Dat de PKK gevochten heeft tegen IS, is geen reden om het leed van haar duizenden slachtoffers te negeren

Vrijdag riep een groep van Vlaamse politici, academici en kunstenaars (demorgen.be 16/3) in een open brief onze politieke wereld op te protesteren tegen de Turkse militaire operatie in de Noord-Syrische regio Afrin. Maar hun standpunt is zo eenzijdig, dat het de regio nog verder van oplossingen doet afdrijven.

In Afrin bestrijdt Turkije de Koerdische militie YPG, de Syrische arm van de terreurbeweging PKK. In recente publieke documenten erkent ook de Amerikaanse overheid, de hoofdsponsor van de YPG, deze nauwe relatie. De PKK heeft in Turkije al duizenden mensen bewust om het leven gebracht, ook burgers, waaronder kinderen en andersdenkende Koerden. In dit opzicht verschilt de Turkse operatie principieel niet van de westerse en Belgische bombardementen tegen IS in Syrië. Hoewel de PKK- dimensie in deze kwestie centraal staat, maken de ondertekenaars er geen woord aan vuil. Zo romantiseren zij de PKK/YPG, alias ‘Koerdische volksmilities’, en demoniseren zij de Turkse, Arabische en westerse tegenstanders van de PKK/YPG. 

En net zoals Assad en Poetin dat doen, vegen ze de Syrische rebellen gemakshalve op één hoopje met het terrorisme dat Europa bedreigt. Sterker nog, de ondertekenaars beweren dat Assad blij zou zijn met de Turkse militaire operatie, terwijl zijn milities schouder aan schouder met de PKK/YPG in Afrin strijden. Dezelfde Assad die Ghouta omsingelt en bombardeert met talloze burgerdoden als gevolg.

Geen vergelijking met Palestijnen

Waarom zou de lokale bevolking de PKK/YPG vertrouwen? In Turkije vermoordden ze de afgelopen jaren verscheidene “ongehoorzame” burgers aan wegblokkades, leerkrachten, ambtenaren en lokale politici. Zo vormt de PKK net een hinderpaal voor het maatschappelijk draagvlak voor verdere pro-Koerdische hervormingen. Anders dan het PKK-discours doet vermoeden, werden hier de voorbije 20 jaar nochtans belangrijke stappen in gezet. Er was in Turkije trouwens nooit een door de VN erkende illegale bezetting, waardoor vergelijkingen met de Palestijnen om het geweld te legitimeren naast de kwestie zijn. Belgische en Europese veiligheidsdiensten rapporteren het ronselen van minderjarigen, ontvoering, drugshandel en afpersing met geweld. PKK-jongeren hebben onlangs hun critici in Europa bedreigd en brandaanslagen in Duitsland, Frankrijk en Griekenland opgeëist.

Volgens mensenrechtenorganisaties zoals Human Rights Watch rekruteert de PKK/YPG in Syrië kindsoldaten en pleegde ze al etnische zuiveringen tegen Arabieren. De PKK/YPG wil ook niet-Koerdische gebieden domineren. Gelet op de lange traditie van dodelijk PKK-geweld tegen andersdenkende Koerden, is het “basisdemocratische project” waarvan sprake in de brief ongeloofwaardig. Dit doet veel meer denken aan communistische utopieën, die de lokale cultuur minachten en eindigen in nog meer geweld “tegen al wie de revolutie in de weg staat”. Een andere gelijkenis zien we in de Israëlische kibboetsen van weleer, de socialistische landbouwcommunes waar een deel van Europees links plat voor ging. Het bleken bruggenhoofden van etnische zuivering en een onmenselijk bezettingsregime. De PKK kennende zal de “radendemocratie” tot op buurtniveau neerkomen op een totalitair controlemechanisme.

Alleenheerschappij

De PKK vecht in de eerste plaats voor alleenheerschappij. Hiervoor kreeg zij destijds de hulp van de Sovjet-Unie, vader Assad, Iran en Israël. Tegenwoordig spant de PKK/YPG nu eens samen met de VS, dan weer met Bashar al-Assad en Rusland. De Trump-administratie verklaart openlijk dat zij op termijn in PKK/YPG-gebied wil blijven met militaire basissen tegen Iran. Deze geopolitieke tentakels, het extreme geweld en het autoritarisme van de PKK roepen in de regio net meer anti-Koerdische sentimenten en repressie op. Het is een westerse mythe dat de PKK de meerderheid van de Koerden in de regio vertegenwoordigt.

Maar bij westerse elites en media gaat de blinde sympathie voor de PKK/YPG naar ongekende hoogtes. Hier sloegen N-VA- en Groen-parlementsleden, uiterst-linkse activisten en intellectuelen de handen in elkaar – een zeldzame consensus die illustratief is voor de tijdsgeest. Dat de PKK gevochten heeft tegen IS – een organisatie die enkel kon ontstaan door de Amerikaanse destabilisatie van Irak – is geen reden om het leed van haar duizenden slachtoffers te negeren. Dit verraadt een oriëntalistische, neokoloniale mentaliteit, ook bij links, waarbij universele mensenrechten, en al zeker de andersluidende expertise en zorgen van mensen uit de regio, brutaal worden onderschikt aan het westerse referentiekader. Hoe kom je er anders bij de PKK-dimensie helemaal weg te laten?

Het enige alternatief voor het geweld en de burgerdoden is een diplomatieke oplossing. Het Westen moet de militaire steun aan de PKK/YPG in Syrië onmiddellijk stopzetten en de PKK-structuren in Europa ontmantelen. Turkije heeft recht op een internationale veiligheidsgarantie tegen de PKK, maar moet dan ook haar militaire operaties staken. In het nieuwe Syrië moeten de verschillende etnische groepen vreedzaam en democratisch kunnen samenleven. Geen enkele groep of mogendheid heeft recht op alleenheerschappij, het verjagen van anderen of bezetting. De regio heeft al helemaal geen behoefte aan westerse commentatoren die aan de zijde van Amerikaanse neoconservatieven, de CIA en het Pentagon hun romantische, simplistische en eenzijdige beeld komen opdringen.