© AFP

LIVE. Volg hier al het nieuws over de oorlog in Oekraïne

De oorlog tussen Rusland en Oekraïne doet Europa en de wereld daveren op zijn grondvesten. Volg de belangrijkste ontwikkelingen hier op de voet.

red

Polen investeert 2 miljard in versterking oostgrens

Polen gaat 2 miljard euro investeren in de veiligheidssector en de versterking van zijn oostgrens. Dat heeft premier Donald Tusk zaterdag gezegd. De Poolse oostgrens is ook een buitengrens van de Europese Unie. "We hebben besloten om 10 miljard zloty's (2,34 miljard euro) te investeren in onze veiligheid en vooral in de beveiliging van onze oostgrens", aldus Tusk aan de pers bij de voorstelling van een project dat de naam 'Oostelijk schild' kreeg. Dat systeem omvat versterkingen aan de grens met Rusland en Wit-Rusland.
"Dit systeem zal een element van afschrikking vormen, een strategie om de oorlog weg te houden van onze grenzen", aldus Tusk. De Poolse premier zei dat de werken al begonnen zijn. Die zullen gebeuren langs 400 km van de oostelijke grens - de grens met Wit-Rusland is ruim 400 km lang, die met de Russische exclave Kaliningrad nog eens 200 km. (belga)

Kiev evacueert 10.000 mensen nabij Charkiv

Bijna 10.000 mensen hebben hun huis in de noordoostelijke Oekraïense regio Charkiv moeten verlaten. Ruim een week geleden begon het Russische leger nabij Charkiv een grondoffensief, dat volgens president Volodimir Zelenski slechts de eerste golf van een uitgebreider offensief kan zijn.

De Russen slaagden erin langs de noordoostelijke frontlijn 5 à 10 km vooruitgang te boeken, vooraleer het Oekraïense leger hen een halt kon toeroepen.

In de nacht van vrijdag op zaterdag slaagden de Oekraïners erin om twee Russische pogingen te verijdelen om door de verdediging te breken, zegt gouverneur Oleh Synjehoebov. De situatie is, volgens de gouverneur, "onder controle".

"Nabij de stad Vovtsjansk hebben de Oekraïense troepen hun verdediging versterkt", aldus gouverneur Synjehoebov nog. Een dag eerder had hij nog gezegd dat de Russen Vovtsjansk onder controle hadden, en dat alle bewoners gevlucht waren. Slechts 200 mensen zijn in de stad gebleven, aldus de gouverneur.
 

Zelenski: Aanval op regio Charkiv kan "eerste golf" zijn van breder Russisch offensief


Het offensief in de Oekraïense regio Charkiv is mogelijk maar een "eerste golf" van een groter Russisch offensief. Dat heeft Volodimir Zelenski, de president van Oekraïne, verklaard in een interview met het Franse nieuwsagentschap AFP. "Ze hebben hun operatie gelanceerd, die uit verschillende golven zou kunnen bestaan. En dit is hun eerste golf", zegt Zelenski over het huidige offensief van Rusland in het noordoosten van Oekraïne.

De Oekraïense president geeft toe dat Rusland de voorbije week terreinwinst heeft geboekt met het offensief in de regio Charkiv. Maar het Oekraïense leger krijgt de situatie stilaan onder controle, zo beweert Zelenski. "Ze zijn op maximaal vijf à tien kilometer van de grens. We hebben ze tegengehouden", zo klinkt het. "Ik zou niet zeggen dat het een groot Russisch succes is, maar we moeten nuchter zijn en toegeven dat zij ons grondgebied binnendringen."

Zelenski denkt dat Moskou nog van plan is om de stad Charkiv, de hoofdstad van de gelijknamige regio, aan te vallen. Vrijdag had de Russische president Vladimir Poetin nog gesteld dat hij "op dit moment" geen plannen heeft om die stad in te nemen, maar de Oekraïense president hecht daar dus geen waarde aan. "Ze willen aanvallen", aldus Zelenski. "Ze begrijpen dat het een moeilijke strijd wordt. Het is een grote stad en ze begrijpen dat we strijdkrachten hebben, dat ze lang zullen vechten".

Zelenski gelooft dan weer niet dat Rusland de middelen heeft om nog een nieuwe aanval op Kiev te lanceren. "Ze hebben niet meer de troepen voor een groot offensief op de hoofdstad, zoals bij het begin van de invasie", klinkt het. Hij denkt dat Moskou zich daarom zal concentreren op het Donetsbekken en de regio Charkiv. 

Tot slot wijst Zelenski in het interview nogmaals op het tekort aan wapens. Oekraïne beschikt momenteel slechts over een kwart van de nodige luchtafweer, zo klinkt het. Bovendien heeft zijn land 120 tot 130 F-16-toestellen en andere moderne gevechtsvliegtuigen nodig, "zodat Rusland geen superioriteit in de lucht heeft".

Hij erkent dat zijn land ook met een tekort aan manschappen kampt. Dat weegt bovendien op het moreel van de troepen. "We moeten de reserves aanvullen", zegt hij. "Een aanzienlijk aantal brigades is leeg."  De omstreden wet op mobilisaties moet nu toelaten om de militairen aan het front af te lossen.
 

Oekraïense consulaten helpen weer dienstplichtige mannen verder

Dienstplichtige Oekraïense mannen in het buitenland kunnen bij de inwerkingtreding van een nieuwe mobilisatiewet opnieuw aanspraak maken op dienstverlening van de Oekraïense consulaten. Voorwaarde is wel dat de registratie bij de oorlogsautoriteiten op papier of elektronisch aangetoond wordt. Dat zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Kiev vrijdag. Het ministerie van Defensie stelde tegelijk een app voor waarmee online registratie mogelijk is.
Door de Russische invasie hebben ook honderdduizenden dienstplichtige mannen Oekraïne verlaten. Eind april stopten de vertegenwoordigingen van Oekraïne in het buitenland de afgifte of verlenging van identiteitsdocumenten voor mannen zonder registratie bij de oorlogsautoriteiten. Doel was om een terugkeer naar Oekraïne af te dwingen. Maar vele Oekraïners reageerden verontwaardigd.
Na meer dan twee jaar oorlog heeft het Oekraïense leger soldaten tekort. De regels die het parlement goedkeurde, treden zaterdag in werking en moeten helpen om meer mannen te mobiliseren voor het leger. In eerste instantie moet de registratie van dienstplichtige mannen verbeteren. Wie zijn gegevens niet updatet, riskeert geldboetes of zelfs het intrekken van zijn rijbewijs.

Doden bij Russische luchtaanval op Charkov

Bij een Russische luchtaanval op de Oost-Oekraïense stad Charkov zijn vrijdagavond zeker twee mensen gedood. Daarnaast raakten 25 mensen gewond, maakte het stadsbestuur bekend.
Russische vliegtuigen dropten vrijdag twee glijbommen op de stad, schreef regionaal gouverneur Oleh Synjehubow op Telegram. De op een na grootste stad van Oekraïne, die dicht bij de grens met Rusland ligt, wordt al wekenlang gebombardeerd door de Russische luchtmacht. 
Ook de Zuid-Oekraïense havenstad Odessa aan de Zwarte Zee werd vrijdag door Rusland bestookt. Dat gebeurde met raketten. Volgens gouverneur Oleh Kiper kwam daarbij een persoon om het leven en raakten acht anderen gewond.
Russische grondtroepen zetten intussen het offensief voort dat ze een week geleden begonnen in het grensgebied bij Charkov. Het Russische leger heeft dat nieuwe front nu uitgebreid tot ongeveer 70 kilometer.

Danone volledig weg uit Rusland

De Franse voedingsmiddelengroep Danone heeft haar activiteiten in Rusland volledig afgestoten, zo heeft ze vrijdag meegedeeld. Danone was sinds 1992 in het land aanwezig.
Eind maart had de groep aangekondigd dat ze de nodige Russische toelatingen had gekregen om haar filiaal in Rusland, waarover ze de controle al had verloren, te verkopen aan Vamin R LLC, ook wel Vamin Tatarstan genoemd. Dat is een zuivelbedrijf dat eigendom is van zakenman Mintimer Mingazov, die banden heeft met de Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov. In een kort persbericht zegt Danone vrijdag dat de afstoting van de activiteiten is afgerond. 
Danone bracht in Rusland melk en yoghurt op de markt onder de merken Danone, Danissimo en Prostokvashino. Het land was goed voor ongeveer 5 procent van de wereldwijde omzet van de Franse groep. 
Sinds de invasie van Oekraïne en de eerste economische sancties van het Westen hebben veel multinationals Rusland verlaten. Anderen schortten de activiteiten op.

Russische raketaanval op de Oekraïense regio Odessa doodt één persoon en verwondt er acht 

Een Russische raketaanval in de buurt van Odessa, de Oekraïense havenstad aan de Zwarte Zee, heeft een persoon gedood en acht mensen verwond, aldus de regionale gouverneur Oleh Kiper.
Kiper, die schreef op de Telegram messaging app, zei dat vijf mensen werden behandeld in het ziekenhuis. Op foto's die de gouverneur plaatste waren hulpdiensten te zien die in de buurt van het gebied van de aanval aan het werk waren.
Reuters kon het bericht niet onafhankelijk verifiëren. Odesa en haar havenfaciliteiten zijn vaak het doelwit geweest van Russische aanvallen. 

Poetin laat verstaan dat hij geen olympische wapenstilstand zal respecteren

De Russische president Vladimir Poetin heeft laten verstaan dat hij geen olympische wapenstilstand in acht zal houden en ook tijdens de Olympische Spelen in Parijs zal doorgaan met de vijandelijkheden in Oekraïne. De Franse president Emmanuel Macron had opgeroepen tot zo'n staakt-het-vuren.
"De olympische principes, inclusief de olympische wapenstilstand, zijn zeer rechtvaardig (...) Maar weinig landen hebben die gerespecteerd in de geschiedenis, met uitzondering van het oude Griekenland", zei Poetin aan de Russische pers, tijdens een tweedaags bezoek in China.
De Russische leider liet vervolgens verstaan dat Rusland zich niet moest schikken naar de principes van het Internationaal Olympisch Comité, omdat Rusland toch uitgesloten is voor de Olympische Spelen als gevolg van de invasie van Oekraïne. "De internationale sportbestuurders schenden de principes van het Olympisch Handvest tegenover Rusland. Ze verhinderen dat onze sportlui deelnemen aan de Olympische Spelen onder hun vlag, met hun nationaal volkslied, maar ze willen dat wij ons plooien naar de regels die zij ons opleggen. Om iets van anderen te eisen, moet je eerst zelf de regels respecteren."
Poetin begon zijn oorlog in Oekraïne in februari 2022 en eist de annexatie van vijf Oekraïense regio's. Macron verzekerde dat hij er alles aan zou doen om wereldwijd een olympische wapenstilstand af te dwingen tijdens de Spelen. Hij zei dat de Chinese president Xi Jinping begin mei zijn initiatief steunde. Xi en Poetin, die elkaar donderdag lange tijd zagen in Peking, spraken zich samen niet publiekelijk uit over de kwestie.

Moskou vertelt het Westen dat het 'met vuur speelt' door Kiev toe te staan Rusland met zijn raketten te bestoken

Het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het Westen gewaarschuwd dat het met vuur speelt door Oekraïne toe te staan westerse raketten en wapens te gebruiken om Rusland te treffen en dat Moskou een dergelijke actie niet onbeantwoord zou laten.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken zei in een verklaring dat het de hand van de Verenigde Staten en Groot-Brittannië zag achter een recente reeks aanvallen en verweet Washington en Londen het conflict te hebben laten escaleren door Oekraïne toe te staan door hen geleverde langeafstandsraketten en zware wapens te gebruiken tegen Russische doelen.

"Nogmaals willen we Washington, Londen, Brussel en andere westerse hoofdsteden, evenals Kiev, dat onder hun controle staat, ondubbelzinnig waarschuwen dat ze met vuur spelen. Rusland zal dergelijke inbreuken op zijn grondgebied niet onbeantwoord laten", aldus de verklaring. 

Rusland meldt inname van twaalf nederzetting in regio Charkov

Russische troepen hebben afgelopen week twaalf nederzettingen in de Oekraïense regio Charkov ingenomen. Dat meldt het Russische defensieministerie vrijdag in een update op zijn website. De troepen rukken verder op, klinkt het.
Rusland stuurde duizenden militairen de grens over en opende het vuur op meerdere nederzettingen, waaronder Vovtsjansk. Die stad ligt op vijf kilometer van de grens met Rusland. Voor de oorlog woonden ongeveer 18.000 mensen in Vovtsjansk, nu zijn het er volgens de regionale gouverneur nog maar tweehonderd.
Afgelopen week namen Russische troepen de volgende dorpen en nederzetting in de Charkov-oblast in: Borysivka, Boehroevatka, Hatysjtsje, Hlyboke, Ivanivske, Loekjantsi, Morochovets, Ohirtseve, Olejnikovo, Pletenjevka, Pjoelnaja en Strelesja.
Afgelopen weekend werd al duidelijk dat Russische militairen bezig waren met een opmars in Charkov. Oekraïne heeft eerder al gemeld terrein te hebben verloren en dat de situatie in de noordoostelijke regio moeilijk is. Volgens een Oekraïense legerchef heeft Rusland zijn "gebied voor gevechtsoperaties" met zeventig kilometer uitgebreid en probeert het Oekraïne te dwingen zijn reserves in te zetten.

Europese Unie haalt Voice of Europe en RIA Novosti offline

De lidstaten van de Europese Unie hebben vrijdag hun beslissing bekrachtigd om de pro-Russische nieuwswebsite Voice of Europe en het persagentschap RIA Novosti offline te halen. Ook de kranten Izvestia en Rossiyskaya Gazeta worden aan de Europese sanctielijst toegevoegd en zullen in de EU niet meer toegankelijk zijn.
De vier media worden verantwoordelijk gehouden voor het verspreiden en steunen van pro-Russische propaganda in de context van de oorlog in Oekraïne, klinkt het in een mededeling van de Raad. "Deze media staan onder de voortdurende rechtstreekse of onrechtstreekse controle van de Russische leiders en zijn cruciaal geweest voor het propageren en steunen van de Russische oorlog tegen Oekraïne, en voor het destabiliseren van zijn buurlanden."
De vier media krijgen een uitzend- en publicatieverbod aangesmeerd, maar hun medewerkers kunnen wel aan de slag blijven in de EU. Zo kunnen ze nog steeds interviews afnemen en aan onderzoek doen.
Vooral Voice of Europe liep de voorbije weken in de kijker. De site kwam in maart in het nieuws nadat de Tsjechische inlichtingendiensten het bestaan van een netwerk hadden onthuld dat door Moskou wordt gefinancierd en via de website van Voice of Europe pro-Russische propaganda verspreidde. Zo zou het netwerk de Europese verkiezingen van juni willen beïnvloeden. Onder anderen Filip Dewinter (Vlaams Belang) had zich door Voice of Europe laten interviewen.
In de nasleep van die zaak kondigde de Belgische premier Alexander De Croo aan dat ook het federale parket in België een onderzoek heeft geopend naar Russische inmenging in het Europees Parlement. Zo zouden Europarlementsleden betaald zijn om pro-Russische propaganda te verspreiden.
De EU nam eerder al maatregelen tegen Russische media.

Poetin: "Op dit moment geen plannen om Charkov te veroveren"

Het Russische offensief in het noordoosten van Oekraïne was een reactie op Oekraïense aanvallen op Russisch grondgebied. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin vrijdag gezegd. "Ik heb publiekelijk gezegd dat als dit zo doorging, we gedwongen zouden zijn om een veiligheidszone, een sanitaire zone te creëren. Dit is wat we aan het doen zijn", verklaarde hij op een persconferentie in China. "Wat er gebeurt in de richting van Charkiv is ook de Oekraïense schuld, omdat ze woonwijken in de grensgebieden, waaronder Belgorod, hebben gebombardeerd en blijven bombarderen", klonk het.
Gevraagd naar de mogelijkheid om Charkov te veroveren, de tweede grootste stad van het land en hoofdstad van de gelijknamige Oekraïense regio die momenteel het doelwit is van het offensief, zei Poetin dat dit voorlopig niet het doel was. "Wat de verovering van Charkov betreft: dat project hebben we op dit moment niet", verklaarde hij. Maar hij voegde er wel aan toe dat zijn troepen "elke dag" vooruitgang boekten in de regio, "zoals gepland".

Oekraïens leger heeft Russische opmars in Charkov voorlopig kunnen stoppen, zegt president Zelenski

Het Oekraïense leger heeft de Russische opmars in de Oekraïense oblast Charkov voorlopig kunnen stoppen. Dat heeft de Oekraïense president Volodimir Zelenski gezegd in een gesprek met Oekraïense journalisten. Het Russische leger opende vorige week een nieuw front in het noordoosten van Oekraïne. Het Oekraïense leger bleek kwetsbaar, en moest zich meermaals terugtrekken.

Volgens Zelenski is de opmars nu echter stopgezet. Hij noemt de Russische terreinwinst ook beperkt: "De Russische troepen zijn nergens dieper dan tien kilometer geraakt. Op sommige plaatsen hebben vijandelijke brigades zelfs geen vooruitgang gemaakt."

Rusland: "Ruim honderd Oekraïense drones neergehaald"

Rusland heeft vannacht naar eigen zeggen meer dan honderd Oekraïense drones onderschept of vernietigd die waren afgevuurd richting Russisch grondgebied en de Krim. Het Russische ministerie van Defensie maakt in een communiqué melding van 51 geneutraliseerde drones die de Krim viseerden, 44 boven de regio van Krasnodar, zes boven Belgorod, en een andere boven de regio Koersk.
Het offensief was een van de grootste nachtelijke drone-aanvallen door Oekraïne, en komt op het moment van een Russische opmars in het noordoosten van het land. Russische militairen hebben sinds eind vorige week voornamelijk delen van de regio Charkov ingenomen.

"Moeder en kind omgekomen bij Oekraïense drone-aanval in Russische grensregio"

Bij een Oekraïense drone-aanval op het Russische dorp Oktjabr'skij, in de grensregio Belgorod, zijn een moeder en haar vierjarige kind om het leven gekomen. Bij de aanval werd een auto met vier inzittenden getroffen, zegt gouverneur Vjatsjeslav Gladkov. De moeder stierf ter plaatse, haar vierjarige kind overleed in het ziekenhuis.

Volgens de gouverneur werd met een andere Oekraïense drone ook een benzinestation aangevallen in de buurt van het dorp Bessonovka.

"NAVO-bondgenoten steeds dichter bij het sturen van troepen naar Oekraïne om Oekraïense troepen te trainen"

De positie van de Oekraïense strijdkrachten is er in de afgelopen weken op achteruit gegaan door de versnelling van Rusland en een tekort aan troepen. Daarom hebben Oekraïense functionarissen hun Amerikaanse en NAVO-collega's gevraagd om 150.000 nieuwe rekruten dichter bij de frontlinie te helpen opleiden, zodat ze sneller kunnen worden ingezet.

De Verenigde Staten antwoorden daarop tot nu toe 'nee', maar volgens generaal Charles Q. Brown Jr., de voorzitter van de Joint Chiefs of Staff, lijkt het sturen van trainingsmogelijkheden door de NAVO onvermijdelijk. Dat schrijft The New York Times. "We zullen er uiteindelijk komen, na verloop van tijd," zei hij. Op dit moment zou dat moeilijk zijn. Die NAVO-manschappen zouden namelijk een doelwit kunnen worden, waardoor kostbaar luchtafweer geschut zou ingezet moeten worden om hen te beschermen. 

De VS willen voorlopig op die manier niet meegesleurd worden in de oorlog. Maar de Franse president Emmanuel Macron gaf al meermaals aan dat er "niets mag worden uitgesloten" als het gaat om het sturen van Westerse troepen. Ook de Estse regering heeft het niet uitgesloten om troepen te sturen om de taken ver achter de frontlinie over te nemen. En ook Litouwen staat er eventueel achter om trainers naar Oekraïne te sturen. 

"Oekraïense aanvallen doden vier vrouwen in Donetsk"

Bij Oekraïense aanvallen op Donetsk, een door de Russen bezette stad, zijn vier vrouwen gedood. Dat melden de pro-Russische lokale autoriteiten. De vier vrouwen werden volgens de pro-Russische autoriteiten gedood aan een bushalte. Bij de aanval raakten ook twee mensen gewond. Het hoofd van het pro-Russische regionale bestuur, Denis Poesjilin, beschreef de aanvallen op sociale media als "barbaars", en gaf het Oekraïense leger de schuld.
Donetsk wordt sinds 2014 bezet door Russische of pro-Russische troepen, en ligt op minder dan tien kilometer van de oostelijke frontlinie waar hevig wordt gevochten.

Russische defensie-industrie gaat sneller vooruit dan het Westen, zegt NAVO-functionaris

Rusland gaat sneller vooruit als het gaat om het vergroten van zijn industriële capaciteiten in de defensiesector dan Europa en Noord-Amerika, vertelde Rob Bauer, voorzitter van de militaire commissie van de NAVO, donderdag op een persconferentie.

Rusland heeft niet de aantallen voor doorbraak in Charkov, zegt top NAVO-commandant

Het Russische leger beschikt niet over de nodige aantallen voor een strategische doorbraak in de regio rond Charkov in Oost-Oekraïne, aldus Christopher Cavoli, de hoogste geallieerde bevelhebber van de NAVO in Europa, op donderdag.
Na afloop van een NAVO-bijeenkomst in Brussel zei Cavoli dat hij erop vertrouwde dat de Oekraïense strijdkrachten hun linies in de regio zouden behouden.

Oekraïne: "Rusland gebruikt burgers als menselijk schild"

Het Russische leger houdt 35 tot 40 burgers vast in de stad Vovtsjansk, in de regio Charkov, en gebruikt hen als menselijk schild om een militair hoofdkwartier te beschermen. Dat zegt de lokale politie donderdag.
"Burgers die probeerden te vluchten uit door Rusland bezet gebied worden gevangen gehouden. Volgens de eerste gegevens zijn het er 35 à 40. De Russen houden ze samen op één plek als menselijk schild, omdat het dicht bij hun commandocentrum is," vertelde Serguej Bolvinov, hoofd van de regionale onderzoeksafdeling van de politie, aan de televisie.
Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer