Nederlanders Lars en Jhelisa en de Vlaamse Marien studeren stedenbouw ruimtelijke planning aan de UA. Drie maanden geleden trokken ze voor een stage naar Paramaribo, de hoofdstad van Suriname in Zuid-Amerika. Het trio kwam terecht in een jungle van auto’s waar de onstuimige chauffeur koning is. Met hun onderzoek en enkele initiatieven hopen ze een zaadje te planten dat ooit zal leiden tot een verkeersveilige en fietsvriendelijke hoofdstad. Ze krijgen daarvoor de hulp van lokale overheden en organisaties.

Autoloze zondag

Zo was er op 21 april een autoloze zondag. De Latourweg, één van de drukste wegen in de Latour-wijk in het zuiden van de stad, werd twaalf uur lang afgesloten. “Er waren eerder al autoloze dagen, maar door de pandemie was het initiatief stilgevallen”, vertelt Lars. “De mensen uit de buurt waren heel blij dat we het terugbrachten. Vooral de kinderen.”

De keuze voor de Latourweg is niet willekeurig. De straat verbindt twee belangrijke wegen, waardoor er voortdurend auto’s doorrazen. Tegelijkertijd is het een woonwijk waar veel gezinnen wonen en twee scholen zijn. “Bij de ene school moeten elke dag zeshonderd leerlingen de drukke straat oversteken, bij de andere zijn dat er zelfs 1.500”, verduidelijkt Jhelisa. “Terwijl de zebrapaden volledig vervaagd zijn. Bussen hebben hier geen echte haltes, ze rijden gewoon de berm in waar mensen wandelen, vaak zonder te kijken. Met de autoloze zondag wilden we een signaal geven: pas op, rij rustig of kies een andere weg.”

Tropische bui

Als symbolische actie schilderden ze met de kinderen van de wijk een kleurrijk zebrapad op straat. “Helaas was er wat later een typisch Surinaamse, tropische regenbui”, lacht Jhelisa. “De straat stond blank. We hadden niet-permanente verf gebruikt, want je mag natuurlijk niet zomaar een zebrapad aanleggen. Een paar uur later was er dus niets meer van te bespeuren.”

“We schilderden met de kinderen van de wijk een kleurrijk zebrapad op straat. Helaas was er wat later een typisch Surinaamse regenbui. De straat stond blank”

Jhelisa

24 jaar

Verder konden de kinderen papieren instrumenten knutselen, collages maken van hun ‘droombuurt’ en demonstraties van de plaatselijke scouts volgen. Er was ruimte om te spelen, te voetballen, te badmintonnen én te fietsen. “Dat laatste is normaal te gevaarlijk in de stad”, aldus de studenten.

“Wij doen het wél, maar we worden hier gek verklaard”, zegt Marien. “Omwille van het roekeloos rijgedrag van de Surinamers, en omwille van de warmte. Op het einde van een rit sta je nat in het zweet. Die dingen weerhouden de meeste mensen hier om de fiets te nemen. We moeten toegeven dat het z’n uitdagingen heeft (lachje). Maar we willen aantonen dat het wel kan. Als twee Nederlanders en een Belg met de fiets durven te gaan, dan kunnen zij het ook.”

Al moet de overheid dan ook tegemoetkomingen doen, zoals aparte fietspaden aanleggen. Lars verduidelijkt hoe gevaarlijk het op dit moment is om te fietsen in de stad. “We wonen hier samen met twintig mensen. In drie maanden tijd zijn er drie aanrijdingen geweest in de groep.”

Fietsstad

Nochtans was Paramaribo vroeger wel een fietsstad. Dat zagen de studenten op oude foto’s en tekeningen. “We weten niet exact waarom het veranderd is, maar we hebben wel wat ideeën. Op de foto’s van vroeger zien we veel meer bomen, dus er was meer schaduw. Dat helpt tegen de hitte. Er waren toen wel aparte fietspaden, maar die hebben plaats moeten ruimen voor een tweede rijvak voor de auto’s. Destijds waren auto’s waarschijnlijk nog niet zo bereikbaar, nu zijn ze een echt statussymbool voor de Surinamers.”

Binnen enkele dagen vertrekt het trio naar huis. “We hopen dat we de ogen hebben geopend van de lokale overheden en bedrijven hier. Ze moeten beseffen dat Latour er anders kan uitzien.” Volgend jaar wordt hun werk in de wijk verdergezet door drie of vier nieuwe studenten van Universiteit Antwerpen. “Wij hebben algemeen verkennend naar Latour gekeken, zij gaan meer in de diepte werken”, zegt Lars. “Hopelijk wordt het een meerjarig project dat uiteindelijk tot uitvoering komt. We hopen binnen een paar jaar terug te komen en fietspaden te zien.”

Waar ze naar uitkijken na drie maanden in Suriname? “Naar iets koudere dagen”, lacht het drietal. Net het omgekeerde van wat iedereen in België wenst tijdens deze kwakkellente. “Met koud bedoelen we twintig graden hoor!”