UHasselt wil ongezond zitgedrag van gezonde Limburgers aanpakken: “We zitten veel meer dan we zelf denken”

In de auto, op kantoor, voor de televisie,…de Belg breng een gigantisch deel van de dag zittend door. “Veel meer dan we zelf denken”, zegt doctoraatsstudent Wouter Franssen van de faculteit Revalidatiewetenschappen aan de UHasselt. “Als je de optelsom maakt, kom je gemakkelijk aan acht tot twaalf uur per dag. Bovenop de tijd die we in bed doorbrengen.”

Bovendien blijkt dat sedentaire gedrag niet zonder risico. “Dat je van veel zitten niet gezonder wordt, is een open deur. Maar recent onderzoek van Maastrichtse collega’s heeft aangetoond dat zelfs fitte personen gezondheidsrisico’s lijken te lopen bij sedentair gedrag.” Concreet vonden de Nederlandse onderzoekers een rechtstreeks verband tussen veel zitten en diabetes type twee (suikerziekte), ongeacht of de persoon in kwestie voldoende sport.

Joggen helpt niet

“Zorgwekkend”, vindt Franssen. “Veel mensen denken immers dat ze met een halfuurtje joggen het ongezonde zitgedrag op het werk of voor de buis compenseren, maar die vlieger gaat niet op.”

Met een nieuwe reeks studies aan de UHasselt wil de doctoraatsstudent ‘gezonde’ Limburgers aanzetten om hun sedentair gedrag bij te sturen. Bedoeling is om drie maanden lang de activiteit van 40-plussers te monitoren met zogenaamde activity trackers. “Ze krijgen een horloge dat hun stappen telt en calorieverbruik bijhoudt. We willen weten of die activity trackers effectief ongezond zitgedrag kunnen verminderen. Een derde van de proefpersonen zal dagelijks feedback ontvangen via een dataplatform dat hun gegevens bijhoudt. Op die manier worden ze niet alleen constant met hun eigen sedentaire gedrag geconfronteerd, maar krijgen ze ook tips en aanmoedigingen om dat zitgedrag aan te pakken.”

Loop de trap op

Een voorbeeldje is het traplopen in huis. “Als mensen in hun woning iets naar boven moeten brengen, sparen ze die activiteit meestal op zodat ze zeker niet een keertje te veel de trap opgaan. Door elke gelegenheid aan te grijpen om te traplopen, zet je al een stapje in de goede richting. Op kantoor kun je dan weer voor rechtstaande vergaderingen kiezen. Op het eind van de dag leiden al die tips tot een gevoelige daling van het sedentaire gedrag.”

Het is niet de bedoeling van de onderzoeker om ons meer te laten sporten. “Intensief bewegen is prima, maar daarmee pak je het overmatig zitten niet aan. Daarvoor is een echte gedragsverandering nodig. Hopelijk krijgen we na afloop van onze studies een beter inzicht in de manier waarop mensen best kunnen worden gemotiveerd om hun sedentaire gedrag te verminderen.”

Wie zijn sedentair gedrag wil veranderen en mee wil werken aan de studies, mag mailen naar wouter.franssen@uhasselt.be Deelnemen kan vanaf 40 jaar.