochtans heeft ons leger wel dringend nood aan investeringen. De trots waarmee sp.a verkondigt dat ze met haar (goede) oppositiewerk de burger geld heeft bespaard, is ongepast. Zelfs als onze F-16’s nog enkele jaren meekunnen, moet de volgende regering zich toch opnieuw over dit dossier buigen.

Het enige verschil is dat dit dan wellicht zonder ene Steven Vandeput zal zijn. Ondanks zijn grijze ministerschap, kon hij wel uitpakken met historische investeringen, maar dat dreigt helemaal overschaduwd te worden door dit schandaal. De komst/zending van Zuhal Demir naar Limburg was al een openlijke motie van wantrouwen van de partijtop. Vandeput moet zich in oktober bewijzen door burgemeester van Hasselt te worden, maar dat lijkt door het in de maak zijnde voorakkoord tussen de traditionele partijen zo goed als onmogelijk. Zo dreigt 2018 voor Vandeput, ondanks zijn aanblijven, hoe dan ook een regelrecht annus horribilis te worden.