Direct naar artikelinhoud
WO II

Amerikaanse bommenwerper gevonden op bodem van Noordzee

Een Boeing B-17Beeld US Air Force

Het vliegtuigwrak dat in de Noordzee is teruggevonden bij de aanleg van de onderzeese hoogspanningskabelverbinding komt van een Amerikaanse bommenwerper. Een unieke ontdekking, zegt het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ).

Dat er een vliegtuigwrak gevonden is, was al bekend. Nu heeft de gouverneur van West-Vlaanderen, Carl Decaluwé, gespecificeerd dat het om een Amerikaanse bommenwerper B-17G gaat. Er zijn voorts losse onderdelen van zowel Duitse, Amerikaanse als Britse oorlogsvliegtuigen in de Noordzee terugggevonden. Daarnaast zijn ook restanten van bemanningsleden aangetroffen, bevestigt Chris Marey, beleidsmedewerker van gouverneur Decaluwé aan De Morgen. Van hoeveel mensen sporen zijn teruggevonden, en bij welk wrak ze horen, is nog onduidelijk.

Volgens Sven Van Haelst, maritiem archeoloog bij VLIZ, komt het vaker voor dat onderdelen van vliegtuigen gevonden worden in de Noordzee. Uniek voor dit geval is dat de onderdelen van de Amerikaanse bommenwerper op een kleine afstand van elkaar zijn teruggevonden: “Wrakstukken van eenzelfde vliegtuig zijn meestal verspreid over een groot gebied als gevolg van de ontploffing. In dit geval is de Amerikaanse bommenwerper nog heel lang intact gebleven tot die contact maakte met het wateroppervlak en toen pas uiteenbarstte.”

Dat kan volgens Franky Bostyn, adjunct-Directeur-Generaal van het War Heritage Institute, wijzen op een technisch defect van het vliegtuig, maar hij wil alle pisten openhouden: “De oorzaak van de crash kan achterhaald worden als er zowel gekeken wordt naar wat er historisch opgetekend is over die vlucht, als naar de conditie van de aanwezige wrakstukken. Op die manier is een reconstructie mogelijk.”

Ontdekking

De onverwachte vondst is het resultaat van een bodemonderzoek in functie van de zogenaamde Nemo Link, het project dat de Belgische en Britse elekriticiteitswerken met elkaar zal verbinden. “De exacte locatie van de vindplaats wordt voorlopig nog niet prijsgegeven”, zegt Marey van het gouverneurskabinet . 

Volgens Franky Bostyn is die vondst geen verrassing: “Sinds ’44 slaagden de geallieerden erin om een zeer georganiseerde actie op poten te zetten”, vertelt de historicus. “Iedere dag vlogen er tientallen Amerikaanse en Britse vliegtuigen over België met als doel het bombarderen van Duitse doelwitten. De Duitse luchtmacht probeerde die bommenwerpers in de mate van het mogelijke te onderscheppen, ook aan de kust.”  

'Archeologische vondsten die kunnen bewaard worden onder de grond, blijven daar ook. Dat is ook het geval voor onderwaterwrakken'
Franky BostynAdjunct-Directeur-Generaal van het War Heritage Institute

De Nemo Link moest door de vondst even stopgezet worden. “De aanwezigheid van deze crash site leidde tot een lichte wijziging in het kabel­tracé”, meldt VLIZ in een perstekst die het in samenwerking met Decaluwé, ontvanger van cultuur erfgoed onder water, opstelde. “Het nieuwe traject is al helemaal vastgelegd”, zegt Marey. 

Kostenplaatje? Daar hoeft Nemo Link zich geen zorgen over te maken, zegt Marey: “Onvoorziene kosten waren eerder al in rekenschap genomen.”

Blijven liggen

Van Haelst merkt op dat de Verenigde Staten niet staan te springen om zich over de bommenwerper te ontfermen. Volgens Marey zal er in samenwerking met de Amerikaanse overheid wel beraadslaagd worden over wat met het vliegtuigwrak zal gebeuren.

Bostyn denkt dat de wrakstukken hoogstwaarschijnlijk op de bodem van de Noordzee zullen blijven liggen: “Archeologische vondsten die kunnen bewaard worden onder de grond, blijven daar ook. Dat is ook het geval voor onderwaterwrakken.” Aangezien de Nemo Link al een alternatieve route heeft voorzien voor de hoogspanningskabelverbinding, ligt het wrak bovendien ook niet meer in de weg, voegt Bostyn toe.

De mogelijkheid bestaat  volgens Marey wel dat de restanten van de bemanningsleden overgebracht zullen worden naar de Verenigde Staten. Bostyn legt uit dat hiervoor wel een volledige opgraving van het wrak nodig is: “Overblijfselen van lichamen die al een tijdje onder water liggen, kunnen niet makkelijk opgevist worden. De beentjes leven in dat water en zitten ook vast in de modder.”