Direct naar artikelinhoud
Burgerpanel

‘Zelfs in Kigali gebruiken ze geen plastic zakjes meer’

Het burgerpanelBeeld Joris Casaer

Politieke partijen dingen al enkele weken naar uw stem, in campagnefolders, huisbezoeken en soms hoogoplopende debatten. Maar wat denkt de burger er eigenlijk zelf van? We laten een hele week acht gewone mensen aan het woord. Over wat hen wakker houdt en wat ze verwachten van de politiek na 26 mei. Vandaag: het klimaat.

‘Zelfs in Kigali gebruiken ze geen plastic zakjes meer’
Beeld Joris Casaer

Joeri Moons (25): ‘Duidelijke doelstellingen, maar niet te radicaal’

 (Grimbergen/ bediende/ woont in co-housingproject)

Stemde in 2014 CD&V

Twijfelt nog, overwoog Groen

“Ik probeer minder te vliegen, maar een treinticket kost al snel 100 euro meer voor dezelfde afstand. Als je met twee op vakantie gaat, kun je daarmee twee hotelnachten betalen. Vliegmaatschappijen als Ryanair zijn gewoon te goedkoop. Van mij mogen dat soort tickets gerust duurder worden. Dan gaan de mensen veel bewuster de keuze maken: vliegen of niet.

“Van de politiek verwacht ik dat die duidelijke doelstellingen oplegt. Het heeft geen zin om alles van technologie te laten afhangen, zoals de N-VA wil met het ecorealisme. Tegelijk moet het allemaal niet zo radicaal als Groen soms wil. De kerncentrales tijdelijk langer openhouden, moet kunnen als het de beste piste blijkt. Omgekeerd mag het fiscale voordeel op salariswagens afgeschaft worden, maar wel geleidelijk aan.”

****

Joeri Moons (25): ‘Duidelijke doelstellingen, maar niet te radicaal’
Beeld Joris Casaer

Diether De Ruyte (35): ‘Al jaren mee bezig’

(Puurs/ bedrijfsleider/ getrouwd)

2014: CD&V

Gaat weer CD&V stemmen

“Het is vooral belangrijk om actie te ondernemen. Met onze reinigingsfirma zijn we daar al jaren mee bezig. We hebben vrachtwagens die rijden op LNG (vloeibaar gas, RW), dat we recupereren uit het slib van onze ruimingswerken, het water dat we gebruiken vangen we op en filteren we om opnieuw te gebruiken. En ik kan nog meer voorbeelden geven.

“Natuurlijk spelen economische overwegingen mee. We betalen bijvoorbeeld minder kilometerheffing door onze groene vrachtwagens. Maar het gaat ook over de toekomst van onze kinderen. Wat ik wel vind, is dat de overheid het goede voorbeeld moet stellen. Nog te vaak wordt voor de goedkoopste oplossing geopteerd bij openbare aanbestedingen. Waarom niet de groenste? Ook kunnen ze investeren in de infrastructuur, zoals bijvoorbeeld snelle laadpalen voor vrachtwagens.”

Diether De Ruyte (35): ‘Al jaren mee bezig’
Beeld Joris Casaer

Lucienne Colpaert (72): ‘Sommige mensen zouden met de auto naar het toilet gaan’

(Sint-Gillis-Dendermonde/ gepensioneerde bankbediende/ alleenstaand)

Stemde in 2014 voor sp.a

Twijfelt tussen Groen en sp.a

“Ik ben mee gaan betogen voor het klimaat, op een zondag. Voor mij stopt het daar niet. We moeten ook ons gedrag aanpassen. Iedereen doet online aankopen, draagt goedkope T-shirts of eet avocado’s uit Zuid-Amerika. Voor mij is het belangrijk om de milieukosten voor elk product ook door te rekenen. Ik begrijp bijvoorbeeld nog altijd niet waarom vliegtickets zo goedkoop zijn. En waarom gebruiken we nog altijd zo veel plastic zakjes? Brussel heeft dat al verboden. Zelfs in Kigali gebruiken ze dat niet meer. De salariswagens mogen wat mij betreft meteen afgeschaft, ook al rijdt mijn zoon er met een. Hoeveel van die auto’s zijn echt nodig voor het werk? Als de gangen in hun huis breed genoeg waren, zouden sommige mensen de auto nemen naar het toilet.”

Lucienne Colpaert (72): ‘Sommige mensen zouden met de auto naar het toilet gaan’
Beeld Joris Casaer

Margaux Capoen (52): ‘Vier klimaatministers: leg dat maar eens uit in het buitenland’

(Ieper/ werkt voor de stad, zelfstandig wijnverkoper en fotograaf in bijberoep/ getrouwd)

Stemde N-VA in 2014

Gaat weer N-VA stemmen

“Natuurlijk is het heel mooi dat die jongeren opkomen voor het klimaat. Het gaat over hun toekomst. Maar wij gaan dat als klein landje nooit oplossen. We zijn bijvoorbeeld al kampioen recycleren, maar wat doet de rest van de wereld? Het klimaat stopt niet aan de grens.

“Ikzelf probeer ook bewust te leven. Met de fiets gaan werken, we hebben maar één auto thuis. Ik ben ook bereid meer te betalen voor vervuilende producten. Ik zou binnenkort graag een snellere auto willen kopen. Als die meer kost, dan is dat zo. Van de komende regering verwacht ik dat ze eindelijk handelt en er toch wat meer vooruitgang is dan de voorbije vijf jaar. Maar of dat lukt met vier klimaatministers? Ga dat maar eens uitleggen in het buitenland.”

Margaux Capoen (52): ‘Vier klimaatministers: leg dat maar eens uit in het buitenland’
Beeld Joris Casaer

Nick Delafontaine (32): ‘Wil gerust zelf bijdragen’

(Gent/ leerkracht Nederlands in Kortrijk/samenwonend)

Stemde sp.a in 2014

Overweegt nu stem op Groen

“De volgende regering heeft nood aan heel duidelijke en ambitieuze doelstellingen. Ze niet halen mag geen optie zijn. In het ecorealisme van de N-VA geloof ik niet. Zeggen dat de technologische vooruitgang veel zal oplossen, dat lijkt me een excuus om helemaal niets te doen. Iedereen zal zijn duit in het zakje moeten doen. Ook ik ben bereid meer te betalen, bijvoorbeeld voor een vliegtuigreis. Maar de keuze is niet: belasten of het milieu naar de knoppen laten gaan. Je moet het geld ook halen waar het zit: bij de grootste vermogens en de grootste vervuilers.

“De bedrijfswagens meteen afschaffen, zoals Groen wil? Dat is wel heel radicaal, en zo organiseer je conflict. We moeten ervan af, maar op een meer geleidelijke manier.”

Nick Delafontaine (32): ‘Wil gerust zelf bijdragen’
Beeld Joris Casaer

Mieke Kaniszai (38): ‘Doe die kerncentrales dicht’

(Vremde/ cafébazin/ alleenstaande moeder van een tweeling)

Stemde in 2014 ‘rechts’

Gaat nu opnieuw rechts stemmen

“Die jongeren die op straat kwamen voor het klimaat hadden zeker gelijk, maar na een keer of drie hadden we het wel begrepen. Ik ben bang voor de gevolgen van de klimaatopwarming, maar wil ook niet betalen-betalen-betalen. Ik wil wel een steentje bijdragen, maar het liefst een kleintje. (lacht) Kijk naar die lage-emissiezone in Antwerpen. Wie 300 euro betaalt, mag wel binnen met zijn vervuilende auto. Waar is de logica? Of dient het alleen om de stadskas te vullen? Volgens mij moeten milieuvriendelijke producten goedkoper worden, zodat iedereen ze kan kopen. En ook mogen de kerncentrales zeker en vast dicht. Die van Doel liggen hier niet zo gek ver vandaan. Er kan zo veel mislopen. Dat ze van die jodiumpilletjes uitdelen, geeft me niet meteen een veilig gevoel.”

Mieke Kaniszai (38): ‘Doe die kerncentrales dicht’
Beeld Joris Casaer

Ergys Brocaj (20): ‘Wij dragen een verpletterende verantwoordelijkheid’

(Gent/ student rechten/ actief bij jongerenplatform ‘MyUtopia’)

Was in 2014 te jong om te stemmen

Twijfelt nog

“We moeten nu actie ondernemen. De grote vraag is wat er moet gebeuren. Alle politici hebben de mond vol van hoe de klimaattransitie geen sociaal bloedbad mag veroorzaken, velen kijken naar technologische vooruitgang. Maar geen enkele partij wil concreet worden. Feit is: iedereen zal zijn duit in het zakje moeten doen. Het vliegtuig duurder maken? Energie? Het moet een beetje pijn doen, anders heb je geen gedragsverandering. Intussen is het debat steeds meer gepolariseerd, net als dat over migratie.

“Wij als jongeren zijn de grootste consumenten, wij dragen een verpletterende verantwoordelijkheid. In principe moeten we niets afgeven, wel gewoon terugkeren naar een normaal consumptiepatroon. Sommigen van de betogers nemen bij wijze van spreken elke twee maanden het vliegtuig. Dat is niet logisch.”

Ergys Brocaj (20): ‘Wij dragen een verpletterende verantwoordelijkheid’
Beeld Joris Casaer

Hazel Onkelinx (37): ‘Een beetje drama kan iedereen wakker schudden’

(Sint-Truiden/ambtenaar bij Buitenlandse Zaken/drie kinderen)

Stemde in 2014 Open Vld

Nu: opnieuw Open Vld

“Ik heb zelf nog over de opwarming van de aarde geleerd op school. Dat is bijna 20 jaar geleden, intussen is er weinig of niets gebeurd om het gebruik van fossiele brandstoffen drastisch in te perken. De klimaatspijbelaars hebben dus overschot van gelijk. De klimaatomslag biedt enorme mogelijkheden, op het vlak van technologische ontwikkeling en onderzoek. Het moet niet per se de burger alleen zijn die opdraait. Extra vliegtuigtaksen vind ik bijvoorbeeld geen goed idee. Wel zouden we voorbeeldige bedrijven een belastingvoordeel kunnen geven.

“Ik maak me er zorgen over of de planeet voor mijn kinderen en kleinkinderen nog leefbaar zal zijn. Dat is een dramatische voorstelling, ja. Maar misschien is een beetje drama wel goed om iedereen wakker te schudden.”

Wat zeggen de partijen?

N-VA

* Predikt ‘ecorealisme’, met een groot geloof in technische vooruitgang.

* De kerncentrales moeten langer dan 2025 kunnen openblijven.

* Past voor groene belastingen, haalde rekeningrijden in extremis van tafel.

CD&V

* Is voor een vliegtaks en de uitbreiding van rekeningrijden voor bestelwagens.

* Wil de bedrijfswagens ‘vergroenen’ en is voorvechter van het mobiliteitsbudget.

* Wil een groot renovatieplan invoeren, onder meer gesteund door een Vlaams klimaatfonds.

Open Vld

* Ziet de klimaatuitdagingen vooral als een kans voor ondernemingen.

* Salariswagens mogen blijven, maar moeten ‘vergroenen’.

* Wil vol inzetten op hernieuwbare energie.

* Met fiscale prikkels moet het renovatieritme fors worden opgekrikt.

Sp.a

* Wil af van fiscaal voordeel op salariswagens en is pro rekeningrijden, maar gaat minder ver dan Groen.

* Centraal staat grootschalig isolatieprogramma, waarbij de burger afbetaalt met de winst op de energiefactuur.

* Wil kerncentrales dicht.

Groen

* Wil het fiscaal voordeel op salariswagens afschaffen, is voor invoering van rekeningrijden.

* Vraagt een ‘groene taxshift’, waarbij belasting op arbeid wordt verschoven naar grote vermogen en grote vervuilers.

* Pleit voor een vliegtaks.

Vlaams Belang

* Vindt klimaatspijbelaars maar niets.

* Wil de kerncentrales langer openhouden, en tegelijk inzetten op hernieuwbare energie.

* Uitte zich als fervente tegenstander van rekeningrijden en lage emissiezones.

PVDA

* Predikt de ‘sociale klimaatrevolutie’.

* Wil energieproductie weer in overheidshanden en zo investeren in groene stroom.

* Grote bedrijven moeten meer bijdragen, door het systeem van emissiehandel aan banden te leggen.