“Vanaf het begin al kreeg ik rare signalen. En geleidelijk werd het erger”, getuigt een slachtoffer van Tommy Pasteels. — © RR
Slachtoffer van medezaakvoerder Pakawi Park getuigt: “Hij ging onder mijn bh om te ‘controleren op knobbeltjes’”
Vier jaar cel kreeg Tommy Pasteels (52), medezaakvoerder van Pakawi Park, voor seksueel grensoverschrijdend gedrag. Nu durft een van zijn slachtoffers het aan om te getuigen. “Ik ben opgelucht met deze uitspraak. Vijftig jaar geleden zou niemand hier aandacht aan hebben besteed.”
Tommy Pasteels uit Burcht (Zwijndrecht), medezaakvoerder van dierentuin Pakawi Park in Olmen, verscheen in maart voor de rechtbank van Turnhout. Hij moest zich verantwoorden voor seksueel grensoverschrijdend gedrag ten overstaan van elf vrouwen. Hij werd vrijgesproken voor de feiten tegenover twee vrouwen, maar de overige feiten zijn volgens de rechtbank bewezen. Hij kreeg een gevangenisstraf van vier jaar opgelegd, waarvan twee jaar met uitstel.
De slachtoffers vinden het moeilijk om hun verhaal te doen, bijna allemaal zijn ze bang voor de reactie van Pasteels. Lisa*, een van de slachtoffers, verzamelde al haar moed en doet haar verhaal aan ons. “Ik heb mezelf een biertje gegund om de stress wat te doen zakken”, vertelt ze bij aankomst.
Lisa begon twaalf jaar geleden als jobstudent te werken in de luxebioscoop van Pasteels, waar hij meerdere slachtoffers heeft gemaakt. “Vanaf het begin al kreeg ik rare signalen”, getuigt ze. “Op een bepaald moment moest ik me omkleden, terwijl hij gewoon in dezelfde ruimte stond. Ik ben niet preuts opgevoed, dus deed ik dat gewoon; ik had tenslotte nog een bh aan.”
© Tommy Maes
Escaleren
Tijdens haar twee jaar durende periode in de bioscoop, vanaf dag één tot de laatste dag, werd Pasteels steeds stiekemer en gedurfder. “Het werd geleidelijk erger. In de 6D-ruimte (bij 6D-cinema ervaar je extra elementen zoals diepte, geur, beweging, regen, wind of rook, red.) was er een hoekje zonder camera waar hij vrij spel had. Het begon met kleine dingen, zoals ‘je schouders zitten vast, zal ik ze even los masseren?’ Of hij vroeg me om zijn haar te föhnen. Op zich niet heel verkeerd, maar wel vreemd en intiem.”
Vaak ging het om massages. “En dat ging steeds verder, met strelen”, verduidelijkt Lisa. “Op een gegeven moment ging hij zo ver dat hij onder mijn bh ging om te controleren op knobbeltjes of iets dergelijks.” Toen ze haar verklaring aflegde, kreeg ze van de politie te horen dat meerdere slachtoffers dergelijke ervaringen hadden.
“Ik kan nog altijd niet geloven dat het zo ver gekomen is, ik schaam me. Ik was jong, 20 ongeveer, ik durfde niks te zeggen en ik wilde mijn job niet kwijt. Maar hij heeft mij vaak betast, hij kon ver gaan”
Lisa
Slachtoffer
Lisa zit met haar handen in het haar. “Ik kan nog altijd niet geloven dat het zo ver gekomen is, ik schaam me”, zegt ze. “Ik was jong, 20 ongeveer, ik durfde niks te zeggen en ik wilde mijn job niet kwijt. Maar hij heeft mij vaak betast, hij kon ver gaan.”
Geniepig, dat is hoe Tommy Pasteels volgens Lisa te werk ging. “Ik moest hem altijd een kus geven als ik op het werk aankwam”, vertelt ze. “Eerst begon het met dat hij die kus niet op dezelfde wang als andere mannen wilde. Dat zorgde ervoor dat je je vergiste en zo toch per ongeluk een kus op de mond gaf.”
Stiekem
Op sluwe wijze hanteerde Pasteels volgens het Openbaar Ministerie een consistent patroon. Zowel slachtoffers in Pakawi Park als in de bioscoop legden gelijkaardige verklaringen af. “Telkens weer kwam er een donkere gang of omkleedruimte naar voren”, aldus procureur Hanne Hendrickx in maart in de rechtbank van Turnhout. “In de donkere gangen in Pakawi Park beweerde Pasteels dat de aanrakingen per ongeluk waren omdat het donker was. Maar het was andersom: hij maakte de gang donker, zodat hij hen kon betasten. In de cinema was Pasteels steeds aanwezig wanneer het slachtoffer zich wilde omkleden.”
“In de luxebioscoop gebeurde het dan in dat hoekje in de 6D-ruimte of achter de deur van zijn kantoor, de plaatsen waar de camera’s net niet filmden”, verduidelijkt Lisa.
Tijdens de zitting in maart werd duidelijk dat Pasteels eerst het vertrouwen van de slachtoffers probeerde te winnen door gesprekken aan te knopen, gunsten toe te staan en zijn gezagspositie te misbruiken wanneer het hem uitkwam, om vervolgens seksuele handelingen te verrichten. Lisa herkent het patroon helemaal.
“Hij bood mij zo veel leuke kansen, om dan op een ander moment over mijn grenzen heen te gaan. Hij bepaalde ook wat ik moest doen tijdens de pauzes, vaak was dat hem gezelschap houden.” Alles wat Pasteels deed, gebeurde volgens Lisa stiekem.
“Ik was destijds net uit een relatie van acht jaar met een vreselijk persoon. Ik was pas een paar maanden vrijgezel. Mijn zelfbeeld was nog nooit zo laag geweest, en daar maakte hij gebruik van”
Lisa
Slachtoffer
Ze merkt op dat de man heel doelbewust zijn slachtoffers selecteerde. “Het lijkt alsof hij vrouwen met een laag zelfbeeld uitkoos. Ik was destijds net uit een relatie van acht jaar met een vreselijk persoon. Ik was pas een paar maanden vrijgezel. Mijn zelfbeeld was nog nooit zo laag geweest, en daar maakte hij gebruik van.”
Pakawi Park
Op een gegeven moment besloot Lisa dat het genoeg was. Ze raapte al haar moed bij elkaar en nam ontslag. “Ik ontving wel nog steeds berichtjes van hem. Toen hij medezaakvoerder van Pakawi Park werd, deed hij er naar mijn gevoel alles aan om me ook daar te krijgen.”
Helaas maakte Tommy Pasteels ook daar slachtoffers. Tijdens de zitting in maart bracht de procureur meerdere voorbeelden naar voren. “Het slachtoffer maakte hem herhaaldelijk duidelijk dat ze niet instemde met zijn gedrag. Tommy trok haar wekelijks in de lift, drukte op de stopknop en legde zijn hand op haar geslachtsdeel. Wanneer ze vertelde dat ze een relatie had, zei hij dat ze samen een kindje zouden krijgen. En dat kind zou vervolgens de zoo erven.”
© BERT DE DEKEN
Volgens Lisa liet Pasteels haar met rust vanaf het moment dat hij naar Pakawi Park ging. “Omdat hij daar zijn nieuwe slachtoffers maakte, was ik niet meer interessant.” Lisa heeft voornamelijk contact gehad met de slachtoffers die de man maakte in de luxebioscoop. “De rest ken ik niet”, benadrukt ze.
Na haar tijd in de bioscoop ontmoette ze haar huidige vriend. Dankzij hem ging ze zich weer zelfzekerder voelen. “Dat was het begin van een nieuw hoofdstuk”, zegt ze met een glimlach. “Hij liet me inzien dat wat Tommy deed echt niet door de beugel kan.”
Grote impact
Maar tot op de dag van vandaag draagt Lisa de last van de gebeurtenissen met zich mee. Zelfs na acht jaar samen te zijn met haar vriend, vindt ze intiem contact moeilijk. “Ik worstel daar enorm mee. Seks voelt als een verplichting, een opgave”, vertelt ze met een brok in de keel. “Ik leg mezelf de druk op om ervoor te zorgen dat het af en toe gebeurt. En dat is het gevolg van Tommy’s daden.” Daarom zoekt ze begeleiding bij een seksuoloog.
Toch kan Lisa de gebeurtenissen beter plaatsen, omdat ze al tien jaar geleden hebben plaatsgevonden. “Ik heb gevochten en het grootste deel achter me gelaten. Ik begrijp dat het voor slachtoffers die recentelijker zijn getroffen, veel moeilijker is om te getuigen. Dan vergt het nog zoveel meer kracht om je verhaal te doen.”
Lisa is opgelucht dat justitie haar verhaal en dat van de andere slachtoffers serieus heeft genomen. “Vijftig jaar geleden zou niemand hier aandacht aan hebben besteed. Gelukkig zijn de tijden veranderd.”
* We gebruiken een schuilnaam voor het slachtoffer om haar privacy te beschermen.
