COLUMN. “De dood doet het telkens opnieuw: het neemt je bij de hand en voert je terug naar de essentie”
© Koen Van Buggenhout
Gisteren, terwijl de wereld opwarmde, politieke rellen werden uitgevochten, schandalen werden blootgelegd en beroemdheden het op een scheiden, minnen of voortplanten zetten, was ik te gast op een begrafenis. In een klein dorp, op een mooie plek, waar je de maatschappij niet kon horen razen.
Er werd ingezoomd op één leven. Op het leven van iemand die ik heb gekend, hetzij niet door en door, niet van heel dichtbij. Familieleden kwamen aan het woord, blikten terug. Op samen kind zijn, op een schooltijd in een andere tijd. Op grote verliezen, en toch doorzetten. Op gezelligheid, steeds weer. Op gezondheidsproblemen. Op liefde en dankbaarheid. Dat doet de dood toch telkens opnieuw: die neemt je bij de hand en voert je terug naar de essentie. Je werpt de dagelijkse gekte van je af, als een natte hond die zijn vacht afschudt, en beseft (weer) wat er werkelijk toe doet. Met pijn in het hart, dat wel.
Ik krijg vaak spijtgevoelens op een begrafenis, als ik de overleden persoon in kwestie niet van heel dichtbij heb meebeleefd. Als ik geen trouwe getuige ben geweest van wat voor sommigen misschien een klein leven zou heten maar wat voor de betrokkenen juist zo groots en waardevol was. Ik vrees dat er in een mensenhoofd – in tegenstelling tot wat de sociale media ons willen doen geloven – nu eenmaal slechts plaats is voor een beperkt aantal diepgaande connecties. En dat er daardoor veel aan ons voorbij gaat. Momenten van warmte of eenzaamheid, achter gesloten deuren. Heldhaftigheid en tragiek, zonder publiek.
Dit was een begrafenis waar geen onpersoonlijke spreuken van zoutloze pastoors aan te pas kwamen, waar er geen platgetreden paden werden ingeslagen. Het was een diepmenselijke aangelegenheid, stilstaand in de tijd. En ik was onder de indruk van hoe een persoon toch steeds zijn stempel op anderen drukt, simpelweg door zichzelf te zijn.
