De herkomst van rundvlees zou duidelijk moeten zijn op basis van het oornummer dat elk geslacht rund krijgt en dat verwerkt zit in een lotnummer op de verpakkingen in supermarkten. De slachthuizen moeten van elk rund het oor bijhouden om de traceerbaarheid te garanderen, maar dat gebeurt niet altijd. Nochtans garandeert Belbeef, een kwaliteitslabel van Febev, de consument wel dat hij een stuk vlees eet van een Belgisch rund.

Om te controleren of het systeem werkt, voerde Febev een traceerbaarheidsoefening uit. Via DNA-staalafnames van het vlees in de winkelrekken kunnen ze achterhalen of de overeenkomstige codes ook effectief hetzelfde vlees bevatten. De resultaten waren ontstellend. Eerst en vooral bleken niet alle oren beschikbaar van de 34 afgenomen stalen (terwijl dat eigenlijk een verplichting is). Slechts bij 18 ervan bleken de oren beschikbaar, en bij slechts 12 daarvan was er een match.

Uit controles van het federaal voedselagentschap FAVV blijkt ook dat er in de slachthuizen bij 23 procent van de ongunstige controles een probleem is met de etikettering en traceerbaarheid. In de snijzalen, waar het geslachte vlees naartoe gaat, loopt dat zelfs op tot 38 procent. In de vrieshuizen, waar vlees naartoe gaat voor verdere verwerking tot bijvoorbeeld diepvriesmaaltijden, loopt dat op tot maar liefst 54 procent.

FAVV: “92 procent van rundsvlees was conform”

Het FAVV laat in een reactie echter weten dat het de voorbije drie jaar ook 1.233 van die DNA-analyses heeft uitgevoerd. Het gaat om de analyses bij de slagerijen en uitsnijderijen. “Daarvan was 92 procent conform”, zo zegt Liesbeth Van De Voorde, woordvoerder van het FAVV.

Dat acht procent niet conform was, wil bovendien niet zeggen dat de traceerbaarheid in al die gevallen onmogelijk was, zo wordt nog benadrukt. Volgens het federaal voedselagentschap was er nooit een gevaar voor de volksgezondheid. “Bij de niet-conforme resultaten zijn we meteen in actie getreden om te bekijken waar het probleem zit. Bovendien wordt elk karkas al uitvoerig gecontroleerd voor het bij de consument terechtkomt.”

Het FAVV voert al lange tijd DNA-analyses op het rundvlees uit. De resultaten waarover VRT NWS bericht, zijn die van een onderzoek van de vleessector, die overweegt om zelf ook met dergelijke analyses te beginnen, stelt vleesfederatie Febev. Over dat specifieke onderzoek kan het FAVV geen uitspraak doen.

Delhaize: “In geen geval sprake van fraude”

Winkelketen Delhaize erkent dat bij interne onderzoeken ook al problemen rond de traceerbeerheid aan het licht zijn gekomen, maar benadrukt dat zoiets slechts uitzonderlijk gebeurt. Het probleem doet zich voor wanneer verschillende runderen tegelijk worden versneden, waarbij delen vermengd kunnen raken. “Er is in geen geval sprake van fraude, het gaat om menselijke fouten”, zegt woordvoerder Roel Dekelver. “Elke keer er zo’n vaststelling wordt gedaan, verstrengen we de procedures om dit in de toekomst te vermijden”, klinkt het nog.

De woordvoerder stelt dat de vastgestelde inbreuken geen probleem opleveren voor de kwaliteit en de veiligheid van het voedsel. “We kunnen ook altijd garanderen dat het wel degelijk om vlees van Belbeef gaat”, klinkt het nog. Er wordt bij Delhaize geen vlees uit de rekken gehaald.

Colruyt: “Klopt niet dat hier niks mee gedaan hebben”

Ook Colruyt is op de hoogte van de problemen, maar het Belbeef-vlees wordt er wel nog verkocht. “We blijven achter Belbeef staan, want het geeft de garantie dat de runderen die we aankopen Belgisch zijn”, zo laat de warenhuisketen weten.

Volgens VRT was een vertegenwoordiger van Colruyt op de hoogte van de resultaten, maar zou de warenhuisketen niet hebben ingegrepen. Dat laatste spreekt het bedrijf tegen. “We hebben dit onmiddellijk opgevolgd en hebben een actieplan ontwikkeld, dat volgende week op de raad van bestuur van Belbeef zou gepresenteerd worden”, zo staat in een mededeling. “Het klopt dus niet dat we hier niks mee gedaan hebben.”

Het actieplan van Colruyt bevat onder meer een betere begeleiding en sensibilisering van de werknemers in de winkels en beenhouwerijen, om de kans op menselijke fouten zo veel mogelijk te beperken. Colruyt benadrukt ook dat er nooit sprake was van fraude of van gevaar voor de volksgezondheid.