Direct naar artikelinhoud
ColumnHans Vandeweghe

Er zijn maar twee grote sporten die kinderen inclusief hun hele gezinnen verhandelen

'Er zijn maar twee grote sporten die kinderen inclusief hun hele gezinnen verhandelen: honkbal en voetbal.'Beeld Thoms Nolf/ Dominique Vaes

Hans Vandeweghe is sportjournalist bij De Morgen. hij klaagt de kinderhandel in het voetbal aan.

Ilyes Bennane. Onthoud die naam. Oké, de kans is groot dat u hem nooit meer hoort, maar toch, evengoed is hij over een jaar of tien de opvolger van Kevin De Bruyne bij Manchester City.

Bennane is Afrikaan, Marokkaan, en zijn naam rijmt op banaan. Voor u denkt ‘jeetje, cancellen die gast’, die connotatie komt hierdoor: ik behoor tot de generatie die zag hoe Nii Lamptey bij zijn debuut met Anderlecht in Gent een tros bananen naar zijn hoofd kreeg. Bijna het hele stadion bescheurde het.

Toen hem dat overkwam, was Lamptey amper drie jaar ouder dan Bennane en België in gesmokkeld door Anderlecht als de zoon van Stephen Keshi. Dat was beschamend (de smokkel en de bananen) en we mogen hopen dat Bennane daarvan gespaard blijft. We mogen ook hopen dat zijn carrière voorspoediger verloopt dan die van Lamptey, die uitdoofde nog voor ze was begonnen.

Bennane is nu ook van Anderlecht en hij is niet gesmokkeld maar gewoon gehaald bij Racing Genk. Bennane is daarmee aan zijn vierde Belgische eersteklasser toe. Zo weet u ongeveer waar dit stukje over gaat. Met de nadruk op ongeveer.

Wat u misschien niet weet: Bennane is dertien jaar. Laat dat even bezinken. Bennane is dertien jaar en al aan zijn vierde club toe. Hij komt uit Verviers, maar begon te voetballen in Eupen toen hij vijf was. Op zijn zevende werd hij gehaald door Standard. Dat was op 1 juli 2018. Een jaar later zat hij dan in Genk. Op een leeftijd waarop de meeste kinderen nog af en toe moeite hebben om hun poep schoon te vegen, was Bennane al aan zijn derde voetbalclub toe en een begrip op het Belgische deeltje van de voetbalplaneet.

In maart 2024 raakte bekend dat na vier seizoenen Genk de entourage van Bennane vond dat het tijd was om andere oorden op te zoeken. Ze kregen dag- en nachtopvang in het Brusselse, in Neerpede meer bepaald.

Voetbal heeft veel meer lelijke gezichten dan mooie, maar de handel in voetballende kinderen is wel het allerallerlelijkste gezicht van die sport. Voor zover bekend zijn er maar twee grote sporten die kinderen inclusief hun hele gezinnen verhandelen: honkbal en voetbal.

In het honkbal gebeurt dat op de Caribische eilanden, waar onder het mom van scholing hele blikken slagmannetjes en gooiertjes worden opgeleid, naar het vasteland verscheept als ze goed genoeg zijn en weer weggegooid als ze toch niet voldoen. De grootste ‘projecten’ in de farming teams worden verleid via de ouders, met geld, jobs en allerlei lekkers.

Het voetbal is geen haar beter. Als u in de namiddag op de weg bent, let dan op de camionnettes van de clubs die overal te lande voetballertjes gaan ophalen om tot soms tachtig kilometer van huis een uurtje of twee op een bal te laten trappen. Op de terugweg ziet u de vlijtigste onder hen bij een leeslampje zitten, kwestie van al wat huiswerk gedaan te krijgen. Het merendeel speelt FIFA.

De allerbeste talentjes, of wat daarvoor moet doorgaan, worden via hun ouders gevraagd om dicht bij de clubs te komen wonen. Clubs, in het meervoud voor alle duidelijkheid, want een manneke dat twee ballen goed raakt bij de duiveltjes of de preminiemen verschijnt overal meteen op de radar van de jeugdmakelaars.

Hoe het precies met Ilyes Bennane is gelopen, is niet helemaal duidelijk. Veel wijst erop dat de familie aan Genk een beetje hoge eisen stelde, zowel sportief als extrasportief. En zo verhuist het hele gezin Bennane voor de tweede keer in vijf jaar: van Luik naar Genk en nu naar Brussel.

De Pro League is een beetje geschrokken van de reactie op die koehandel met een buitengewoon begaafd kind dat behalve een target voor de Belgische topclubs inmiddels ook op de radar van de Europese clubs is verschenen en het hof wordt gemaakt door zowel Marokko als België. Dat is een beetje veel voor een dertienjarige, in de eerste plaats omdat de kans groter is dat hij over een paar jaar ergens relatief anoniem voetbalt dan wel een nieuwe Kevin De Bruyne is geworden.

Hoe de Pro League de koehandel en het vliegen afvangen tussen de clubs wil counteren is een raadsel voor iedereen die een beetje in de reglementen thuis is. Tot vijftien jaar is elke voetballer (tot zestien voor andere sporters) vrij om van club te veranderen. De enige optie is een herenovereenkomst onder de clubs, waarbij ze beloven elkaars talenten niet te benaderen. Inhalige ouders en op geld beluste jeugdmakelaars ontspringen dan nog steeds de dans. Bovendien worden onze eersteklassers niet bevolkt door heren.