muziek

Een startersgids voor King Gizzard & the Lizard Wizard: een van de meest productieve en veelzijdige bands aller tijden

King Gizzard & the Lizard Wizard op Pukkelpop 2023.© Koen Bauters

King Gizzard & the Lizard Wizard bracht sinds 2012 al 25 albums uit, van garagerock over elektronica tot binnenkort misschien zelfs rap. Woensdag trapt het Australische zestal zijn grootste Europese tournee af in Vorst Nationaal. Met deze startersgids ben je goed voorbereid.

Mattias Goossens

King Gizzard & the Lizard Wizard, kortweg KGLW, werd in 2010 opgericht als garagerockband door enkele bevriende studenten in Melbourne. Aanvankelijk was de grootste onderscheidende factor hun bezetting met twee drummers, die tot 2021 behouden bleef. De voornaamste songschrijver is Stu Mackenzie, die naast een uitgebreide collectie gitaren in alle vormen en toonsoorten ook dwarsfluit, sitar en zurna speelt.

Gaandeweg zouden verschillende invloeden en inspiraties hun weg vinden in de muziek, van jazz, metal en atypische toonsoorten in de muziek tot fantasy of sciencefiction in de teksten. Het tweede album, Eyes like the sky, gaf in 2013 al aan dat de groep niet in hokjes dacht: het is een conceptplaat slash audioboek in spaghettiwestern-thema.

Gizzverse

Het voorbije decennium is KGLW synoniem geworden voor het razendsnelle tempo waarin ze albums uitbrengen. Het vierde album van de band in anderhalf jaar tijd leidde in 2014 reeds tot de kritiek dat overdaad schaadt. Zo vroeg in hun discografie bundelde de band al enkele losstaande nummers in het compilatiealbum Oddments, dat zowel stilistisch als kwalitatief alle kanten uitschiet. Het nummer ‘Work this time’ blijft tot nu toe veruit het meest beluisterde nummer van de groep. Maar het was Nonagon infinity, een album dat zo is opgebouwd dat het als oneindige loop gespeeld kan worden, waarmee de band internationaal doorbrak in 2016.

Zowel in 2017 als 2022 lokte de band opnieuw die kritiek uit door in een jaar tijd vijf albums uit te brengen, al was er deze keer meer lof voor de veelzijdigheid van die output. Vooral de reeks uit 2017, met het rond oosterse toonsoorten opgebouwde Flying microtonal banana en de niet zo samenhangende conceptplaat Murder of the universe, groeide uit tot publiekslieveling.

Die veelheid aan releases deed fans snakken naar een houvast. In een poging om het overzicht te bewaren, ontstond de Gizzverse, een muzikaal alternatief voor wat superheldenfans kennen als het Marvel Cinematic Universe. En net als het MCU kan het Gizzverse behoorlijk overweldigend zijn voor wie onvoorbereid de trip onderneemt. Op het internet circuleren verschillende flowcharts om een persoonlijk traject binnen de discografie uit te stippelen. De toegankelijke garagerock van I’m in your mind fuzz, het akoestische Paper mâché dream balloon of de dansbare gitaren van Fishing for fishies gelden daarbij als aanbevolen instapplaten.

De veelzijdigheid van de band is een nog grotere troef dan de productiviteit waarmee de band geassocieerd wordt. Vorig jaar nog bracht de band zowel een trashmetalplaat uit waar Slayer en Metallica trots op zouden zijn, als een rond synthesizers opgebouwde elektronicaplaat. En hoewel er dit jaar nog geen album is aangekondigd, teasede de band online al naar een uitstap richting rap.

Altijd andere setlist

Een constante doorheen de uitgebreide discografie van KGLW is hun eigenzinnigheid. Zo zetten ze zich actief in om landgenoten mee te nemen op tournee, brengen ze muziek uit in eigen beheer en zorgen ze ervoor dat geen enkele liveshow hetzelfde is. Hoewel tijdens optredens vooral nummers uit de tweede helft van hun discografie gespeeld worden, stellen ze voor elke show een nieuwe setlist samen. Zo blijven fans gedreven om elke show bij te wonen, ook al lijkt de band constant op tournee te zijn.

Daarnaast stimuleert de band zijn fans om bootlegs te maken. Dat zijn onofficiële uitgaven die vaak hardvochtig bestreden worden door platenlabels. KGLW ondersteunt deze praktijk net actief door masteropnames beschikbaar te maken voor fans. Zo werden al verschillende livealbums en compilaties uitgebracht. Het studioalbum Polygondwanaland werd aanvankelijk alleen maar in bootlegversie uitgebracht, nadat de band de vinylmasters en artwork publiek had gemaakt. Wereldwijd brachten 88 labels het album uit in net geen 200 verschillende versies alvorens er een officiële versie verscheen.

Nu het merendeel van de groepsleden een eigen gezin heeft of op het punt staat vader te worden, dreigt de output en tour-intensiteit wat af te nemen. Dat biedt nieuwkomers in de Gizzverse de kans om bij te benen. Geen beter moment om de sprong te wagen dan op de vooravond van KGLW’s grootste Belgische show tot nog toe.

King Gizzard & the Lizard Wizard speelt woensdag 15/05 in Vorst Nationaal.