Direct naar artikelinhoud
brexit

Angst voor Jeremy Corbyn redt Theresa May: motie van wantrouwen niet aangenomen

Angst voor Jeremy Corbyn redt Theresa May: motie van wantrouwen niet aangenomen
Beeld AP

Theresa May kan aanblijven. Een dag nadat haar regering de grootste nederlaag uit de Britse politieke geschiedenis heeft geleden, verwierp het Lagerhuis een vertrouwensmotie die Jeremy Corbyn had ingediend. 325 kamerleden toonden hun steun aan wat de Labour-leider had omschreven als een “zombieregering”, tegenover 306 parlementariërs die May weg willen sturen. Met zijn actie heeft Corbyn voor eenheid gezorgd binnen de Conservatieve Partij, maar deze zal slechts tijdelijk zijn.

De oppositieleider snakt naar nieuwe verkiezingen. Eerder op de dag had hij een podcast online gezet waarin hij een pleidooi houdt voor veranderingen op het eiland, zonder de term brexit te noemen. Zijn partijgenoten gebruikten het zes uur durende vertrouwensdebat om kritiek te geven op Mays premierschap. Diverse socialisten verweten haar een gebrek aan warmte en empathie, eigenschappen die niet alleen nodig worden geacht bij sociaal beleid, maar ook bij brexitgesprekken.

Hoe groot de onvrede over Mays premierschap ook is, geen enkele Conservatief bleek het nu nodig te vinden om de eigen regering naar huis te sturen. De vrees voor een socialistische regering is te groot. Zonder May dreigt de regeringspartij bovendien uit elkaar te vallen. Ook de Noord-Ierse unionisten, de gedoogpartij, hebben geen enkel belang bij nieuwe verkiezingen. Opvallend was de vlammende toespraak van minister Michael Gove, die auditie leek te doen voor het premierschap.

Nadat het parlement haar compromisakkoord met een onverwacht grote marge van 230 stemmen had verworpen, zei May met een zekere geringschatting dat ze wil weten wat het parlement dan wel wil. Ze beloofde haar oor te luister te leggen bij kamerleden van zowel de regeringsfractie als de oppositie. Woensdag werd bekend dat ze geen zin had om Corbyn te ontmoeten, maar in plaats daarvan wil spreken met gematigde leden van de Labour Partij.

Angst voor Jeremy Corbyn redt Theresa May: motie van wantrouwen niet aangenomen
Beeld AFP

May en Corbyn kunnen niet door een deur, al helemaal niet nadat hij haar een “dom mens” zou hebben genoemd. Volgens Corbyn klopt May veel te laat, nu het niet anders kan, aan bij de oppositie. Volgens sommige commentatoren had de brexit vanaf het eerste moment moeten worden behandeld als een politiek vraagstuk dat een regering van nationale eenheid verdient, zoals in de oorlog toen Winston Churchill binnen een oorlogscoalitie samenwerkte met Labours Ernest Bevin.

Wat dat luisteren precies inhoudt, is onduidelijk.

May verzekerde dat er niet kan worden getornd aan haar rode lijnen. Ze wil dat de Britten de Interne Markt gaan verlaten, zodat er een einde komt aan het vrij verkeer van personen – haar grote passie. Door de douane-unie te verlaten worden handelsakkoorden met de VS en andere landen mogelijk. Volgens de brexiteers gebruikt de EU de Ierse grenskwestie als middel om de Britten binnen die douane-unie te houden. Bij Labour leeft het gevoel dat May slechts doet alsof ze wil luisteren.

Het bieden van een olijftak aan Labour, of een hele olijfboom, is een gok omdat het uiteindelijke doel van de oppositie een parlementsverkiezing is. brexiteers zullen het ervaren als hoogverraad.

Plan B

Uiterlijk maandag moet ze het parlement laten weten wat ze nu van plan is. Bij gebrek aan een Plan B bestaat de kans dat ze opnieuw haar akkoord, dat zo dood als een dodo is, ter stemming zal brengen. Haar minister van Justitie David Gauke beweerde dat een nieuwe benadering noodzakelijk is, zoals het opschuiven naar Labour, dat wel voor een lidmaatschap van de douane-unie is. Zijn collega van Financiën vertelde leiders van het bedrijfsleven dat uitstel van de brexit zijn voorkeur heeft.

Wanneer May buigt voor de Gaukes en Hammonds, dan stappen meteen enkele brexitgezinde ministers op. Mocht ze willen presideren over een No Deal, dan zullen de eurogezinde ministers de reddingssloepen gaan bemannen. Oud-minister Anna Soubry, een uitgesproken anti-brexiteer, liet weten dat ze in de weken voor 29 maart zelfs bereid is de regering te laten vallen als dit in het belang van het land is. May blijft zodoende de cruciale keuze uitstellen.

Ze kreeg woensdag steun van haar voorganger David Cameron, die met moeite en verveling zijn memoires aan het schrijven is in een omgebouwde herdershut. Hij stond achter het akkoord dat May had bereikt en het speet hem dat er zoveel moeilijkheden zijn bij het implementeren van het referendumresultaat. Spijt van het door hem uitgeschreven referendum heeft de oud-premier niet, zei hij de uitkomst te betreuren. Cameron stapte meteen op na de stem voor de brexit.

Opstappen is voorlopig geen optie voor May. Op de BBC wees de bekende politicoloog Anthony Seldon erop dat machtige vrouwen op het eiland, zowel premiers als monarchen, altijd de drang hebben zo lang mogelijk aan de macht te blijven. “Bij May speelt bovendien een enorme ambitie mee. Dit is haar leven, ze heeft geen kinderen, geen sociaal leven. Dit is het gevecht van haar leven. Je moet haar uit 10 Downing Street trekken, met stiletto’s die scheuren over het tapijt.”