Bonden drukken gaspedaal in bij zware beroepen ambtenaren

Kennen we nu eindelijk de lijst van zware beroepen bij de ambtenaren? ACV en VSOA, de christelijke en liberale vakbond, kondigden aan dat er een consensus was gevonden was, wat ook bevestigd werd door het kabinet van pensioenminister Daniel Bacquelaine (MR). Alleen, de coalitiepartners N-VA en Open Vld, die nochtans ook mensen mee aan tafel hadden, vielen compleet uit de lucht. "Fake news", klonk het. "Er is helemaal geen akkoord over een lijst."

De drie grote overheidsvakbonden zaten woensdag een hele dag samen. Ze bespraken het wetsontwerp dat de federale regering net voor de paasvakantie had goedgekeurd. Wie tijdens zijn carrière een zware functie heeft uitgeoefend, mag vroeger stoppen met werken.

De regering werkt met vier criteria: zware fysieke belasting, veiligheidsrisico's, moeilijke uurroosters (nachtarbeid) en stress. Die laatste factor geldt wel enkel als verzwarend criterium. 

Op basis van die criteria werd een lijst samengesteld van welke jobs in aanmerking komen. Zouden zeker op de lijst staan: brandweerlui, militairen en politieagenten. Meer dan waarschijnlijk ook onderwijzend personeel, maar het is niet duidelijk of er een onderscheid wordt gemaakt tussen bijvoorbeeld een kleuterjuf of leerkracht middelbaar onderwijs. De bonden willen pas vandaag (donderdag) meer uitleg daarover geven. 

Geen officiële reactie

Maar wat is de status nu van die lijst?  Aan de onderhandelingstafel werd er gisteren officieel met geen woord over gerept. Enkel de goedkeuring van de criteria en hoe die moeten worden toegepast, stond op het programma. De lijst met zware beroepen werd 'ter verduidelijking' toegevoegd.

Het document komt niet uit de lucht vallen. Bacquelaine pleegde de voorbije weken discreet overleg met ACV en VSOA. Op basis van eerdere berekeningen, die ook in de regering circuleerden, zijn ze tot de bewuste lijst gekomen. 

De bonden nemen nu de vlucht vooruit om druk te zetten op de regering. De lijst moet vrijdag nog besproken worden binnen de regering. "De vakbonden zullen niet aanvaarden dat aan de lijst wordt geraakt", zegt Luc Hamelinck van het ACV. "Zoniet vervalt voor ons het compromis."

De bonden nemen een risico met deze aanpak. Door N-VA en Open Vld zo onder druk te zetten, kan dat wel eens een averechts effect hebben. De bonden voelen zich gerust: de lijst die ze samen met Bacquelaine opstelden, werd door de pensioenminister al discreet voorgelegd bij de vicepremiers. Alleen, zij hebben nog lang niet hun akkoord gegeven. "Over de lijst gaat nog stevig gediscussieerd worden", zegt een betrokkene. "Hij ligt nog lang niet vast." 

Open Vld en N-VA waarschuwen meteen voor de mogelijke extra kosten. Wat als het verpleegkundig personeel bij de overheid in zijn geheel wordt erkend als zwaar beroep? Krijgen hun collega's in de privésector dezelfde privileges? Bij het paasakkoord werd overeengekomen dat het Planbureau sowieso het uiteindelijke resultaat zou doorrekenen. Wanneer de kosten de spuigaten uitlopen, kan de regering aan de noodrem trekken.

Overgangsperiode

Over de criteria zelf werd dus wel een officieel akkoord bereikt. Hier en daar werd het voorstel van de regering verduidelijkt. Zo geldt het nieuwe systeem zowel voor de contractuele ambtenaren als degene die vast in dienst zijn. Tegelijk werd er gekozen voor een ruime overgangsperiode.

De socialistische bond ACOD neemt tot volgende week maandag de tijd om de achterban te consulteren. Terwijl Bacquelaine onder de waterlijn de voorbije maanden verder praatte met de twee andere vakbonden, liet hij ACOD aan de kant. Hij heeft de goedkeuring van de socialisten niet nodig om hiermee voort te gaan.

Opvallend is dat gisteren vakbonden en werkgevers te kennen gaven dat ze voor de privésector net géén lijst van zware beroepen willen opstellen. Het ziet ernaar uit dat daar een andere piste wordt bewandeld, alhoewel de regering zoveel mogelijk overeenstemming tussen beide systemen had vooropgesteld.