Premier laat parlement de keuze: Michel II of de chaos

“Het is niet voor de hand liggend dat u zoete broodjes met ons bakt. Dat is zoals de bedrogen echtgenote vragen om daags na de onenightstand voor het ontbijt te zorgen.” Peter De Roover, de federale kopman van N-VA, gaf er vanmiddag in het parlement meteen een retorische lap op.  

De Roover wil dat het nieuwe minderheidskabinet Michel II zo snel mogelijk het vertrouwen vraagt aan het halfrond. Michel II vertegenwoordigt immers maar een derde van de zetels. “Daarmee staat u aan de verkeerde kant van de geschiedenis”, verwees De Roover naar de uitspraak van Michel maandag, na zijn akkoord voor het VN-migratiepact in Marrakech. 

Ook de andere oppositiepartijen eisten een initiatief. “Het is voor ons onaanvaardbaar dat u zomaar voort probeert te regeren zonder meerderheid”, benadrukte socialiste Meryame Kitir.

Premier Charles Michel (MR) hapte echter niet toe. Hij beseft immers maar al te goed dat een vertrouwensstemming tricky zou worden voor zijn nieuwe coalitie, waarna vervroegde verkiezingen om de hoek komen piepen. 

Als een volleerd biljarter draaide premier Michel daarom de situatie om. Hij stelde de oppositie zelf voor de keuze: “Deze regering moet en zal voorzichtig zijn, maar tegelijk verantwoordelijk. Voor de begroting, het budget, de koopkracht. We worden geconfronteerd met de brexit. Wil men de komende dagen een situatie creëren waarbij we de belangen van de bevolking niet meer kunnen verdedigen?” 

Want volgens Michel dreigen vervroegde verkiezingen voor politieke onzekerheid te zorgen tot na de geplande stembusgang in mei volgend jaar. “We zullen de komende dagen zien wie welke houding aanneemt. Het parlement kan namelijk altijd een motie van wantrouwen indienen, met vervroegde verkiezingen tot gevolg. Dat wapen heeft ze.” Maar zelf het vertrouwen vragen, dat wil Michel niet doen.

Reddingsoperatie

Michel heeft immers al een voorzichtige reddingsoperatie opgestart. 

De premier hoopt zijn regering te redden via gedoogsteun van N-VA. Ook de andere Vlaamse partijen lijken hiermee akkoord te gaan. CD&V en Open Vld benadrukten in het parlement dat de nieuwe coalitie zich vooral zal gaan bezighouden met het afwerken van het regeerakkoord van Michel I. Met de N-VA. “Ons kompas is het regeerakkoord”, zei Patrick Dewael (Open Vld). De communicatie van dit weekend over “nieuwe accenten” in Michel II – waarvan men in de coulissen toegeeft dat ze te voorbarig was, gezien de situatie – wordt zo stilaan teruggedraaid.

Michel en co. maken op die manier een opening naar de N-VA. In een reeks informele gesprekken met de premier hebben de partijkopstukken intussen aangegeven dat ze de maatregelen die zij in de regering-Michel I mee hebben uitgewerkt ook zullen steunen van op de oppositiebanken. Voorwaarde is wel dat er niet ‘geprutst’ wordt aan die maatregelen. Dat het evenwicht bewaard blijft. En dat Michel geen bocht van 180 graden neemt op het beleidsdomein Asiel en Migratie. 

Maar geel-zwarte gedoogsteun lijkt dus een uitweg uit de impasse. Zeker in de omgeving van gewezen vicepremier Jan Jambon is men ervoor beducht dat de laatste reeks verwezenlijkingen van de regering-Michel I in de prullenmand belandt.

De linkse oppositiepartijen Groen en sp.a voelen de bui al hangen. Hun hoop om in de vijf maanden voor de nieuwe verkiezingen nog zwaar op het beleid te wegen, lijkt op sterven na dood. Michel zal wellicht niet naar hen toekomen om het beleid een andere richting uit te duwen. 

In een poging om Michel alsnog voor het blok te zetten, werd ’s avonds op initiatief van de PS een motie ingediend waarbij de regering met nadruk werd gevraagd om alsnog een regeerverklaring af te leggen. Die motie werd, na een lange en bijzonder technische discussie, goedgekeurd. Met steun van de N-VA. 

De partij kon moeilijk anders, na het openingsbombardement van De Roover. Maar belangrijk: de motie is juridisch niet afdwingbaar. In de feiten verandert die dus weinig of niets. En ook veelzeggend: in zijn laatste tussenkomst wees De Roover daar ook uitdrukkelijk op. Michel knikte goedkeurend op zijn bankje.